اگر تجربه یک درد شدید و ناگهانی مانند فرو رفتن خنجر در قفسه سینه داشتید به طوری که درد آن به هیچ وجه برایتان قابل تحمل نبوده، ممکن است که به پارگی آئورت یا دایسکشن آئورت مبتلا شده باشید. دایسکشن یا پارگی آئورت که وضعیتی اورژانسی و تهدید کننده برای سلامتی انسان است، زمانی اتفاق میافتد که دیوارهی داخلی شریان آئورت دچار پارگی شود.
اگر میخواهید بدانید که دایسکشن آئورت چه علائم و نشانههایی دارد و چطور درمان میشود، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
آئورت چیست؟
شریان آئورت، شریان اصلی بدن بوده که خون سرشار از اکسیژن را از قلب به سایر اندامهای بدن منتقل میکند. آئورت از سه دیواره مختلف تشکیل شده که هر کدام عبارتند از:
- لایه داخلی (Intima)
- لایه میانی (Media)
- لایه بیرونی (Adventitia)
اگر دایسکشن آئورت اتفاق بیفتد، لایهی داخلی این شریان آسیب میبیند و موجب خونریزی شدید و از بین رفتن آئورت در اثر همین خونریزی خواهد شد.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره دایسکشن آئورت در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
دایسکشن آئورت چیست؟
دایسکشن آئورت وضعیتی بسیار ناگهانی و اورژانسی است که طی آن دیواره داخلی شریان آئورت در اثر ضعف، سوراخ و یا پاره شده و به همین سبب، خون از طریق این پارگی بیرون زده و باعث جدا شدن لایههای داخلی و میانی شریان آئورت میشود. دقت داشته باشید که وضعیت پارگی شریان آئورت بسیار حیاتی است و اگر به موقع درمان نشود، خونریزی آن تا جایی ادامه پیدا میکند که شریان آئورت از بین برود و باعث مرگ بیمار شود!
mayoclinic.org در این باره گفته است:”Aortic dissection is relatively uncommon. It usually occurs in men in their 60s and 70s. Symptoms of aortic dissection may mimic those of other diseases, often leading to delays in diagnosis. However, when an aortic dissection is detected early and treated promptly, the chance of survival greatly improves.”
دایسکشن آئورت نسبتاً نادر است و معمولاً در مردان ۶۰ تا ۷۰ سال رخ میدهد. این عارضه ممکن است علائمی شبیه به سایر علائم بیماریهای قلبی داشته باشد و به همین علت جدی گرفته نشود و یا تشخیص آن عقب بیفتد! با این حال، زمانی که تشخیص دایسکشن آئورت به موقع باشد و درمان آن هم در زمان درستی انجام شود، شانس بقا و بهبودی بعد از بیماری بالا خواهد رفت.
آشنایی با انواع دایسکشن آئورت
دایسکشن شریان آئورت به طور کلی دو نوع اصلی دارد که هر یک از آنها عبارتند از:
دایسکشن نوع A (Stanford Type A Aortic Dissection)
این نوع از دایسکشن در قسمتی نزدیک به قلب اتفاق افتاده و برای زندگی مبتلایان تهدید کننده به شمار میرود. معمولاً برای درمان این نوع دایسکشن، از جراحی قلب باز استفاده شده و بخش پاره شده آئورت ترمیم خواهد شد. دایسکشن نوع A رایجتر از نوع دیگر آن بوده و معمولاً تمام طول آئورت را به خود درگیر خواهد کرد.
دایسکشن نوع B (Stanford Type B Aortic Dissection)
این نوع از پارگی رگ آئورت در فاصلهای دورتر از قلب اتفاق افتاده و معمولاً به صورت آئورت نزولی، به سمت بخش شکمی گسترش پیدا میکند؛ اما قسمت جلویی آئورت در جلوی قفسه سینه را تحت تاثیر قرار نمیدهد. جراحی دایسکشن نوع B بسته به اینکه در کدام قسمت از آئورت قرار دارد، میتواند فوری یا غیر فوری باشد. عمل جراحی پارگی آئورت از نوع B توسط یک دستگاه به نام دستگاه پیوند استنت در آئورت صورت میگیرد.
چه تفاوتی بین آنوریسم آئورت، پارگی آئورت و دایسکشن آئورت وجود دارد؟
آنوریسم آئورت، پارگی و دایسکشن آئورت تفاوتهایی بسیار جزئی با هم دارند که هر یک از آنها عبارتند از:
آنوریسم آئورت:
آنوریسم آئورت یک برآمدگی حباب یا بالون مانند در آئورت است که در یک ناحیه ضعیف شده از آئورت یا در تمامی بخشهای آن به وجود میآید. آنوریسم آئورت میتواند زمینه سازی برای پارگی و دایسکشن آئورت باشد.
پارگی آئورت:
پارگی آئورت معمولاً به نوعی پارگی گفته میشود که هر سه لایهی آئورت را مختل کرده باشد. پارگی آئورت مانند یک سوراخ در دیواره آئورت بوده و باعث میشود تا خون از طریق این سوراخ، وارد حفرههای دیگری از بدن شود.
