این مطلب در تاریخ ۱۴۰۲/۰۸/۱۴ بروزرسانی شده است.
سلامتی کودک با تشخیص و درمان به موقع بیماری‌ها تضمین می شود. اگر کودک شما مبتلا به نقص دیواره بین بطنی (vsd) شده است ممکن است سوالاتی نظیر “بیماری نقص دیواره بین بطنی چیست؟” یا “علائم بیماری vsd چیست؟” یا “آیا بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) خطرناک است؟” ذهنتان را به خودت مشغول کرده باشد در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ تمامی سوالاتتان را بگیرید.
نقص دیواره بین بطنی (VSD) یک بیماری قلبی مادرزادی است که در آن دیواره بین دو بطن قلب (بطن چپ و راست) باز می ماند. این سوراخ باعث می شود که خون اکسیژن دار از بطن چپ به بطن راست برود. این می تواند منجر به مشکلاتی مانند فشار خون ریوی، نارسایی قلبی و حتی مرگ شود. نقص دیواره بین بطنی (VSD) شایع‌ترین نقص مادرزادی قلبی در کودکان است. از هر هزار نوزاد متولدشده، ۲ تا ۶ نفر به این بیماری مبتلا میشوند. این بیماری در پسران شایع‌تر از دختران است.
در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا درباره انواع، علائم، تشخیص و درمان بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) بپردازیم.
بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) چیست؟
بیماری نقص دیواره بین بطنی (Ventricular septal defect – VSD) نوعی نقص مادرزادی قلب است که در آن دیواره بین دو بطن قلب (بطن چپ و بطن راست) به طور کامل بسته نشده است. این امر باعث میشود که خون از بطن چپ (که خون غنی از اکسیژن را به اندام‌های بدن پمپاژ میکند) به بطن راست (که خون کم‌اکسیژن را به ریه‌ها پمپاژ میکند) جریان یابد.
شدت نقص دیواره بین بطنی از نظر اندازه از یک سوراخ بسیار کوچک تا فقدان کامل دیواره بین بطنی که منجر به ایجاد بطن مشترک میشود متفاوت است. سوراخهای کوچک معمولاً به مرور زمان خود به خود بسته میشوند. سوراخهای بزرگتر ممکن است نیاز به درمان و جراحی داشته باشند.
به گفته منبع معتبر پزشکی cdc.gov درباره نقص دیواره بین بطنی (vsd) آمده است:
An atrial septal defect is a birth defect of the heart in which there is a hole in the wall (septum) that divides the upper chambers (atria) of the heart. A hole can vary in size and may close on its own or may require surgery.
نقص سپتوم دهلیزی یک نقص مادرزادی قلب است که در آن سوراخی در دیواره (سپتوم) وجود دارد که اتاق‌های فوقانی (دهلیز) قلب را تقسیم میکند. یک سوراخ ممکن است از نظر اندازه متفاوت باشد و ممکن است خود به خود بسته شود یا ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
انواع VSD (نقص دیواره بین بطنی)
انواع مختلفی از VSD وجود دارد که بر اساس اندازه، محل و شکل سوراخ در دیواره بین بطنی طبقه‌بندی میشوند.
بر اساس اندازه
VSDها بر اساس اندازه سوراخ به سه دسته تقسیم میشوند:
VSD کوچک: سوراخ کوچکتر از 1 سانتی‌متر است.
VSD متوسط: سوراخ بین 1 تا 2 سانتی‌متر است.
VSD بزرگ: سوراخ بزرگتر از 2 سانتی‌متر است.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
بر اساس محل
VSDها بر اساس محل سوراخ در دیواره بین بطنی به سه دسته تقسیم میشوند:
VSD ماگزیلار (Muscular): این نوع VSD شایع‌ترین نوع است و در مرکز دیواره بین بطنی ایجاد میشود.
VSD مایل (Infundibular): این نوع VSD در بالای دیواره بین بطنی ایجاد میشود.
VSD سینوس وریدی (Sinus venosus): این نوع VSD در نزدیکی ورودی ورید اجوف بالایی ایجاد میشود.
