تصور کنید یک روز عادی مثل همیشه از خواب بیدار میشوید؛ اما احساس تپش قلب، خستگی غیرمنتظره، تنگی نفس و حتی درد خفیف در قفسه سینه شما را نگران میکند. این علائم تنها مربوط به استرس یا خستگی روزانه نیستند و ممکن است نشانهای از یک بیماریهای قلبی مانند میوکاردیت باشند. میوکاردیت در واقع التهاب عضله قلب است، مشکلی که بعضاً از یک عفونت ساده ویروسی شروع میشود؛ ولی در صورت بیتوجه، عملکرد قلب را کاهش میدهد و نارسایی قلبی ایجاد میکند. در ادامه مطلب قصد داریم علت میوکاردیت و علائم آن را به همراه راههای تشخیص، درمان و جلوگیری از عود بگوییم. همراه ما باشید.
احساس تپش قلب، تنگی نفس یا خستگی غیرمنتظره دارید؟ برای بررسی سریع و تشخیص دقیق میوکاردیت، همین حالا فرم رزرو نوبت با دکتر رامین بقایی را پر کنید.
میوکاردیت چیست؟
میوکاردیت (Myocarditis) نوعی التهاب در عضله قلب است که میتواند عملکرد طبیعی قلب را مختل و پمپاژ خون را دشوارتر کند. این بیماری نادر ممکن است به صورت ناگهانی و سریع اتفاق بیفتد یا به تدریج در طول زمان بدتر شود. انواع نادر میوکاردیت عبارتند از:
- میوکاردیت برق آسا (Fulminant)
- میوکاردیت لنفوسیتی (Lymphocytic)
- میوکاردیت سلولهای بزرگ (Giant cell)
- میوکاردیت ائوزینوفیلیک (Eosinophilic)
میوکاردیت با سایر التهابهای قلب که هرکدام مربوط به بخش دیگری هستند تفاوت دارد. پریکاردیت و اندوکاردیت به ترتیب به التهاب پرده دور قلب و دریچههای قلب گفته میشود.
میوکاردیت چه حسی دارد و با چه علائمی بروز میکند؟
بیماران اغلب علائمی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا تپش قلب را تجربه میکنند. این علائم ممکن است خیلی سریع شروع یا به تدریج ظاهر شوند. در مراحل پیشرفته تر علائم نارسایی قلبی نیز وجود دارد. این نشانهها متفاوت است و افراد میتوانند بدون علامت یا همراه با نشانههای خفیف تا شدید باشند:
- تب
- درد شکم
- تپش قلب
- بی اشتهایی
- غش کردن
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- ورم پاها یا مچ پا
- ضعف عمومی بدن
- سرگیجه یا سبکی سر
- آریتمی قلبی (ریتم غیرطبیعی قلب)
در کنار این علائم بیمار ممکن است احساس خستگی شدید و ناتوانی در انجام فعالیتهای ورزشی نیز داشته باشد.
شیوع میوکاردیت در جهان چقدر است؟
برآوردها نشان میدهد که سالانه حدود ۱.۵ میلیون نفر در جهان به میوکاردیت یا التهاب عضله قلب مبتلا میشوند (حدود ۱۰ تا ۲۰ نفر از هر 100 هزار نفر).
علت میوکاردیت یا التهاب عضله قلب چیست؟
بسیاری اوقات علت دقیق میوکاردیت ناشناخته میماند. اما شایعترین علل آن عفونتهای ویروسی است:
1. دلایل ویروسی میوکاردیت
- آنفلوآنزا
- آدنوویروس
- پارووویروس B19
- کوکساکی ویروس
- ویروس هرپس نوع ۶
- ویروس کرونا (SARS-CoV-2 / COVID-19)
2. دلایل دارویی میوکاردیت
- داروهای قلبی
- داروهای لاغری
- آنتیبیوتیکها
- داروهای ضد صرع
- داروهای روانپزشکی
- داروهای ادرارآور (دیورتیکها)
3. سایر دلایل بروز میوکاردیت
- باکتریها
- بیماری شاگاس
- تب روماتیسمی
- قرار گرفتن در معرض اشعه یا فلزات سنگین
- بیماریهای خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس
علاوه بر این موارد قارچها هم میتوانند به صورت نادر باعث بروز میوکاردیت (التهاب عضله قلب) شوند.
