انواع نارسایی دریچه قلب و علائم آن

نارسایی دریچه قلب

نارسایی دریچه قلب ممکن است بر روی هر یک از دریچه‌های قلب بیمار تأثیر بگذارد. زمانی که‌ یک یا تعداد بیشتری از دریچه‌های قلب به خوبی کار نکنند، منجر به نارسایی دریچه‌های قلب می‌شوند. دریچه‌های قلب با ضربان قلب باز و بسته شده و باعث جریان یافتن خون می‌شوند. درمان نارسایی‌های مربوط به دریچه‌های قلب بسته به دریچه و شدت نارسایی متفاوت است. گاهی اوقات بیماری‌های دریچه قلب، به خصوص نارسایی دریچه‌های قلب؛ نیاز به جراحی برای بهبود یا تعویض دریچه دارد.

انواع نارسایی‌های دریچه‌های قلب

• گشاد شدن دریچه‌ها‌ی قلب؛ که منجر به بازگشت خون به درون قلب می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که دریچه‌های قلب کامل بسته نشوند (مانند گشادی دریچه آئورت).
• انسداد دریچه قلب؛ زمانی که دریچه‌های قلب دچار انسداد می‌شوند، دریچه‌ها‌ی قلب کاملاً بسته می‌شوند و راهی برای عبور خون از دریچه وجود نخواهد داشت.
• برگشت خون؛ اکثراً بر اثر پرولاپس یا افتادگی دریچه بوجود می‌آید. پرولاپس یا افتادگی دریچه قلب، زمانی بوجود می‌آید که لت‌های دریچه در هنگام بسته شدن برآمدگی پیدا کنند. معمولاً پرولاپس جزء نارسایی دریچه میترال محسوب می‌شود.
• تنگی دریچه‌های قلب؛ زمانی اتفاق می‌افتد که بافت لت‌های قلب ضخیم شده یا دچار گرفتگی و انسداد شوند و باعث می‌شود دریچه‌های قلب کامل باز نشده و خون به اندازه‌ی کافی جریان پیدا نکند. تنگی دریچه آئورت و یا تنگی دریچه میترال، اکثراً با اکوکاردیوگرام یا نوار قلب تشخیص داده می‌شود. ممکن است دریچه‌های قلب همزمان هم مشکل تنگی داشته باشند و هم خون را بازگردانند.

علائم مربوط به نارسایی دریچه‌های قلب

• تپش قلب
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• خستگی و ضعف
• ضربان قلب نامنظم
• بالا یا پایین بودن فشار خون
• علائم ناشی از نارسایی قلب مانند تورم مچ پا و پاها
• شنیدن صداهای غیر طبیعی در قلب در معاینات پزشکی

علل بوجود آمدن نارسایی‌های دریچه‌های قلب

• سکته قلبی
• فشار خون بالا
• تب روماتیسمی قلب
• نقص مادرزادی قلب
• نارسایی عروق کرونر
• تغییرات مرتبط با کهولت سن
• آترواسکلروز، سفت شدن شریان‌ها
• التهاب لایه داخلی قلب (عفونت قلب)
• التهاب ناحیه داخلی قلب ناشی از بیماری سفلیس
• آنوريسم آئورت، انحنا و یا تورم غير طبيعي آئورت

تشخیص نارسایی‌های دریچه‌های قلب

پزشک به صدای قلب بیمار گوش داده و او را معاینه می‌کند تا علائم او را بررسی ‌کند و هر گونه تغییر در آن را احساس می‌کند. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر آزمایشاتی انجام دهد. برخی از آزمایش‌هایی که ممکن است برای تشخیص بیماری های قلبی به خصوص نارسایی دریچه قلب تجویز شوند، عبارتند از:

• عکس‌برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس می‌تواند بزرگ شدن قلب را نشان دهد.
• MRI قلبی از زمینه‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب استفاده می‌کند. این آزمون می‌تواند برای تعیین شدت وضعیت بیمار و اندازه‌گیری و عملکرد بخش پایینی قلب مورد استفاده قرار گیرد.
• نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام (ECG). در این آزمون، الکترودهای متصل به پدهای روی پوست، ضربان‌های الکتریکی را از قلب بیمار اندازه‌گیری می‌کنند. پزشک با یک ECG می‌تواند بیماری‌های قلبی و ریتم‌های غیر طبیعی قلب را تشخیص دهد.
• آزمایش‌های ورزش یا آزمایش‌های استرس. تست‌های مختلف ورزشی کمک می‌کنند تا بتوان میزان تحمل خود در برابر فعالیت را اندازه‌گیری و پاسخ قلب به اعمال جسمی را ارزیابی کرد. اگر قادر به ورزش نیستید، ممکن است از داروهایی استفاده کنید که اثر تمرین را روی قلب تقلید می‌کنند.
• کاتتریزاسیون قلب یکی دیگر از آزمایش‌هایی است که برای تشخیص اختلالات دریچه‌های قلب ​​استفاده می‌شود. در این آزمایش از یک لوله نازک یا کاتتر با دوربین برای گرفتن عکس از قلب و عروق خونی استفاده می‌شود که می‌تواند به پزشک کمک کند تا نوع و شدت اختلال دریچه‌های قلب را تعیین کند.
• در اکوکاردیوگرافی یا تست اکوی قلبی، از امواج صوتی قلب بیمار تصاویر متحرکی از قلب ایجاد می‌شود و ساختار قلب و دریچه‌های آن و جریان خون بیمار ارزیابی می‌شود. اکوکاردیوگرام کمک می‌کند تا پزشک نگاه دقیقی به وضعیت دریچه‌های قلب و چگونگی فعالیت آن‌ها بکند. پزشکان همچنین ممکن است از یک اکوکاردیوگرام 3 بعدی استفاده کنند.

