باید علائم تپش قلب را بشناسید. قلب ما در لحظاتی مثل استرس، ترس یا حتی شادی زیاد ضربان شدیدتری دارد، اما گاهی هم بدون دلیل واضحی دچار تپش قلب میشویم. اینجاست که باید حتما نسبت به وضعیت موجود آگاهی داشته باشید تا بتوانید اقدامات سریع و موثر را در پیش بگیرید. در این مقاله به زبان ساده بررسی میکنیم تپش قلب چیست، چه زمانی طبیعی است و چه زمانی باید نگران آن بود. همچنین با علل رایج، نشانههای هشدار، روشهای درمان و نکاتی برای پیشگیری آشنا میشوید. با این راهنما را با تکیه بر منابع علمی و تجربه متخصصان قلب تهیه کردیم که به شما کمک میکند بهتر با این پدیده روبهرو شوید.
تپش قلب چیست؟
تپش قلب به انگلیسی (Palpitations) به حالتی میگویند که فرد متوجه ضربان قلب خود بهصورت غیرمعمول میشود؛ چه از نظر سرعت، چه شدت یا چه ریتم. در چنینی حالتی قلب بهنظر خیلی سریع یا خیلی آهسته، نامنظم یا با ضربههای قویتر از حالت عادی بتپد. در بسیاری از موارد، این احساس بیخطر است و با استرس، ورزش، مصرف کافئین یا کمخوابی مرتبط است. اما اگر همراه با علائمی مانند سرگیجه، تنگی نفس یا درد قفسه سینه باشد، میتواند نشانهای از یک مشکل قلبی جدی باشد.
همین حالا با مطب دکتر رامین بقایی تماس 02188670350 بگیرید و از یک مشاوره تخصصی قلب و عروق بهرهمند شوید.
چه زمانی تپش قلب طبیعی است؟
خوشبختانه تپش قلب همیشه نشانهی بیماری نیست. گاهی اوقات ضربان سریع یا پر تپش قلب، یک واکنش طبیعی به شرایط خاص در بدن یا محیط است. در این موارد جای نگرانی وجود ندارد و ضربان قلب بهصورت خودکار به حالت طبیعی بازمیگردد.
مواردی که تپش قلب طبیعی محسوب میشود:
- پس از ورزش یا فعالیت بدنی شدید
- در لحظههای هیجانانگیز، ترس یا شادی
- در دوران بارداری یا در زمان پریود (در برخی زنان)
- هنگام مصرف کافئین (مثل قهوه یا نوشابه انرژیزا)
- پس از مصرف برخی داروهای محرک یا سرماخوردگی
اگر تنگی نفس دارید، این مطلب را از دست ندهید! ارتباط مهم تنگی نفس با بیماری قلبی را یاد بگیرید.
جدول ضربان قلب طبیعی بر اساس سن و شرایط مختلف
آگاهی از محدوده طبیعی ضربان قلب به شما کمک میکند تا تغییرات غیرعادی مانند تپش قلب شدید، کندی ضربان یا نامنظمیها را زودتر تشخیص دهید. برای مثال، اگر ضربان قلب در حال استراحت بیش از حد بالاست، شاید نشانهای از اضطراب، کمآبی، کمخونی یا حتی مشکلات قلبی باشد. در جدول زیر محدوده ضربان قلب را برای افراد در سنین و شرایط مختلف قرار دادهایم.
| گروه سنی / شرایط خاص | محدوده ضربان قلب طبیعی (در حال استراحت) |
| نوزادان (۰ تا ۱ سال) | ۱۰۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه |
| کودکان (۱ تا ۱۰ سال) | ۷۰ تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه |
| نوجوانان و بزرگسالان (۱۱ تا ۶۵) | ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه |
| ورزشکاران حرفهای | ۴۰ تا ۶۰ ضربه در دقیقه |
| سالمندان (بالای ۶۵ سال) | ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه |
| در هنگام ورزش | تا ۱۶۰–۱۸۰ (بسته به سن و سطح آمادگی) |
| در دوران بارداری | ۷۰ تا ۱۰۰ یا کمی بالاتر |
علت تپش قلب در خانمها چه مواردی هستند و پیشگیری از بروز بیماری قلبی بیستر بدانید.
