آیا تا به حال احساس کرده‌اید قلب‌تان ناگهان شروع به تند زدن یا پرش کرده باشد؟ شاید هم احساس کرده باشید ریتم ضربان قلب‌تان دیگر منظم نیست. این اختلال که با نام آریتمی قلبی شناخته می‌شود به‌ویژه در زنان میتواند علائمی متفاوت، پنهان یا حتی گمراه‌کننده داشته باشد. برخی علائم آریتمی قلبی در زنان عبارتند از: خستگی، سرگیجه و تنگی نفس.
تشخیص و درمان سریع آریتمی قلبی نیز بستگی به شرایط بیمار دارد. در ادامه مطلب به توضیح کامل این مطالب و اقدامات مؤثر هنگام بروز نامنظمی ضربان قلب می‌پردازیم.
آریتمی قلبی چیست و چرا ایجاد می‌شود؟
نامنظمی ضربان قلب یا آریتمی قلبی (Cardiac arrhythmia) به اختلال در سرعت یا ریتم ضربان قلب گفته می‌شود. این اختلال میتواند همراه با هر یک از حالت‌های زیر بروز کند:
- تند شدن ضربان قلب (تاکی کاردی)
- کند شدن ضربان قلب (برادی کاردی)
قلب ما یک سیستم الکتریکی دقیق دارد که وظیفه دارد ضربان‌ها را منظم و هماهنگ کند. هر عاملی که این سیستم را مختل کند میتواند باعث بروز آریتمی شود.
منبع معتبر پزشکی Clevelandclinic.org در ارتباط با مدت زمان ادامه پیداکردن آریتمی قلبی می‌گوید:“Harmless arrhythmias go away and come back in response to what triggers them. However, people with other types of arrhythmias — especially those that put you at risk for cardiac arrest — need treatment for the rest of their lives.”
«آریتمی‌های بیخطر معمولاً در پاسخ به محرک‌های خاصی ایجاد می‌شوند و سپس برطرف می‌شوند. اما افرادی که دچار سایر انواع آریتمیها هستند – به ویژه آن‌هایی که خطر ایست قلبی ایجاد میکنند – معمولاً نیاز به درمان مادام‌العمر دارند.»
علائم آریتمی قلبی در زنان
علائم همراه با آریتمی قلبی در خانم‌ها اغلب متفاوت از مردان است و گاهی ممکن است با اختلالات گوارشی یا اضطراب اشتباه گرفته شود، شامل:
- سرگیجه یا سبکی سر
- حالت تهوع یا بی‌قراری گوارشی
- خستگی مفرط بدون دلیل واضح
- اضطراب ناگهانی و غیرقابل توضیح
- تنگی نفس حتی در حالت استراحت
- درد مبهم یا فشار در ناحیه قفسه سینه
- احساس تپش قلب یا کوبش در قفسه سینه
تشخیص به موقع این علائم در زنان بسیار مهم است؛ چرا که گاهی آریتمی میتواند نشانه‌ای از یک بیماری قلبی زمینه‌ای جدی و کشنده باشد.
اگرعلائمی مانند تپش قلب ناگهانی، تنگی نفس یا سرگیجه را تجربه می‌کنید، درنگ نکنید، برای تشخیص دقیق و درمان موثر آریتمی قلبی، همین حالا با مطب دکتر رامین بقایی تهرانی تماس بگیرید (۸۸۶۷۰۳۵۰) سلامتی قلب‌تان را جدی بگیرید؛ ما در کنار شما هستیم.
تفاوت علائم آریتمی قلبی در زنان با مردان
یکی از دلایلی که آریتمی در زنان کمتر تشخیص داده می‌شود، تفاوت در بروز علائم نسبت به مردان است. مردان معمولاً علائم واضح‌تری مانند درد شدید قفسه سینه یا تپش شدید را تجربه میکنند؛ در حالی که علائم آریتمی قلبی در زنان گاهی خفیف یا گمراه‌کننده است:
| ویژگی | زنان | مردان |
| نوع احساس تپش | مبهم، همراه با اضطراب یا تهوع | ضربان سریع و واضح |
| شدت درد | خفیف یا فشار مبهم | درد شدید و مشخص |
| بروز همزمان علائم گوارشی | شایع‌تر | کمتر |
| تاخیر در مراجعه به پزشک | بیشتر | کمتر |
سایر علائم هشداردهنده همراه از جمله سرگیجه، احساس سبکی سر، خستگی شدید، و تنگی نفس در هر دو جنس جدی و نیازمند مراجعه فوری هستند.
علت آریتمی قلبی در خانم‌ها چیست؟
عوامل زیادی میتوانند باعث آریتمی شوند که برخی از آن‌ها در زنان شیوع بیشتری دارند یا به‌صورت متفاوتی عمل میکنند:
1. تغییرات هورمونی
تغییرات سطح استروژن و پروژسترون در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی میتواند تاثیر مستقیمی بر ریتم قلب داشته باشد.
2. استرس و اضطراب مزمن
زنان بهطور کلی بیشتر در معرض اضطراب و استرس هستند که میتواند فعالیت الکتریکی قلب را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به آریتمی عصبی شود.
3. بیماری‌های تیروئید
اختلالات تیروئید (به ویژه پرکاری تیروئید) در زنان شایع‌تر است و یکی از علل اصلی تپش و آریتمی قلبی به شمار می‌رود.
4. مصرف داروهای خاص یا مکمل‌ها
برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی، کاهنده فشار خون، یا حتی مکمل‌های گیاهی میتوانند بر ریتم قلب تأثیر بگذارند.
5. کم‌خونی و فقر آهن
در زنان به خصوص در دوران قاعدگی یا بارداری، کم‌خونی میتواند باعث تحریک قلب و بروز آریتمی شود.
