تفاوت اصلی سکته قلبی و ایست قلبی در مکانیسم رخداد آن است. حمله قلبی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از عضله قلب مسدود میشود. در نتیجه اکسیژن به سلولهای آن ناحیه نمیرسد و شروع به مرگ میکنند که با درد شدیدی همراه است. در حالی که ایست قلبی زمانی اتفاق میافتد که تپش قلب بهطور ناگهانی متوقف میشود. برای آشنایی بیشتر با علائم هشداردهنده قبل از ایست قلبی و حمله قلبی و اقدامات لازم حین هر یک از آنها با ما در ادامه مطلب همراه شوید.
تفاوت بین ایست قلبی ناگهانی و حمله قلبی چیست؟
در مورد سکته یا حمله قلبی (Heart attack) و ایست قلبی ناگهانی (Sudden cardiac arrest) تصور اشتباهی وجود دارد که این دو وضعیت مشابه یا حتی یکسان هستند. با وجود اینکه هر دو از فوریتهای پزشکی مربوط به سلامت قلب محسوب میشوند، اما تفاوتهای مهمی با یکدیگر دارند.
تفاوت اصلی آنها با هم این است که سکته قلبی هنگامی رخ میدهد که جریان خون به عضله قلب معمولاً بهدلیل تنگی عروق بر اثر تجمع پلاک یا لخته خون کم یا قطع میشود. اما ایست قلبی بهدلیل اختلال الکتریکی در قلب اتفاق میافتد که با توقف کامل تپش قلب و قطع خونرسانی به کل بدن (نه فقط عضلات قلب) همراه است.
انجمن قلب آمریکا این تفاوت را اینگونه خلاصه میکند:Heart attack and sudden cardiac arrest are both serious medical emergencies, but they are not the same thing. A heart attack happens when blood flow to the heart is blocked. A cardiac arrest occurs when the heart suddenly stops beating.
«حمله قلبی و ایست قلبی ناگهانی هر دو از فوریتهای پزشکی جدی هستند، اما یکسان نیستند. حمله قلبی زمانی رخ میدهد که جریان خون به قلب مسدود میشود، در حالی که ایست قلبی زمانی اتفاق میافتد که قلب بهطور ناگهانی از تپیدن بازمیایستد.»
جدول مقایسه جامع سکته قلبی و ایست قلبی
اگر بخواهیم بهطور خلاصه تفاوت این دو وضعیت حیاتی قلب را مقایسه کنیم، جدول زیر یک دید سریع و کاربردی از تفاوتهای اصلی آنها به شما میدهد:
| ویژگی | سکته قلبی (Heart Attack) | ایست قلبی (Cardiac Arrest) |
|---|---|---|
| تعریف | انسداد جریان خون به بخشی از عضله قلب | توقف ناگهانی عملکرد الکتریکی قلب و توقف ضربان |
| مکانیسم | انسداد عروق کرونری بهدلیل پلاک یا لخته | اختلال الکتریکی منجر به آریتمی یا فیبریلاسیون بطنی |
| شروع علائم | تدریجی یا ناگهانی؛ قابل پیشبینیتر | ناگهانی و بدون هشدار قبلی |
| علائم شایع | درد قفسه سینه، تعریق سرد، تنگی نفس، تهوع | بیهوشی ناگهانی، قطع نبض، توقف تنفس |
| هوشیاری بیمار | معمولاً حفظ میشود | از بین میرود |
| نبض و تنفس | معمولاً وجود دارد | نبض و تنفس قطع میشود |
| اقدام فوری | تماس با ۱۱۵ و رساندن فوری به بیمارستان | تماس با ۱۱۵ + آغاز احیای قلبی ریوی (CPR) سریع |
| علت اصلی | تصلب شرایین، فشار خون بالا، چربی و لخته | آریتمی، بیماری مادرزادی، نارسایی الکتریکی قلب |
| میزان بقا بدون اقدام فوری | بستگی به شدت انسداد دارد | بسیار پایین؛ در چند دقیقه منجر به مرگ میشود |
| مورد نیاز به CPR | معمولاً نه، مگر در صورت ایست قلبی ناشی از حمله | بله، بلافاصله باید CPR شروع شود |
تفاوت سکته قلبی و ایست قلبی از زبان دکتر رامین بقایی
حمله قلبی چگونه رخ میدهد؟
حمله قلبی زمانی روی میدهد که یک شریان کرونری مسدود و مانع رسیدن خون به بخشی از عضله قلب شود. اگر این انسداد بهسرعت رفع نشود سلولهای آن بخش از قلب شروع به مردن میکنند. هرچه درمان دیرتر انجام شود آسیب به قلب شدیدتر خواهد بود. علائم سکته قلبی ممکن است ناگهانی و شدید یا تدریجی و خفیف باشند. حتی ممکن است فرد بدون علائم مشخص دچار حمله قلبی شود. در بیشتر موارد ضربان قلب در زمان سکته قلبی متوقف نمیشود.
برای حفظ سلامت قلبتان آگاه باشید! با دکتر رامین بقایی، متخصص قلب، تماس بگیرید و مشاوره تخصصی بگیرید تا در مقابل سکته یا ایست قلبی مصون بمانید.
ایست قلبی ناگهانی چطور اتفاق میافتد؟
ایست قلبی معمولاً بدون هیچ هشدار قبلی رخ میدهد. این حالت زمانی رخ میدهد که یک اختلال الکتریکی باعث بینظمی در ضربان قلب یا آریتمی (Arrythmia) شود. در نتیجه قلب قادر به پمپاژ خون به مغز، ریهها و دیگر اندامها نخواهد بود. بهدنبال ای اتفاق هوشیاری از دست میرود، نبض قطع میشود و اگر در عرض چند دقیقه کمک نرسد ممکن است فرد جان خود را از دست بدهد.