انواع تپش قلب و ۴ حالت شایع آن
تپش قلب به شکلهای مختلفی در افراد به وجود میآید. برخی آن را بهصورت «ضربههای پرشی»، برخی «تکانهای قوی» و برخی دیگر «احساس لرزش» یا حتی «ایست لحظهای» در ضربان قلب توصیف میکنند. این تپشها میتوانند موقت یا پایدار باشند و گاه با عوامل محرک یا حتی بدون دلیل واضح رخ دهند.
۴ نوع شایع تپش قلب شامل:
- وقفه یا پرش در ضربان
- ضربانهای نامنظم (آریتمی)
- تند شدن ضربان قلب (تاکی کاردی)
- کند شدن ضربان قلب (برادی کاردی)
۸ علائم تپش قلب خطرناک که نباید نادیده بگیرید
گاهی تپش قلب صرفا یک واکنش طبیعی به هیجان یا فعالیت بدنی است. اما در برخی موارد هم میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد؛ بهویژه اگر با علائم دیگری همراه شود. در چنین شرایطی لازم است فورا به پزشک مراجعه کنید.
۸ نشانه هشدار دهنده همراه با تپش قلب عبارتند از:
- حالت غش یا بیهوشی
- درد یا فشار در قفسه سینه
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- تعریق شدید بدون فعالیت بدنی
- تنگی نفس حتی در حالت استراحت
- تار شدن دید یا سیاهی رفتن چشمها
- احساس ضعف شدید یا خستگی مفرط ناگهانی
- تپش قلب بسیار سریع یا نامنظم که بیش از چند دقیقه طول بکشد
تپش قلب میتونه نشونهای از تغییرات طبیعی یا مشکلات جدی باشه همین حالا با مطب دکتر رامین بقایی تماس 02188670350 بگیر تا با بررسی تخصصی، خیال خودت رو راحت کنی.
علت تپش قلب در زنان چیست؟
زنان در دورههای مختلف زندگی ممکن است بیشتر از مردان دچار تپش قلب شوند. نوسانات هورمونی نقش مهمی در این مسئله دارند. عواملی چون پریود، بارداری، یائسگی، استرس، کمخونی و کمبود آهن از مهمترین دلایل تپش قلب در زناناند.
علتهای رایج تپش قلب در زنان:
- اختلالات تیروئید
- اضطراب و استرس مزمن
- بارداری و تغییرات متابولیکی آن
- تغییرات هورمونی در چرخه قاعدگی
- کمخونی و فقر آهن (بهویژه در دوران قاعدگی یا بارداری)
- مصرف قرصهای ضدبارداری یا برخی داروهای هورمونی
در دوران یائسگی، بهدلیل تغییرات هورمونی بهویژه کاهش سطح استروژن، ممکن است خانمها دچار تپش قلب یا احساس ضربان نامنظم شوند. برای اطلاعات بیشتر و علائم نپش قلب در دوران یائسگی بیشتر بدانید.
تپش قلب در پریودی و یائسگی
در دوره قاعدگی به خصوص چند روز قبل از شروع آن، نوسانات شدید در سطح استروژن و پروژسترون گاها ضربان قلب را افزایش میدهد. همچنین از دست دادن خون و کمبود آهن نیز این وضعیت را تشدید میکند. در دوران یائسگی بهدلیل کاهش شدید هورمون استروژن، بسیاری از زنان با علائمی چون تپش قلب، گرگرفتگی، بیخوابی و اضطراب روبهرو میشوند. در برخی موارد، این تپشها بهشکل ناگهانی و بدون دلیل واضح رخ میدهند و ممکن است با حملات پانیک اشتباه گرفته شوند.
بیشتر بخوانید: تپش قلب در پریودی
آیا تپش قلب در بارداری خطرناک است؟
تپش قلب در دوران بارداری پدیدهای شایع و در بسیاری موارد طبیعی است. بهدلیل افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی، قلب باید سریعتر کار کند تا نیازهای مادر و جنین را برآورده کند. اما اگر تپش قلب شدید، مداوم یا همراه با علائم هشداردهنده مثل تنگی نفس، درد قفسه سینه یا سرگیجه باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کرد. گاهی مشکلات قلبی زمینهای یا کمخونی شدید در بارداری میتواند عامل این وضعیت باشد.
