تغذیه مناسب برای بعد از جراحی قلب باز، از اجزای مهم مراقبت های بعد از عمل قلب باز است که ممکن است خودتان یا هر یک از نزدیکان‌تان، به‌دنبال تنگی عروق یا حمله‌ای قلبی، نیاز به عمل قلب باز پیدا کرده باشید. و پس از جراحی، برایتان سؤال شده باشد که «تغذیه مناسب برای بعد از عمل جراحی قلب باز برای من چیست؟» «میوه مفید در رژیم غذایی برای عمل قلب باز کدام است؟» باید گفت رویکرد درستی در پیش گرفته‌اید، چرا که دانستن این غذاها و مصرف آن‌ها پس از جراحی قلب، میتواند شما را در بهبود زخمها، کاهش التهاب و کنترل کلسترول و فشار خون یاری کند.
تغذیه مفید و مضر پس از جراحی قلب باز در یک نگاه
برای آشنایی بیشتر با تمام این دسته‌های غذایی، مزایای آن‌ها و بهترین زمان مصرف آن‌ها بعد از جراحی قلب باز، ما را در ادامه این همراهی کنید.
| مواد غذایی توصیه‌شده بعد از عمل قلب باز | مواد منع‌شده بعد از جراحی قلب باز |
| میوه و انواع سبزی | کربوهیدرات فرآوریشده |
| گوشت طبیعی | گوشت فرآوریشده |
| لبنیات طبیعی | غذاهای سرخ‌کردنی |
| لبنیات پرچرب | نمک بیش از حد |
| آجیل (مغز) | شکر افزودنی |
غذاهایی که باید بعد از عمل قلب باز مصرف کنیم!
1. میوه و سبزیجات، اولین گروه از غذاهای مناسب برای بعد از عمل قلب باز
میوهها و سبزیجات تازه سرشار از مواد مغذی ضروری مانند ویتامینها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر هستند. این مواد برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم بوده و به ترمیم بافت‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک می‌کنند که این امر پس از جراحی قلب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
طبق مروری که بر ۹۵ مطالعه انجام گرفته، مصرف روزانه ۲۰۰ گرم میوه و سبزیجات (ترکیبی) با مزایای زیر همراه خواهد بود:
- کاهش 16% احتمال سکته مغزی
- کاهش 10% خطر مرگ‌ومیر به هر علتی
- کاهش 8% در احتمال بیماری قلبی عروقی
- کاهش 8% خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف
شواهد این مطالعات نشان می‌دهد که در میان انواع میوه و سبزیجات، مصرف بیشتر موارد زیر خطر مرگ‌ومیر را نیز کم میکند:
- سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و گل کلم
- سبزیجات پخته‌شده
- سبزی خوردن
- آبمیوه طبیعی
- انواع توت‌ها
- سیب‌زمینی
- مرکبات
- گلابی
- سیب
هر چند، باید توجه داشت که مصرف بیش از حد میوه‌های کنسرو و کمپوتی، ممکن است با افزایش خطر مرگ‌ومیر همراه باشد.
پایگاه معتبر پزشکی my.clevelandclinic.org، اینگونه به مسأله کاهش اشتها پس از عمل قلب باز می‌پردازد و راه‌حل ارائه میکند:“It is common after surgery to have a poor appetite at first. If this is the case, try to eat smaller, more frequent meals. Your appetite should return within the first few weeks.”
«پس از جراحی، کاهش اشتها در ابتدا امری رایج است. اگر با این مشکل مواجه شدید، سعی کنید وعده‌های غذایی کوچک‌تر اما مکرر مصرف کنید. اشتهای شما معمولاً طی چند هفته اول به حالت طبیعی بازمی‌گردد.»
2. آجیل (مغزها)، از جمله موارد رژیم غذایی بعد از عمل جراحی قلب باز با خواص آنتی اکسیدان
آجیل سرشار از مواد مغذی، چربی‌های سالم و مواد آنتی اکسیدان هستند که برای سلامت قلب و عروق مفید می‌باشند. بر اساس شواهد پزشکی اخیر، مصرف بیشتر مغزها مزایای زیر را به همراه دارد:
- اثر محافظتی بر قلب
- کاهش خطر مرگ به‌دنبال سکته مغزی
- کاهش فیبریلاسیون دهلیزی (نوعی نامنظمی ضربان قلب یا آریتیم)
- کاهش خطر بیماری‌های قلبی عروقی (CVD)، به‌ویژه بیماری عروق کرونر
برای بهره‌مندی از این فواید، می‌توانید مغزهای زیر را به‌عنوان میان‌وعده یا در کنار غذا، به رژیم غذایی روزانه خود بیفزایید:
- بادام
- گردو
- پسته
- بادام هندی
3. ماهی چرب، تغذیه ای با خاصیت کاهش التهاب پس از از عمل قلب باز
ماهی‌های مناسب برای مصرف بعد از عمل جراحی قلب باز عبارت‌اند از:
- ماهی سالمون
- خالی خالی
- ساردین
این ماهی‌های چرب حاوی امگا 3 هستند و با خواص ضدالتهاب خود با مزایای زیر همراهند:
- کاهش تری گلیسرید
- کاهش کلسترول بد (LDL)
طبق مطالعه‌ای که بر جمعیتی 191 هزار نفری صورت گرفته مصرف هفتگی دو وعده غذایی حاوی ماهی، به‌ویژه ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن، خطر بیماری قلبی عروقی و مرگ‌ومیر در این بیماران را کاهش می‌دهد.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره بهترین تغذیه بعد از عمل قلب باز در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
4. گروه خاصی از گوشت و لبنیات، از موارد مفید رژیم غذایی بعد از عمل قلب باز
گوشت و لبنیات حاصل از دام‌هایی که با علوفه طبیعی تغذیه شده‌اند، نسبت متعادلی از اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 3 دارند. و نسبت بیشتر امگا 3 در آن‌ها در مقایسه با محصولات سایر دام‌ها، باعث خواص بیشتر ضدالتهابی‌شان میشود. چرا که اسیدهای چرب امگا 3 دارای خواص ضدالتهابی، و در مقابل، امگا 6 ها دارای نقش التهابی در بدن هستند.