بیشتر بخوانید: انسان چند بار سکته قلبی میکند؟
تفاوت علائم هشداردهنده ایست قلبی با حمله قلبی چیست؟
گرچه ایست قلبی معمولاً بهطور ناگهانی و بدون هشدار رخ میدهد، اما برخی علائم هشداردهنده ممکن است از قبل ظاهر شوند که بعضاً مربوط به آریتمی هستند، شامل:
- سرگیجه
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- تشنج (معمولاً در اندامها)
- حالت تهوع یا استفراغ حدود یک ساعت پیش از وقوع حادثه
در حالی که علائم سکته قلبی معمولاً عبارتند از:
- تعریق سرد
- درد منتشرشونده به شانه، بازو، گردن یا فک
- احساس فشار، سنگینی یا درد فشاری در قفسه سینه
- احساس سوزش معده یا سوءهاضمه همراه یا بدون تهوع و استفراغ
تنگی نفس نیز در حمله قلبی شایع است.
اگر درباره علائم یا خطرات ایست قلبی و سکته قلبی سوال دارید، فرصت را از دست ندهید. همین الان با دکتر رامین بقایی تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی بهرهمند شوید.
مقایسه علت ایست قلبی با سکته قلبی
بیماریهای زمینهای زیر از علل رایج ایست قلبی هستند:
- بیماری عروق کرونر
- مشکلات الکتریکی قلب
- بیماریهای دریچهای قلب
- بزرگی قلب (کاردیومیوپاتی)
- ناهنجاریهای مادرزادی قلب
این بیماریها میتوانند منجر به نامنظمی ضربان قلب (آریتمی قلبی) شوند، که در بیشتر موارد علت اصلی ایست قلبی ناگهانی است. در مقابل عوامل مختلفی هستند که احتمال بروز حمله قلبی در افراد را افزایش میدهند، از جمله:
- چاقی
- دیابت
- سن بالا
- تحرک کم
- کلسترول بالا
- فشار خون بالا
- لخته خون (ترومبوز)
- استرس شدید یا ناگهانی
- تصلب شرایین (آترواسکلروز)
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- مصرف سیگار و سایر دخانیات
کنار هم قرارگرفتن دو یا چند عامل احتمال حمله قلبی را بیشتر میکند.
در صورت مشاهده علائم حمله قلبی چه کنیم؟
در صورتی که متوجه علائم سکته قلبی در خود یا هر یک از اطرافیان شدید، حتی اگر مطمئن نیستید فرد دچار حمله قلبی شدهاست بلافاصله با 115 تماس بگیرید و او را به اورژانس بیمارستان برسانید. هر دقیقه اهمیت دارد و عجله در رساندن بیمار به بیمارستان با درمان سریعتر و عوارض کمتر کمک زیادی به او میکند.
در مواجهه با ایست قلبی ناگهانی چه کنیم؟
ایست قلبی یکی از علل اصلی مرگ است. اجرای احیای قلبی ریوی (Cardiopulmonary Resuscitation) بیمار را نجات میدهد. در صورت شک به ایست قلبی در هر فردی اقدامات زیر را بهترتیب انجام دهید:
در بزرگسالان
- بررسی هوشیاری
- درخواست کمک و تماس با 115
- شروع احیا و ادامه آن تا رسیدن نیروهای امداد
اگر دو نفر حضور دارند یک نفر باید CPR را شروع کند و دیگری با اورژانس تماس بگیرد.
در نوزادان و کودکان
- ابتدا راه هوایی و سطح هوشیاری را بررسی کنید
- درخواست کمک و تماس با 115
- شروع احیا و ادامه آن تا رسیدن نیروهای امداد
در تمام مراحل آرامش خود را در کنار سرعت بالا حفظ کنید.
مهمترین تفاوت در سکته قلبی و ایست قلبی هنگام رخداد آن اقدام لازم است. بعد از حمله قلبی باید بیمار را در سریعترین زمان ممکن به اورژانس بیمارستان برسانید (یا رانندگی کنید یا با 115 تماس بگیرید). اما در سکته قلبی باید همزمان با تماس با 115 و درخواست کمک، احیای قلبی ریوی را برای بیماری شروع کنید تا جانش را نجات دهید. ویدیوهای بسیاری برای یادگیری احیای قلبی ریوی پایه و پیشرفته وجود دارد که بسیار کمککننده هستند.
جمعبندی مهمترین تفاوتهای حمله قلبی و ایست قلبی
5 نکته را در تفاوت سکته قلبی و ایست قلبی به خاطر بسپارید:
- حمله قلبی با ایست قلبی یکسان نیست
- بسیاری از موارد ایست قلبی در بزرگسالان بهدنبال سکته قلبی و آریتمی ناشی از آن رخ میدهند
- حمله قلبی با یک انسداد در گردش خون قلب رخ میدهد که منجر به آسیب سلولهای قلب میشود
- ایست قلبی ناگهانی با یک مشکل الکتریکی در قلب، تپش آن و پمپاژ خون به کل بدن را متوقف میکند
- سکته قلبی و ایست قلبی هر دو فوریتهای پزشکی هستند. در صورت مشاهده این شرایط بلافاصله با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید و همزمان اقدامات لازم را شروع کنید
برای تشخیص دقیق تفاوت حمله یا سکته قلبی با ایست قلبی علائم هر یک را بدانید و به بروز هر یک از آنها در خود و اطرافیانتان توجه داشته باشید.
0 نظر