علت تپش قلب در جوانان چیست؟
در افراد جوان تپش قلب به دلیل سبک زندگی، استرس، مصرف کافئین یا کمخوابی است. با این حال، در برخی موارد تپش میتواند ناشی از مشکلات تیروئید، کمخونی یا اختلالات ریتم قلب باشد.
عوامل شایع تپش قلب در جوانان:
- ورزش شدید یا ناگهانی
- اضطراب و حملات پانیک
- کمخوابی یا شبزندهداری
- مصرف دخانیات یا مواد محرک
- مصرف نوشیدنیهای انرژیزا یا قهوه زیاد
- اختلالات ریتم قلب (مثل تاکیکاردی فوقبطنی)
علت تپش قلب به همراه سیاهی رفتن چشم چیست؟
اگر تپش قلب با سیاهی رفتن چشمها همراه باشد، نشانه افت فشار خون، کمخونی یا اختلالات قلبی است. این حالت بیشتر هنگام بلند شدن سریع یا تغییر وضعیت ناگهانی بدن بروز میکند.
علل احتمالی تپش قلب به همراه سیاهی چشم:
- کمآبی بدن
- افت قند خون
- کمخونی شدید
- اختلالات الکتریکی قلب
- افت فشار خون (ارتواستاتیک)
- مشکلات سیستم عصبی خودمختار
دلیل تپش قلب به همراه لرزش بدن هنگام استرس چیست؟
استرس و اضطراب میتوانند سیستم عصبی سمپاتیک را فعال کنند؛ این سیستم مسئول واکنش «جنگ یا گریز» در بدن است. هنگام استرس، بدن هورمونهایی مانند آدرنالین ترشح میکند که افزایش ضربان قلب را افزایش میدهد و باعث لرزش بدن میشود.
دلایل اصلی این واکنش تپش قلب به همراه لرزش بدن:
- افزایش فشار خون
- تحریک بیش از حد عضلات
- ترشح آدرنالین و نورآدرنالین
- افزایش تنفس و مصرف اکسیژن
در افرادی که دچار حملات اضطرابی یا پانیک هستند، این علائم شدیدتر و ناگهانیتر بروز میکند.
دلیل تپش قلب به همراه حالت تهوع چیست؟
تپش قلب همراه با حالت تهوع میتواند ناشی از اختلالات متعددی باشد. از یک واکنش ساده گوارشی یا عصبی گرفته تا مشکلات جدیتر مانند حمله قلبی یا اختلالات ریتم.
دلایل رایج تپش قلب به همراه حالت تهوع:
- افت قند خون
- گرمازدگی یا کمآبی
- اضطراب و استرس شدید
- مشکلات معده یا رفلاکس
- حمله قلبی (مخصوصا در زنان)
- اختلالات وستیبولار (سیستم تعادل بدن)
جالبه بدونید علائم حمله قلبی در زنان ممکنه با مردان فرق داشته باشه و حتی بدون درد قفسه سینه هم بروز کنه.
تپش قلب در خواب از کجاست و چرا اتفاق میافتد؟
بیدار شدن از خواب با حس تپش شدید قلب شاید نگرانکننده باشد، اما در بسیاری از موارد علت آن بیخطر است. خواب نامنظم، کابوسها، وقفه تنفسی در خواب (آپنه خواب)، یا حتی پرخوری قبل خواب میتواند باعث این حالت شود.
دلایل شایع تپش قلب در خواب:
- کمخوابی یا خستگی شدید
- افت قند خون هنگام خواب
- استرس و رویاهای آزاردهنده
- ضربان نامنظم قلب (آریتمی)
- مصرف کافئین یا الکل در شب
- وقفه تنفسی خواب (Sleep Apnea)
توصیه مهم: در صورت تکرار مداوم یا همراهی با تنگی نفس و تعریق، لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.