دایسکشن آئورت:
دایسکشن به موقعیتی گفته میشود که در آن یک سوراخ در دیوارهی آئورت ایجاد شود و موجب جدا شدن لایههای داخلی و میانی آئورت از یکدیگر شود. در اغلب موارد دایسکشن در طول آئورت ایجاد شده و ممکن است که به رگهای شاخهای هم سرایت کند!
علائم و نشانههای دایسکشن آئورت
اگر دچار دایسکشن شریان آئورت قلب شده باشید، علائم و نشانههایی را تجربه خواهید کرد که عبارتند از:
- تنگی نفس
- غش کردن
- عرق شدید
- سوفل قلبی
- فشار خون پایین
- از دست دادن بینایی
- نبض ضعیف و بسیار سریع
- احساس سبکی سر و سرگیجه
- احساس پارگی یا چاقو زدن در قفسه سینه
- درد ناگهانی، شدید، تیز و تیر کشنده در قفسه سینه یا سمت چپ و بالای کمر
- علائم سکته مغزی مانند ضعف یا فلج شدن یک طرف بدن یا مشکل در حرف زدن
معمولاً بیمارانی که دچار دایسکشن آئورت میشوند، به دلیل پارگی آئورت و خونریزی، شانس مرگ ناگهانی آنها بالا رفته و بین ۱ الی ۳٪ در ساعت خواهد بود!
اگر شما علائم و نشانههای دایسکشن آئورت را دارید جهت دریافت نوبت می توانید با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱تماس بگیرید یا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام نمایید.
چرا به دایسکشن آئورت مبتلا میشویم؟
در اغلب موارد علت بروز دایسکشن آئورت، ضعیف شدن دیوارهی آئورت میباشد. با این حال عوامل زمینهسازی وجود دارند که در دراز مدت موجب بروز دایسکشن آئورت میشوند و عبارتند از:
- ابتلا به سندروم مارفان
- داشتن دریچه آئورت دو لتی
- فشار خون بالا و کنترل نشده
- سابقه ابتلا به بیماریهای آئورت
- سابقه خانوادگی ابتلا به دایسکشن
- آسیب دیدن و ضربه خوردن مانند پریدن از ارتفاع
- مصرف مواد مخدر و محرک مانند کوکائین یا شیشه
چه عواملی خطر ابتلا به دایسکشن آئورت را بیشتر میکنند؟
از جمله فاکتورهایی که باعث میشوند تا شانس ابتلا به دایسکشن آئورت بالا بروند عبارتند از:
- باردار بودن
- آترواسکلروز
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- فشار خون بالا
- آنوریسم آئورت
- سن بین ۶۰ تا ۶۵ سال
- بیماریهای دریچه آئورت
- ورزشهای سنگین مانند پاورلیفتینگ
- مصرف مواد مخدر و تحریک کننده مانند کوکائین
- بیماریهای مادرزادی قلبی (مانند دریچه آئورت دو لتی)
عوارض ناشی از دایسکشن آئورت چیست؟
اگر دایسکشن آئورت را جدی نگیرید و آن را به موقع درمان نکنید، ممکن است هر یک از عوارض زیر را تجربه کنید:
- سکته قلبی
- مرگ ناگهانی
- آسیب دیدن دریچه آئورت
- آسیب دیدن اندامهای داخلی
- جمع شدن مایع بین عضله قلب و کیسهی قلب
راههای تشخیص دایسکشن آئورت
برای تشخیص دایسکشن آئورت، قبل از هر چیزی لازم است تا به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. بعد از مراجعه به مطب، پزشک متخصص شرح حالی از وضعیت شما میگیرد و فوراً از روشهای تشخیص بیماریهای قلبی زیر استفاده خواهد کرد:
- ام آر آی قلبی
- سی تی اسکن قلب
- اکوکاردیوگرام ترانس مری
- تصویر برداری اشعه ایکس
- اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک
جهت دریافت نوبت برای تشخیص دایسکشن آئورت همین حالا کلیک کنید.
دایسکشن آئورت چطور درمان میشود؟
دایسکشن آئورت یک فوریت پزشکی به شمار رفته و تحت هر شرایطی، نیاز به درمان فوری توسط پزشک متخصص جراحی قلب داشت. با این حال انتخاب بهترین روش درمان به نوع دایسکشن آئورت، علائم بیماری و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. با این حال رایجترین روشهایی که به درمان دایسکشن آئورت کمک میکنند عبارتند از:
۱. درمان دارویی دایسکشن آئورت:
طی درمان دارویی این عارضه، بیماریهای زمینهای مانند فشار خون درمان میشوند و اغلب داروهای مسدودکننده بتا، مهارکننده ACE، مسکن برای کاهش درد، بتابلاکر برای کاهش ضربان قلب و داروهایی برای جلوگیری از انعقاد خون تجویز خواهند شد.
