عفونت قلبی یا همان اندوکاردیت زمانی اتفاق میافتد که دریچههای قلب و یا لایههای داخلی قلب یا همان لایههای اندوکارد، توسط باکتریها، ویروسها و قارچها آلوده میشوند. عارضه عفونت قلب در بسیاری از موارد باعث بروز التهاب، زخم و آسیب هایی جدی به دریچههای قلبی خواهد شد.
عفونت قلبی یک بیماری بسیار جدی و خطرناک است که با زندگی و جان بیماران سر و کار دارد. شاید سوالاتی نظیر آیا عفونت قلبی خطرناک است؟ اصلاً عفونت قلبی چیست و چرا به وجود میآید؟ عفونت قلب در کودکان و بزرگسالان چطور درمان میشود؟ ذهنتان را درگیر کرده باشد، اگر میخواهید از این عارضه پیشگیری کنید و یا حتی آن را درمان کنید، به شما توصیه میکنیم که تا انتهای این مطلب همراه ما باشید و اگر سوال و ابهامی داشتید؛ در کامنتهای همین صفحه از دکتر رامین بقایی بپرسید.
عفونت قلب چیست؟
عفونت قلبی زمانی رخ میدهد که میکروبها، ویروس و یا هر عامل تحریک کننده قلبی به شما حمله کنند. عفونتها اغلب در اثر ورود یک باکتری، ویروس و یا قارچ ایجاد میشود. عفونت قلبی میتواند به قلب شما آسیب برساند و یا آن را ملتهب کند. قسمتهایی از قلب که اغلب در اثر عفونت آسیب میبینند، عبارتند از:
- دریچههای قلب
- عضله قلب یا میوکارد
- غشای خارجی یا لایه پریکارد
- پوشش داخلی قلب یا اندوکارد
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره بیماری عفونت قلبی در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
اندوکاردیت التهابی (عفونت قلبی) جدی و تهدید کننده زندگی افرادی است که به آن مبتلا هستند. این عفونت بدون درمان سریع و فوری، میتواند به دریچههای قلب آسیب بزند و یا به کلی این بافت را تخریب سازد.
به گزارش nhs.uk درباره عفونت قلب آمده است:
Endocarditis is a rare and potentially fatal infection of the inner lining of the heart (the endocardium). It’s most commonly caused by bacteria entering the blood and travelling to the heart.
اندوکاردیت یک عفونت نادر و بالقوه کشنده است که در پوشش داخلی قلب (اندوکارد) ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در اثر ورود باکتریها به خونو رفتن آنها به سمت قلب ایجاد میشود.
انواع عفونت قلبی
به طور کلی سه نوع عفونت قلبی اصلی وجود دارند که میتوانند لایههای داخلی قلب شما را تحت تاثیر قرار دهند. انواع عفونت قلبی عبارتند از:
عفونت پریکاردیت (Pericarditis):
این نوع از عفونت قلبی، التهاب کیسه نازکی است که سطح خارجی قلب شما را میپوشاند. عفونت پریکاردیت معمولاً به صورت ناگهانی رخ میدهد. در بیشتر موارد خفیف است و به مدت طولانی ادامه نمییابد. این بیماری در اغلب موارد به خودی خود بهبود مییابد اما هنگامی که بیماری تشدید پیدا کرده باشد ممکن است نیاز به جراحی و دارو باشد.
عفونت اندوکاردیت (Endocarditis):
عفونت پوشش داخلی دریچههای قلب شما که به عنوان عفونت اندوکاردیت باکتریایی و یا اندوکاردیت عفونی نیز شناخته میشود. این نوع از عفونت باید سریعا درمان چرا که ممکن است به قلب آسیب بزند و حتی باعث مرگ شود. اغلب کسانی به عفونت اندوکاردیت مبتلا میشوند به بیماریهای دریچه قلبی مبتلا هستند یا دریچههای قلب آنها آسیب دیده است.
عفونت میوکاردیت (Myocarditis):
التهاب عضلات قلب و یا همان لایه میانی قلب را میوکاردیت مینامند. در این بیماری عفونت ویروسی یا پاسخ خود ایمنی باعث التهاب و آسیب عضله قلب میشود. این بیماری به طور عمومی افراد سالم را تحت تأثیر قرار میدهد و دامنهی اثرات آن از بهبودی سریع تا نارسایی قلبی متفاوت است.