قرص و داروهای موثر برای کنترل تپش قلب
داروهایی که برای درمان یا کنترل تپش قلب تجویز میشوند، بسته به علت زمینهای انتخاب میگردند. پزشک ممکن است از داروهای ضد اضطراب، ضد آریتمی، تنظیمکننده فشار خون یا بتابلوکر استفاده کند. در جدول زیر قرصها و داروهای کنترل تپش قلب را مشاهده میکنید.
| نوع دارو | نمونهها | کاربرد |
| بتابلوکرها | پروپرانولول، متوپرولول | کاهش ضربان قلب و کنترل اضطراب |
| مسدودکنندههای کانال کلسیم | وراپامیل، دیلتیازم | کنترل ریتم قلب |
| داروهای ضد اضطراب | آلپرازولام، سیتالوپرام | کاهش تپش ناشی از استرس |
| ضد آریتمیها | آمیودارون، فلیکائیناید | درمان آریتمیهای جدی |
یادتان باشد بدون تجویز پزشک متخصص نباید به سراغ استفاده سرخود از داروها بروید.
غذاهای مفید برای کاهش تپش قلب
رژیم غذایی سالم نقش مهمی در حفظ سلامت قلب و پیشگیری از تپش دارد. غذاهایی که سرشار از پتاسیم، منیزیم، آنتیاکسیدانها و اسیدهای چرب امگا ۳ هستند، میتوانند به آرامسازی ضربان قلب کمک کنند.
خوراکیهای مفید برای کنترل تپش قلب:
- موز، آووکادو و اسفناج: غنی از پتاسیم
- چای سبز و زردچوبه: خاصیت ضد التهابی
- بادام، دانه کدو و شکلات تلخ: منبع خوب منیزیم
- ماهی سالمون، گردو، دانه چیا: سرشار از امگا ۳
- حبوبات و جو دوسر: برای کنترل قند و کلسترول
کمبود کدام ویتامین باعث تپش قلب میشود؟
کمبود برخی ویتامینها بهویژه ویتامینهای گروه B و مواد معدنی حیاتی گاها باعث اختلال در عملکرد قلب و در نهایت منجر به تپش قلب میشود. بدن برای حفظ ریتم منظم ضربان قلب به تعادل این ریزمغذیها نیاز دارد. در جدول زیر مهمترین ویتامینها و مواد مؤثر در کنترل تپش قلب را مشاهده میکنید.
| ویتامین / ماده معدنی | نقش در بدن | کمبود آن چه تأثیری دارد؟ |
| ویتامین B12 | ساخت گلبول قرمز، سلامت اعصاب | کمخونی، ضعف، تپش قلب |
| ویتامین B1 (تیامین) | تنظیم ضربان، عملکرد عصبی | خستگی، تنگی نفس، تپش قلب |
| منیزیم | تنظیم ضربان، آرامسازی عضلات | آریتمی قلبی، گرفتگی عضلات، تپش قلب |
| پتاسیم | تعادل الکترولیتها | آریتمی، ضعف عضلات، تپش |
| آهن | حمل اکسیژن، انرژی | کمخونی، تپش، ضعف بدنی |
کلینیک دکتر بقایی آماده مشاوره به شماست
اگر با تپش قلبهای مداوم یا نگرانکننده مواجه هستید، مراجعه به پزشک متخصص الزامی است. در کلینیک دکتر بقایی با سابقهای درخشان در درمان بیماریهای قلبی، خدمات دقیقی مانند نوار قلب، اکو، تست ورزش، هولتر مانیتورینگ و درمان اختلالات ریتم قلب را ارائه میدهیم.
برای دریافت مشاوره یا نوبتدهی با شمارههای زیر تماس بگیرید: (۰۲۱-۸۸۶۷۰۳۵۰)
سخن پایانی
تپش قلب میتواند نشانهای ساده از هیجان باشد یا زنگ خطری برای یک بیماری پنهان باشد. درک علت، شناسایی علائم هشدار، داشتن تغذیه مناسب و پیگیری درمان از طریق پزشک متخصص قلب شما را از عوارض جدی دور نگه میدارد. مراقب صدای قلبتان باشید.
0 نظر