۲. جراحی قلب:
روشهای مختلفی برای جراحی قلب و درمان دایسکشن آئورت مورد استفاده قرار میگیرند که عبارتند از:
۳. جراحی قلب باز:
در طی عمل قلب باز که برای ترمیم دایسکشن آئورت نوع A مورد استفاده قرار میگیرد، بخشی از آئورت که دچار پارگی شده در صورت نیاز با رگی جدید پیوند زده شده و در غیر اینصورت، همان پارگی به کمک یک استنت ترمیم خواهد شد.
۴. جراحی دایسکشن آئورت به روش اندووسکولار:
ترمیم به روش اندووسکولار زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که به دایسکشن نوع B مبتلا شده باشید تا بنا به هر دلیل دیگری، نتوانید جراحی قلب باز انجام دهید. طی جراحی ترمیم به روش اندووسکولار، یک استنت داخل آئورت قرار داده میشود تا پارگی آن را ترمیم کند و از خونریزی داخل آئورت جلوگیری کند.
جهت دریافت نوبت برای درمان بیماری دایسکشن آئورت همین حالا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام کنید.
مراقبتهای بعد از جراحی دایسکشن آئورت
اگر به تازگی تجربه عمل دایسکشن آئورت داشتید، بهتر است تا بعد از عمل نکات مراقبتی زیر را رعایت کنید تا سریعتر بهبود پیدا کنید:
- از زخمتان مراقبت کنید تا عفونت نکند.
- داروهای تجویز شده را به موقع مصرف کنید.
- فشار خون و ضربان قلب خود را مدیریت کنید.
- روزانه ۶ تا ۸ ساعت بخوابید و استراحت کنید.
- تغذیه سالم و مناسب با قلب و عروق داشته باشید.
- از سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنیهای الکلی پرهیز کنید.
- استرس و اضطراب خود را درمان کنید و از شرایط بحرانی به دور باشید.
- بعد از عمل فیزیوتراپی و توانبخشی قلب انجام دهید تا سریعتر به فعالیتهای روزمره خود برگردید.
- علائمی مانند تب و لرز یا درد قفسه سینه را جدی بگیرید و اگر خوب نشد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- بعد از عمل به طور منظم چکاپ قلب بروید و آزمایشهای خون و تصویربرداری پزشکی را انجام دهید.
دکتر رامین بقایی، بهترین پزشک متخصص جراحی قلب و عروق
اگر دایسکشن آئورت دارید یا قلبتان دچار نارسایی شده، دکتر رامین بقایی تهرانی بهترین انتخاب برای درمان شما خواهند بود. دکتر رامین بقایی تهرانی پزشک متخصص جراحی قلب و عروق و فارغ التحصیل رشته جراحی قلب از ایران هستند. ایشان به مدت ۳ سال ریاست بخش قلب در بیمارستان شهید مدرس تهران را بر عهده داشتند و توانستند رضایت بیماران و مراجعان خود را به خوبی جلب کنند.
دکتر رامین بقایی در طول بیش از ۲۰ سال فعالیت حرفهای خود، در هر یک از زمینههای زیر مهارت و تبحر بالایی دارند:
- جراحی شریان آئورت
- جراحی دریچههای قلبی
- جراحی کم تهاجمی قلب
- جراحی قلب کودکان و نوزادان
- درمان و جراحی بیماریهای عروق کرونر
اگر بیماری قلبی دارید و به دنبال یک پزشک متخصص و جراح حرفهای میگردید، میتوانید با مطب دکتر رامین بقایی تهرانی تماس بگیرید تا توسط ایشان معاینه و درمان شوید.
سلام
من خواهزاده ام با كواركتاسيون آئورت دنيا اومد،٦ ماهگي از پشت جراحي شد و تكه تنگ جدا شد،در ٨ سالگي علائم برگشت و استنت در قوس آئورت گذاشتن كه جواب نداد و كار رو سختتر كرد و در ١٠ سالگي عمل قلب باز شد و تيوب گرفت انجام شد
هيچ مشكل و علامتي در چك آپ هاي سالانه نداشت تا امسال كه ٢٧ ساله است و فشار دوتا بازو با هم تفاوت ٤٠-٥٠ ميليمتر رو نشون داد،دارو تحويز شد وچك آپ دو هفته اي و يكماهه و فشار تغيير نكرد
سيتو انژيو با ماده حاجب انجام شد و تنگي مادريت بعد از استنت گزارش شد ولي دايسكشن مولتي فوكال هم در پروگزيمال استنت ديده شد
بيمار هيچ علامت درد و تنگي نفس وعلامت كلينيكي خاصي ندارد
دكتر ميگه دايسكشن بخاطر حضور استنت در تصوير ديده شده و واقعي نيست
وبراي تنگي هم دارو تجريز شده كه بعد از دوهفته دوباره فشار چك بشه
سوال من اينه:ميشه در سي تي استنت فلزي باعث سودودايسكشن بشه؟اونم مولتي فوكال؟
خيلي نگرانم
مرسي
سلام. بهترین کار این است که با کلیشههای سیتی آنژیوگرافی به مطب مراجعه کنید تا مشکل معاینه و بررسی شود.