علائم عفونت قلبی
علائم عفونت قلبی با توجه به اینکه فرد مشکلات و بیماری زمینهای قلبی دارد یا خیر از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و بسته به شدت و وخامت بیماری تغییر پیدا میکند. با این حال بسیاری از بیماران مبتلا به عفونت قلب، علائم زیر را تجربه کردهاند:
- تب و لرز
- تپش قلب
- درد قفسه سینه
- احساس خستگی
- تنگی و کوتاهی نفس
- درد مفصل و یا درد بدن
- ضربان قلب سریع و نامنظم (آریتمی قلبی)
- ورم یا ادم (تجمع مایع) در پاها، مچ پا و یا شکم
با اینکه بسیاری از بیماران این علائم را تجربه میکنند، اما اگر به طور مجزا به بیماری اندوکاردیت قلبی بپردازیم؛ به علائمی میرسیم که شیوع کمتری دارند. علائمی از عفونت اندوکاردیت قلب که شیوع کمتری نیز دارند، به شرح زیر میباشند:
علائم عفونت اندوکاردیت قلب
اندوکاردیت تنها نوع عفونت قلبی است که علامت آن سوفل قلبی یا همان مورمور قلبی است. هنگامی که خون در قلب شما جریان دارد، پزشک متخصص قلب میتواند آن را از طریق گوشی بشنود. علائمی که در میان مبتلایان به اندوکاردیت کمتر شیوع دارد عبارت است از:
- کاهش وزن بی دلیل
- وجود خون در ادرار (هماچوری)
- لکههای قرمز در کف پاها و کف دستها
- لکههای قرمز زیر پوست و یا روی انگشتان پا
- لکههای قرمز و یا بنفش روی پوست، داخل دهان و یا روی سفیدی چشم
اگر علائم بیماری عفونت قلبی دارد همین حالا جهت درمان کلیک کنید.
علل عفونت قلبی
علت بروز عفونت قلب در کودکان و بزرگسالان بر حسب نوع این عارضه متفاوت است. شایعترین عللی که باعث میشوند تا به عفونت قلبی مبتلا شوید، عبارتند از:
علت ابتلا به عفونت اندوکاردیت
بهداشت ضعیف دهان و دندان: زمانی که لثه شما خونریزی دارد و یا در دهانتان زخم باز دارید، احتمال ورود باکتریهای عفونی بالا خواهد بود.
استفاده از سوزن آلوده: اگر از مواد مخدر تزریقی با سوزن آلوده استفاده میکنید، احتمال بروز عفونت قلب در شما بالا میرود.
جراحیهای دندانپزشکی: زمانی که در جراحی لثه شما بریده میشود، باکتریهای عفونی وارد جریان خون شده و میتوانند عفونت قلب را به همراه داشته باشند.
کاتترها: هنگامی که لولههای کاتتر برای آنژیوگرافی و یا جراحیهای کم تهاجمی قلب وارد بدن شما میشوند، احتمال دارد که باکتری و یا ویروس وارد بدن شما شود. به دنبال ورود این باکتری به بدن، احتمال عفونت قلبی بالا میرود.
علت ابتلا به عفونت پریکاردیت
عفونت ویروسی: ویروسهای دستگاه تنفسی و یا دستگاه گوارش، میتواند عفونت پریکاردیت ویروسی را به وجود بیاورد.
عفونت باکتریایی: برخی از عفونتهای باکتریایی از قبیل سل، در کشورهایی که در حال توسعه هستند، شایع بوده و علتی برای بروز عفونت پریکاردیت میباشند.
بیماریهای خود ایمنی: بیماریهایی همچون لوپوس، آرتریت روماتوئید و یا اسکلرودرمی میتوانند دلیلی برای بروز عفونت قلبی پریکاردیت باشند.
عفونت قارچی یا پریکاردیت قارچی: در این نوع از عفونت قلبی قارچها وارد پوشش بیرونی قلب یعنی پریکارد میشوند و باعث التهاب و آسیب به این قسمت میشوند.
عفونت انگلی یا پریکاردیت انگلی: عفونت انگلی یا پریکاردیت انگلی به معنای ورود انگلها به پوشش بیرونی قلب یا پریکارد است. در این شرایط، انگلها وارد پریکارد میشوند و باعث التهاب و آسیب به این لایه میشوند.
درمان عفونت قلبی خود را پشت گوش نندازید و جهت تعیین وقت کلیک کنید.
علت ابتلا به عفونت میوکاردیت
عفونتهای ویروسی: عفونتهایی ویروسی از قبیل SARS-Cov-2 که موجب ابتلا به کووید 19 یا همان کرونا میشوند، ویروس کوکساکی که رودهها را تحت تاثیر قرار میدهد و هپاتیت C؛ همگی میتوانند دلیلی برای بروز عفونت ویروسی قلب باشند.