بر اساس شکل
VSDها بر اساس شکل سوراخ در دیواره بین بطنی به دو دسته تقسیم میشوند:
VSD گرد: این نوع VSD سوراخی گرد دارد.
VSD بیضی: این نوع VSD سوراخی بیضی شکل دارد.
علت بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd)
ژنتیک
حدود 20 تا 30 درصد موارد نقص دیواره بین بطنی ارثی هستند. این بدان معناست که کودک از والدین خود ژن‌های معیوبی را به ارث می‌برد که باعث ایجاد نقص در دیواره بین بطنی میشود.
عوامل محیطی
برخی از عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به نقص دیواره بین بطنی را افزایش دهد.
عفونت‌های مادرزادی
عفونت‌های مادرزادی مانند سرخک، سرخجه و اوریون ممکن است خطر ابتلا به نقص دیواره بین بطنی را افزایش دهد.
مواد شیمیایی
قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی در دوران بارداری مانند سرب، کادمیم و تری اتیل وینیل کلراید (TCE) ممکن است خطر ابتلا به نقص دیواره بین بطنی را افزایش دهد.
اگر فرزندتان به بیماری vsd مبتلا شده است، جهت دریافت نوبت برای بررسی سلامت قلب فرزندتان کلیک کنید.
عوامل دیگر
عوامل دیگری که ممکن است خطر ابتلا به نقص دیواره بین بطنی را افزایش دهند عبارتند از:
سن مادر: زنانی که در سنین بالای 35 سال باردار میشوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به فرزند مبتلا به نقص دیواره بین بطنی هستند.
چاقی: زنانی که چاق هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به فرزند مبتلا به نقص دیواره بین بطنی هستند.
استفاده از داروهای خاص در دوران بارداری: برخی از داروها مانند داروهای ضد تشنج و داروهای ضد روان پریشی ممکن است خطر ابتلا به نقص دیواره بین بطنی را افزایش دهند.
علائم بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) چیست؟
علائم بیماری نقص دیواره بین بطنی (VSD) به اندازه سوراخ در دیواره بین بطنی بستگی دارد. سوراخهای کوچک معمولاً علائمی ایجاد نمیکنند. سوراخهای بزرگتر ممکن است علائمی مانند موارد زیر ایجاد کنند:
- تنفس خشدار
- ضربان قلب بالا
- تنفس سریع و سخت
- عفونت‌های مکرر ریه
- اختلال در تغذیه و رشد
- سیانوز (آبی شدن پوست و لب‌ها)
- تعریق و خستگی در زمان خوردن شیر یا بازی کردن
هر کودکی که دارای سوراخ قلب است، باید توسط یک متخصص قلب معاینه شود تا بیماری نقص یواره بین بطنی در او تشخیص داده شود و در صورت نیاز، درمان شود.
علائم VSD در بزرگسالان
بزرگسالان مبتلا به VSD بزرگ ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- سرفه
- خستگی
- سرگیجه
- تنگی نفس
- تپش قلب
تشخیص بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd)
بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) ممکن است به دلیل اندازه کوچک نقص، هنگام تولد نوزاد توسط پزشک تشخیص داده نشود. این امر به ویژه در مواردی که نقص دیواره بین بطنی بسیار کوچک باشد و همچنین در صورت وجود نقایص دیگر در قلب، پیچیده تر میشود.
هنگام معاینه نوزاد توسط پزشک، ممکن است با استفاده از استتوسکوپ، صدای ناهنجار قلب یا سوفل قلبی را تشخیص دهند. از سوی دیگر، در برخی موارد از اولتراسوند نیز می‌توان برای تشخیص نقص دیواره بین بطنی پیش از تولد نوزاد استفاده کرد. تشخیص صحیح و به موقع نقص دیواره بین بطنی بسیار مهم است تا اقدامات درمانی لازم به موقع انجام شود و از عوارض جلوگیری گردد.