در صورت در دسترس نبودن این نوع از گوشت و لبنیات، حتی‌الامکان از گوشت‌های فرآوری‌نشده و طبیعی استفاده کنید. بر اساس مطالعاتی که جدیدتر صورت گرفته، اثرات منفی گوش قرمز طبیعی بر سلامت قلب کمتر از آن چیزی است که پیش از این، تصویر می‌شده؛ هر چند، گوشت‌های فرآوریشده، همچنان، با افزایش خطر بیماری‌های قلبی همراه هستند.
5. لبنیات پرچرب، سرشار از ویتامینها و مواد معدنی
محصولات لبنی پرچرب از مواد مغذی و ضروری زیر تشکیل شده‌اند:
- ویتامین آ
- ویتامین د
- ویتامین کا
- کلسیم
- پتاسیم
که تمام‌شان برای سه جزء زیر در سلامتی مهم هستند:
- سلامت قلب
- عملکرد عضلات
- استحکام استخوان
درست است که در گذشته، محصولات لبنی کم‌چرب به‌دلیل نگرانی از چربی‌های اشباع در لبنیات پرچرب و تأثیر آن‌ها بر افزایش وزن، کلسترول و بیماری‌های قلبی توصیه می‌شدند؛ اما تحقیقات علمی جدید، این باورهای قدیمی را زیر سؤال برده‌اند. در حقیقت، مطالعات جدید، مؤید اثر محافظتی لبنیات پرچرب بر قلب و ردکننده هر گونه چاقی، دیابت یا بیماری قلبی عروقی بر اثر آن‌ها می‌باشند.
مصرف غذاهایی همچون میوه و سبزیجات، آجیل و گوشت و لبنیات طبیعی بعد از عمل قلب باز، به نوعی زدن دو نشان با یک تیر است؛ چرا که این مواد مغذی و مفید، ضامن سلامتی و پیشگیری از تمام بیماری‌ها، از جمله سرطان، تا پایان عمر خواهندبود.
غذاهایی که نباید بعد از عمل قلب باز مصرف کنیم
1. غذاهای سرخ‌شده و دارای چربی‌های ترانس
غذاهایی از جمله سیب‌زمینی سرخ‌شده، مرغ سوخاری، دونات و چیپس سیب‌زمینی، میتوانند باعث افزایش کلسترول بد (LDL) و التهاب شوند.
2. نمک زیاد
غذاهای فراوری‌شده، سوپ‌های کنسروی و تنقلات بسیار شور نمک زیادی دارند، که با افزایش مزمن فشار خون، استرس زیادی به قلب وارد می‌کنند.
3. شکر افزودنی
نوشابه‌ها، آب‌میوه‌های صنعتی و محصولات شکلاتی فرآوریشده پر از شکر افزودنی هستند، و افزایش وزن، مقاومت به انسولین و مشکلات قلبی ایجاد می‌کنند.
4. کربوهیدرات فرآوریشده
قندهایی مانند نان سفید و برنج سفید، میتوانند قند خون را ناگهانی بالا ببرند و مصرف زیادشان احتمال ابتلا به دیابت و بیماری قلبی را بیشتر کند.
5. گوشت فرآوریشده
گوشت‌هایی مانند هات داگ، کالباس و بولونیا، چربی‌های ناسالم، نمک زیاد و مواد نگه‌دارنده‌ای دارند که هر یک از آن‌ها به تنهایی و مجموع‌شان در کنار هم، برای سلامت قلب مضرند.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره غذاهای مناسب بعد از عمل قلب باز در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
خلاصه کلام
خلاصه کلام اینکه بعد از عمل جراحی قلب باز، به مصرف بهترین غذاها برای سلامت قلب‌تان بپردازید، یعنی: میوه و سبزیجات، آجیل (مغز ها)، گوشت و لبنیات حاصل از دام‌های تغذیه‌شده با علوفه طبیعی و غیرفرآوری‌شده، و لبنیات پرچرب. همچنین، از مصرف چنین رژیم غذایی بعد از عمل قلب باز، بپرهیزید: غذاهای سرخ‌شده و حاوی اسید چرب ترانس، نمک زیاد، شکر افزودنی و کربوهیدرات و گوشت فرآوریشده. البته، با رعایت موارد بالا در تمام عمر نیز، علاوه بر بیماری‌های قلبی، از سرطان و بسیاری امراض دیگر نیز پیشگیری کنید.
منابع
- https://www.healthline.com/health/heart/diet-after-heart-bypass-surgery
- https://my.clevelandclinic.org/departments/heart/patient-education/recovery-care/surgery/diet-activity#diet-tab
- https://www.heart-valve-surgery.com/heart-surgery-blog/2008/05/11/remember-no-coffee-after-heart-surgery/
0 نظر