6. بیماری‌های قلبی
برای مثال سابقه حمله قلبی در زنان و مردان آن‌ها را در معرض بروز آریتمی‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی (AF) قرار می‌دهد.
انواع آریتمی در زنان و آریتمی های خطرناک قلبی
آریتمی ها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع، شدت و محل بروز آن در قلب طبقه‌بندی می‌شوند. شایع‌ترین انواع آن‌ها عبارتند از:
- فیبریلاسیون بطنی (VF)
- تاکیکاردی فوق بطنی (SVT)
- فیبریلاسیون دهلیزی (AFib)
- برادیکاردی (Bradycardia)
- ضربان‌های نابجای بطنی (PVC)
فیبریلاسیون بطنی و تاکیکاردی فوق بطنی از خطرناک‌ترین انواع آریتمی و تهدیدکننده زندگی هستند که نیاز به مداخله فوری دارند. علاوه بر این برادی کاردی در صورتی که ادامه پیدا کند و منجر به افت فشار خون و عملکرد قلب شود کشنده است.
روش تشخیص نوع آریتمی قلبی در زنان
تشخیص دقیق آریتمی نیاز به بررسی پزشکی و ابزارهای تخصصی دارد. اصلی‌ترین روش تشخیص آن گرفتن نوار قلب (ECG) است. در بعضی آریتمیها نیز از داروهای خاصی برای شناسایی قطعی استفاده می‌شود.
بعد از تشخیص نوع آریتمی نوبت به پیداکردن علت آن می‌رسد که نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری دارد، از جمله:
- شرح حال: علائم، زمان شروع، سوابق بیماری، سوابق مصرف دارو و سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- معاینه فیزیکی: قلب، ریه و اندام‌ها
- آزمایش خون: بررسی سطح تیروئید، الکترولیت‌ها و آنزیم‌های قلبی
- اکوکاردیوگرافی: بررسی ساختار قلب برای یافتن علت‌های زمینه‌ای
هر یک از این راه‌های تشخیص برای انواع خاصی از آریتمی مناسب‌تر هستند.
روش‌های درمان آریتمی قلبی در خانم‌ها
انتخاب روش درمان بستگی به نوع و شدت آریتمی و شرایط بالینی بیمار دارد:
- درمان علت زمینه‌ای: مثل اصلاح عملکرد تیروئید یا درمان اضطراب
- دارودرمانی: داروهای تنظیم‌کننده ضربان مانند بتابلاکرها یا ضد آریتمیها
- الکتروشوک کنترل‌شده (Cardioversion): در موارد فیبریلاسیون شدید
- نصب پیس‌میکر یا ICD: در موارد آریتمی‌های خطرناک یا کندی بیش از حد ضربان
- سوزاندن مسیر غیرطبیعی (Ablation): در مواردی که مسیرهای نابجای الکتریکی علت آریتمی هستند
در صورتی که احساس تپش قلب و شک به آریتمی قلبی در خود دارید می‌توانید برای تشخیص دقیق نوع و درمان قطعی آن با ما در مطب دکتر رامین بقایی تهرانی تماس (02188670350) بگیرید.
بیشتر بخوانید: علت تپش قلب چیست؟
هنگام آریتمی قلبی چه کنیم؟
اگر شما یا هر یک از عزیزان‌تان دچار آریتمی شده‌اید:
- در محیطی آرام بنشینید یا دراز بکشید
- نفس عمیق بکشید و سعی کنید آرام شوید
- از نوشیدن کافئین و الکل، مصرف سیگار یا فعالیت شدید بپرهیزید
- اگر تپش بیش از چند دقیقه طول کشید یا با علائمی مثل بی‌حسی، درد قفسه سینه، سرگیجه، احساس سبکی سر، تنگی نفس یا غش همراه بود فوراً به اورژانس مراجعه کنید
حتماً در زمان بروز علائم آریتمی قلبی در زنان تا قبل از رسیدن 115 به‌عنوان یک همراه در کنارشان باشید. چرا که هر لحظه امکان ایجاد تنگی نفس، سرگیجه و غش وجود دارد.
دکتر رامین بقایی تهرانی، یکی از بهترین متخصصین جراحی قلب در تهران برای تشخیص و درمان آریتمی
اگر دچار ضربان نامنظم قلب یا علائم آریتمی قلبی هستید به ویژه اگر این علائم در دوران بارداری یا یائسگی تشدید شده‌اند حتماً با یک متخصص مشورت کنید. دکتر رامین بقایی تهرانی با ۲۰ سال سابقه میتوانند علت دقیق آریتمی شما را تشخیص دهند و به درمان آن بپردازند. ایشان دانش‌آموخته دانشگاه تهران در رشته پزشکی عمومی و دانشگاه ایران در جراحی قلب هستند و دوره تکمیلی خود را در بیمارستان پیتیه پاریس فرانسه گذرانده‌اند.
جمع‌بندی نکات مهم درمورد علائم نامنظمی ضربان قلب در خانم‌ها
آریتمی قلبی به صورت احساس تپش یا کوبیدن در قلب بروز می‌کند و علائم هشداردهنده همراه آن در زنان عبارتند از:
- سرگیجه یا سبکی سر
- خستگی مفرط بدون دلیل واضح
- تنگی نفس حتی در حالت استراحت
- درد مبهم یا فشار در ناحیه قفسه سینه
در صورتی که هنگام تپش قلب هر یک از این علائم آریتمی قلبی زنان را دارید فوراً به اورژانس مراجعه کنید. همچنین برای بررسی‌های دقیق‌تر در تشخیص علت نامنظمی ضربان قلب با ما در مطب دکتر رامین بقایی تهرانی تماس (02188670350) بگیرید.
0 نظر