گاهی اوقات حتی تا سن بلوغ، امکان تشخیص نقص دیواره بین بطنی وجود ندارد. در اکثر موارد، نقص دیواره بین بطنی باعث ناراحتی‌های قلبی میشود که با استفاده از استتوسکوپ پزشک تشخیص داده میشود. اگر پزشک تردید داشته باشد یا شک در مورد وجود مشکل قلبی داشته باشد، به بیمار توصیه میشود تا تست‌های اضافی انجام دهد. در ادامه به توضیح تست‌های تشخیص بیماری قلبی پرداخته میشود.
اکوکاریوگرام
در اکوکاردیوگرام (اکو قلب) از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر قلب استفاده میشود. در اکوکاردیوگرام، پزشک یک پروب را روی پوست قفسه سینه قرار می‌دهد. این پروب امواج صوتی را به قلب می‌فرستد و امواج بازتابی را دریافت میکند. این امواج بازتابی توسط یک کامپیوتر به تصاویر تبدیل میشوند. در VSD، پزشک با استفاده از اکوکاردیوگرام اندازه، محل و شدت نقص را تشخیص می‌دهد.
الکتروکاردیوگرام (ECG)
در الکتروکاردیوگرام (ECG) از امواج الکتریکی قلب برای ایجاد یک نمودار استفاده میکند. این نمودار میتواند برای ارزیابی ریتم و عملکرد قلب استفاده شود. در بیماری نقص دیواره بین بطنی (VSD)، ممکن است پزشک تغییرات در ریتم قلب، تغییرات در شکل موج ECGو تغییرات در ولتاژ ECG را مشاهده کند. این تغییرات میتواند نشان دهنده فشار خون بالا در ریه‌ها یا عوارض دیگر VSD باشد.
اشعه ایکس قفسه سینه
اشعه ایکس قفسه سینه آزمایشی است که میتواند برای ارزیابی اندازه قلب و ریه‌ها استفاده شود. در بیماری نقص دیواره بین بطنی (VSD)، ممکن است پزشک بزرگ شدن قلب یا تجمع مایع ریه‌ها را مشاهده کند.
کاتتریزاسیون قلب
کاتتر قلب یک روش تهاجمی است که در آن یک لوله نازک از طریق رگ خونی وارد قلب میشود. این روش میتواند برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌های قلبی، از جمله بیماری نقص دیواره بین بطنی (VSD) استفاده شود. در کاتتریزاسیون قلب، پزشک میتواند اندازه و شکل سوراخ، جهت جریان خون از طریق سوراخ و فشار خون در قلب و ریه‌ها برای تشخیص بیماری قلبی vsd بررسی کند.
پالس اکسیمتری
پالس اکسیمتری یک روش غیرتهاجمی است که برای اندازه‌گیری میزان اکسیژن در خون استفاده میشود. در پالس اکسیمتری، یک سنسور روی انگشت یا گوش قرار می‌گیرد. این سنسور میزان اکسیژن در خون را اندازه‌گیری میکند و این اطلاعات را به یک دستگاه پالس اکسیمتر ارسال میکند. دستگاه پالس اکسیمتر این اطلاعات را به صورت یک عدد به نام اشباع اکسیژن خون (SpO2) نمایش می‌دهد. در VSD، ممکن است SpO2 پایین باشد. این امر میتواند نشان دهنده فشار خون بالا در ریه‌ها باشد.
درمان بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd)
موقعیت و اندازه سوراخ در انتخاب روش درمانی مناسب برای درمان نقص دیواره بین بطنی (VSD) بسیار تاثیر گذار است. برای تصمیم‌گیری در مورد روش درمان VSD به صورت جراحی یا اینترونشن، مشورت با دکتر فوق تخصص قلب کودکان که در زمینه مداخلات قلبی (اینترونشن) تخصص دارد، ضروری است. اکثر بیماران VSD میتوانند با استفاده از روش آنژیوگرافی درمان شوند و نیاز به جراحی نداشته باشند. انواع روش های درمان بیماری نقص دیواره بین بطنی (vsd) عبارتند از:
درمان بیماری vsd بدون جراحی
به منظور بستن سوراخ دیواره بین بطنی در بسیاری از نوزادان، بعد از معاینه و تشخیص پزشک و با توجه به اندازه بسیار کوچک سوراخ دیواره بین بطنی، نیازی به درمان جراحی نباشد. در حال حاضر، بیشتر انواع نقص دیواره بین بطنی از جمله پری ممبرانوس، زیر آئورتی و عضلانی، با استفاده از آنژیوگرافی و توسط پزشک فوق تخصصی با مهارت اینترونشن درمان میشوند. انواع روش های درمان vsd بدون جراحی عبارتند از:
کرایوپلاستی
کرایوپلاستی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در آن از سرما برای بستن سوراخ استفاده میشود. در این روش، یک لوله نازک از طریق رگ خونی وارد قلب میشود. سپس، یک پروب کوچک از طریق لوله وارد قلب میشود. پروب سرما ایجاد میکند که باعث میشود لبه‌های سوراخ به هم بچسبند.