اگر یکی از علائم میوکاردیت را تجربه میکنید یا درباره خطرات آن سوال دارید، همین حالا سوال خود را در کامنت بپرسید
چه کسانی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به میوکاردیت هستند؟
عوامل خطر بروز میوکاردیت به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
1. عوامل خطر غیر قابل تغییر
- مرد بودن
- سنین جوانی
- واکنش ژنتیکی بدن به التهاب
2. عوامل خطر قابل تغییر با امکان پیشگیری
- دیالیز
- پرتو درمانی
- درمانهای قلبی
- کاتتر ورید مرکزی
- مصرف بیش از حد الکل
- دستگاههای کاشتنی قلبی
3. برخی بیماریها
- دیابت
- اختلالات تغذیهای
- نارسایی پیشرفته کلیوی
- زخمها یا عفونتهای پوستی
- نقص ایمنی ایدز (HIV/AIDS)
- سرطان تحت درمان دارویی خاص
حوادثی مانند آسیب قفسه سینه نیز ریسک ایجاد میوکاردیت را بالا میبرند.
عوارض احتمالی التهاب عضله قلب یا میوکاردیت چیست؟
میوکاردیت در برخی افراد میتواند منجر به مشکلات دیگری شود، از جمله:
- غش کردن
- نارسایی قلبی
- مشکلات ریوی
- شوک کاردیوژنیک
- مرگ ناگهانی قلبی
- نامنظمی ضربان قلب یا آریتمی (Cardiac arrhythmia)
- ضعف عضله قلبی یا کاردیومیوپاتی (Cardiomyopathy)
مهم ترین نکته در التهاب عضله قلب یا میوکاردیت تشخیص و درمان به موقع آن است. چرا که اگر انجام نشود میتواند با ضعف عضله قلبی، نارسایی آن و مرگ ناگهانی همراه باشد. پس علائم آن را جدی بگیرید و سریعاً به پزشک قلب مراجعه کنید.
میوکاردیت چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک برای تشخیص میوکاردیت به ترتیب از روشهای زیر استفاده میکند:
- شرح حال: علائم بیماری، زمان شروع، سوابق بیماری، داروهای مصرفی و سوابق خانوادگی
- نوار قلب
- معاینه فیزیکی: سمع قلب و بررسی علائم حیاتی مانند دمای بدن
- آزمایش خون: بررسی سلولهای خونی و عفونت
- تصویربرداری: از جمله اکوی قلب و عکس قفسه سینه
تشخیص علت دقیق اولین مرحله در درمان قطعی این بیماری است.
میوکاردیت نیاز به درمان دارد یا خود به خود برطرف میشود؟
اگر بیماری خفیف باشد ممکن است خود به خود برطرف شود. در غیر این صورت پزشک بسته به علت و شدت آن داروهایی تجویز میکند. برخی از این درمانها عبارتند از:
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای ضد عفونت مربوطه
- ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG)
در موارد شدید که منجر به نارسایی قلبی یا آریتمی خطرناک میشود، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای نارسایی قلبی یا مداخلات جراحی وجود داشته باشد، مانند:
هر چند در بسیاری از این موارد نیازی به انجام این اقدامات نمیشود.
طول درمان میوکاردیت چقدر است؟
طول درمان میوکاردیت یا التهاب عضله قلب به شدت بیماری و پاسخ بیمار به درمان بستگی دارد. در بسیاری از بیماران خفیف بهبودی کامل طی چند هفته تا چند ماه رخ میدهد؛ اما در موارد شدیدتر ممکن است روند درمانی طولانیتر و حتی نیاز به مدیریت مزمن نارسایی قلبی باشد.
آیا امکان عود میوکاردیت وجود دارد؟
بلی، میوکاردیت میتواند دوباره عود کند و در برخی موارد باعث بزرگ شدن مزمن قلب (کاردیومیوپاتی اتساعی) شود. تاکنون روش مشخصی برای جلوگیری از عود میوکاردیت شناخته نشده است. با این حال خطر عود پایین بوده و احتمال آن حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد میباشد.