درمان نارسایی‌های مربوط به دریچه‌های قلب

درمان نارسایی‌های مربوط به دریچه‌های قلب بستگی به وضعیت و شرایط و شدت نارسایی قلب بیمار دارد. بسیاری از افرادی که به نارسایی‌های دریچه‌های قلب مبتلا هستند، برای مدت زمان طولانی به زندگی خود ادامه می‌دهند و هرگز نیازمند انجام عمل جراحی نمی‌شوند اما در صورتی که نارسایی دریچه‌های قلب، در پمپاژکردن خون توسط قلب اثر منفی بگذارند، به احتمال زیاد بیمار نیازمند ترمیم یا تعویض دریچه‌ها با عمل جراحی است.

برای عمل جراحی ترمیم یا تعویض دریچه، بیمار، تحت بیهوشی قرار می‌گیرد. جراح برشی عمودی بر روی قفسه سینه ایجاد می‌کند تا دسترسی به قلب داشته باشد. برای انجام عمل، قلب باید موقتاً از کار بایستد. در این زمان، از دستگاهی استفاده می‌شود که  بجای قلب وظیفه‌ی خونرسانی و بجای ریه‌ها وظیفه‌ی اکسیژن‌رسانی را انجام می‌دهد. جراحی عموماً بین 2 تا 4 ساعت طول می‌کشد و در ترمیم سعی می‌شود، دریچه‌ قلب بیمار را به گونه‌ای تغییر شکل دهد که کامل بسته شده و میزان پس زدن خون به دهلیز چپ کم شود.

بیماران پس از عمل به درمان ضد انعقادی مادام العمر نیاز ندارند. دریچه‌هایی که برای تعویض استفاده می‌شوند یا مکانیکی (فلزی) اند یا بیولوژیکی (دریچه‌ی قلب خوک). دریچه‌ی فلزی می‌تواند مدت زمان بیشتری در بدن بماند اما بیملر تا آخر عمر باید داروی وارفارین را برای جلوگیری از ایجاد لخته‌ی ‌خونی مصرف کند. همچنین بیمار موقع پمپاژ خون صدای بهم خوردن دریچه‌ی قلبش را می‌شنود.

بیماران کمتر از 60 تا 65 سال که منع مصرف داروی ضد انعقاد ندارند، از دریچه فلزی استفاده کنند. دریچه‌ی بیولوژیک امکان پارگی دارد. در نتیجه در زمان نزدیک‌تری نیاز به تعویض مجدد پیدا می‌کند (هر 10 سال) و مخصوصاً برای افراد زیر 60 سال گزینه خیلی خوبی نیست. بیماران بالای 70 سال از دریچه بیولوژیک استفاده می‌کنند.

عوامل افزایش خطر ابتلا به نارسایی‌های دریچه‌های قلب

• کهولت سن
• بیماری قلبی مادرزادی
• انواع خاصی از بیماری‌های قلبی یا سکته قلبی
• عفونت‌های خاصی که می‌توانند بر قلب تاثیر بگذارند
• فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سایر بیماری‌های قلبی خطرناک

عوارض جانبی نارسایی دریچه‌های قلب

نارسایی دریچه‌های قلب مانند نارسایی دریچه میترال و یا نارسایی دریچه آئورت، می‌توانند باعث عوارض زیر شوند:

• مرگ
• سکته مغزی
• نارسایی قلبی
• لخته شدن خون
• عفونت دریچه‌ها
• اختلال در ریتم قلب

پیشگیری از ابتلا به نارسایی‌ دریچه‌های قلب

در صورت وجود علائمی، التها مثل فشار خون بالاب لایه داخلی قلب (اندوکاردیت) و سفلیس که منجر به آسیب به دریچه‌های قلب شده و گلودرد یا تب روماتیسمی که منجر به روماتیسم قلبی می‌شوند، باید فوراً به پزشک مراجعه و فرد تحت درمان قرار بگیرد.

مطالب مرتبط

گرفتگی عروق قلبی؛ هر آنچه که باید درباره رگ‌های گرفته قلب بدانید!

پریکاردیت چیست؟ از علائم تا بهترین راه درمان

آنوریسم آئورت چیست؟ از علائم تا روش‌های پیشگیری