با پیشرفت‌های پزشکی، میزان زنده ماندن کودکان مبتلا به بیماری نقص یواره بین بطنی بسیار بالا است. اکثر کودکان مبتلا به این بیماری میتوانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.
درمان با لیزر
در این روش درمان از لیزر برای بستن سوراخ استفاده میشود. در این روش، یک لوله نازک از طریق رگ خونی وارد قلب میشود. سپس، یک پروب کوچک از طریق لوله وارد قلب میشود. پروب لیزر ایجاد میکند که باعث میشود لبه‌های سوراخ به هم بچسبند.
کاتتر انسدادی
در این روش، یک لوله نازک از طریق رگ خونی وارد قلب میشود. سپس، یک وسیله کوچک از طریق لوله وارد قلب میشود. وسیله کوچک سوراخ را می‌پوشاند و آن را می‌بندد.
درمان بیماری vsd با جراحی
درمان نوزادان با وزن کم و نقص دیواره بین بطنی بزرگ معمولاً با جراحی انجام میشود. جراحی قلب باز به عنوان آخرین روش درمانی برای این حالت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این عمل جراحی معمولاً در سال اول زندگی نوزادان انجام میشود.
در این نوع جراحی، سوراخ دیواره بین بطنی بزرگ بسته میشود تا از آسیب‌هایی مثل آسیب به دریچه‌های قلبی جلوگیری شود. این حالت میتواند به تغذیه نوزاد و رشد نادرست آن آسیب برساند، و به همین دلیل نوزادان ممکن است نیاز به کمک لوله برای تغذیه و رشد داشته باشند. انواع روش‌های جراحی VSDعبارتند از:
جراحی انسدادی (Occlusive): در این روش، یک بافت مصنوعی یا پریکارد برای بستن سوراخ استفاده میشود.
جراحی ترمیمی (Reconstructive): در این روش، سوراخ با استفاده از بافت خود قلب بسته میشود.
درمان دارویی vsd
در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را برای درمان نقص دیواره بین بطنی (VSD) تجویز کند. این داروها میتوانند برای کاهش فشار خون در ریه‌ها یا بهبود عملکرد قلب استفاده شوند. انواع داروهای مرتبط با درمان VSD عبارتند از:
دیورتیک‌ها (Diuretics): دیورتیک‌ها میتوانند به کاهش احتباس مایعات کمک کنند. این امر میتواند به کاهش فشار خون در ریه‌ها کمک کند.
مسدود کننده‌های بتا (Beta-blockers): مسدود کننده‌های بتا میتوانند به کاهش سرعت ضربان قلب و کاهش فشار خون کمک کنند.
مسدود کننده‌های کانال کلسیم (Calcium channel blockers): مسدود کننده‌های کانال کلسیم میتوانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
داروهای ادرارآور نگهدارنده پتاسیم (Potassium-sparing diuretics): داروهای ادرارآور نگهدارنده پتاسیم میتوانند به کاهش احتباس مایعات و حفظ سطح پتاسیم بدن کمک کنند.
داروهای نیتروگلیسیرین (Nitroglycerin): داروهای نیتروگلیسیرین میتوانند به گشاد شدن رگ‌های خونی کمک کنند. این امر میتواند به بهبود جریان خون در ریه‌ها کمک کند.
برای رزرو نوبت و تعیین وقت معاینه با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید یا فرم تعیین وقت اینترنتی را پر کنید.
0 نظر