“Proper heart function can be supported by lifestyle changes. Some of these include reducing sodium intake, avoiding alcohol and quitting smoking. People with myocarditis are often advised to avoid competitive sports while active inflammation is present.”
«با تغییر سبک زندگی میتوان عملکرد قلب را تقویت کرد. برخی از این تغییرات عبارتند از کاهش مصرف سدیم، پرهیز از نوشیدنیهای الکلی و ترک سیگار. به افراد مبتلا به میوکاردیت معمولاً توصیه میشود تا زمانی که التهاب فعال وجود دارد، از انجام ورزشهای رقابتی و مسابقات آنها خودداری کنند.»
منبع: https://www.heart.org/en/health-topics/myocarditis
آیا میتوان از میوکاردیت پیشگیری کرد؟
راههای زیر بهترین موارد برای کاهش خطر التهاب عضله قلب میباشند:
- دریافت واکسن آنفلوآنزا
- پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر
- شست و شوی مرتب دستها و رعایت بهداشت برای پیشگیری از عفونتها
البته پیشگیری کامل از میوکاردیت دشوار است؛ زیرا عوامل ایجاد آن متنوع هستند.
در صورت ابتلا به میوکاردیت چه کارهایی به بهبود سریعتر و جلوگیری از عود کمک میکنند؟
افرادی که دچار میوکاردیت شدهاند نیاز است موارد زیر را رعایت کنند:
- محدود کردن مصرف نمک
- ادامه دادن داروهای تجویزشده
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
- ورزش تنها با هماهنگی و تحت نظر پزشک
- اطلاع به پزشک در صورت بروز مجدد علائم
ویزیتهای منظم پزشک را نیز طبق توصیه ایشان انجام دهند.
بیشتر بخوانید: اثرات منفی الکل بر قلب
دکتر بقایی، بهترین فوق تخصص جراحی قلب برای درمان میوکاردیت
در مورد مسائل جدی بدن و قلب نیاز به یک پزشک متخصص با تجربه و با سواد برای تشخیص دقیق و درمان وجود دارد. میوکاردیت نیز از جمله بیماریهای قلبی است که در صورت توجه به راحتی درمان میشود. دکتر رامین بقایی تهرانی به عنوان یکی از برترین فوق تخصصهای جراحی قلب در کشور هستند که به درمان این بیماری میپردازند.
تحصیلات و سوابق علمی دکتر بقایی به این صورت هستند:
- عضو هیئت بورد جراحی قلب کشور
- شرکت در دورهها و کنفرانسهای بین المللی قلب و عروق
- عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و شهید بهشتی
- فارغ التحصیل دوره فوق تخصصی جراحی قلب از دانشگاه علوم پزشکی ایران
ایشان خدمات مختلفی در حوزه بیماری قلبی ارائه میدهند، از جمله:
- تشخیص و درمان حمله قلبی
- درمان بیماران مبتلا به میوکاردیت
- پایش و پیگیری بیماران برای پیشگیری از عوارض بعدی
- جراحیهای پیچیده قلب مانند عمل قلب باز و جراحی کم تهاجمی قلب
- ارائه برنامههای بازتوانی قلبی و مشاوره برای افزایش کیفیت زندگی بیماران
برای گرفتن نوبت و تنظیم وقت جهت معاینه و درمان میوکاردیت با ما در مطب دکتر رامین بقایی تهرانی تماس (02188670350) بگیرید.
جمع بندی مهم ترین نکات در مورد میوکاردیت یا التهاب عضله قلب
میوکاردیت یک بیماری نادر اما مهم است که اگر درمان نشود میتواند عضله قلب را ضعیف کند. اگرچه عوامل ایجادکننده آن متنوع و اغلب اجتناب ناپذیر هستند اکثر بیماران پس از درمان به زندگی عادی بازمیگردند. مهمترین اقدام پیگیری منظم ویزیتهای پزشک، ادامه داروها و توجه به علائم جدید است.
در صورتی که متوجه علائم میوکاردیت در خود یا اطرافیانتان شده اید برای تشخیص قطعی و درمان آن با ما در مطب دکتر بقایی تماس (02188670350) بگیرید.
منابع
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22129-myocarditis
- https://www.heart.org/en/health-topics/myocarditis
- https://www.myocarditisfoundation.org/about-myocarditis/
0 نظر