عفونتهای باکتریایی: عفونتهایی از قبیل استرپتوکوک، استافیلوکوک و باکتریهای منتقله از کنه و سل میتوانند دلیلی برای بروز عفونت میوکاردیت قلب باشند.
بیماریهای خود ایمنی همچون آرتریت روماتوئید: در این بیماریها سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای قلب حمله میکند و باعث التهاب و آسیب به میوکارد (عضلهی قلب) میشود.
عوامل خطر عفونت قلبی
به نظر شما عفونت قلبی در چه افرادی شایع است؟ یا چه کسانی در معرض خطر ابتلا به عفونت قلب قرار دارند؟ برخی فاکتورهای خطرساز وجود دارند که موجب افزایش ریسک ابتلا به عفونت قلبی میشوند. دریچههای قلبی آسیب دیده، سابقه ابتلا به بیماریهای زمینهای قلبی و موارد زیر؛ همگی در بروز عفونت قلبی تاثیر بسزایی دارند:
- سن بالای 60 سال
- نقصهای مادرزادی قلب
- دریچههای قلبی آسیب دیده
- سابقه اندوکاردیت (عفونت قلب)
- سابقه هرگونه جراحی و عمل قلب
- دریچههای قلب تعویض شده و مصنوعی
- سابقه مصرف مواد مخدر به صورت تزریقی
- مشکلات زمینهای و افزایش دهنده ریسک بروز عفونت
- سابقه ابتلا به کاردیومیوپاتی یا بزرگی و ضخیم شدن عضله قلب
اگر بالای 60 سال سن دارید و بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارید و بیماریهای زمینهای همچون فشار خون دارید، در معرض ابتلا به عفونت قلبی هستید و ممکن است که جان شما در خطر باشد!
عفونت قلبی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص عفونت قلبی بر عهده دکتر متخصص قلب و عروق است. در اولین قدم پزشک از شما درباره سوابق پزشکی و علائم و نشانههایی که تجربه میکنید، سوالاتی میپرسد. در نهایت با گوشی قلب به صدای ضربانهای قلب شما گوش میدهد تا ببیند آیا سوفل قلبی دارید یا خیر؟ سپس پزشک قلب شما برای کسب اطمینان بیشتر از بابت بیماری عفونت قلبی شما، ممکن است از روشهای تشخیصی زیر استفاده نماید:
آزمایش خون:
در آزمایش خون برای تشخیص عفونت قلبی، نمونههایی برداشته میشود تا سطوح پروتئینهای التهابی در خون شما مورد بررسی قرار بگیرد. هرچه سطوح این پروتئینهای التهابی بیشتر باشد، نشان دهنده آن است که عفونت قلب دارید. همچنین در آزمایش خون، ممکن است افزایش تعداد گلبولهای سفید خون شناسایی شود که علامتی از عفونت قلبی میباشد.
کاتتریزاسیون قلب:
برای آنکه پزشک بتواند به خوبی و طی یک عمل جراحی کوتاه از بابت ابتلا به بیماری عفونت قلب مطمئن شود، از کاتتریزاسیون قلب استفاده میکند. متخصص قلب شما طی عمل جراحی کوتاهی و با استفاده از لوله کاتتر، بخشی از بافت داخلی قلب را به عناون نمونه برداشته و با خارج کردن آن از قلب به بررسی عفونت و یا التهاب خواهد پرداخت.
جهت تشخیص بیماری عفونت قلبی همین حالا با مطب دکتر رامین بقایی با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.
سی تی اسکن یا MRI:
پزشک متخصص قلب شما میتواند تصاویر قلب شما را برای بررسی التهاب و یا تغییر ضخامت عضلات قلبی، از طریق سی تی اسکن (CT Scan) و یا ام آر آی (MRI) به خوبی تشخیص دهد.
اسکن قفسه سینه با اشعه ایکس:
پزشک متخصص قلب و عروق شما میتواند از طریق تصویربرداری اشعه ایکس، تغییر شکل، اندازه و ابعاد قلب شما را به خوبی تشخیص دهد. اگر عفونتی در قلب وجود داشته باشد، مایع و تورمی در قلب جمع میشود و میتواند اندازه قلب شما را بزرگتر کند که در این تصویر برداری واضح خواهد بود.
درمان عفونت قلب
حتماً برای شما این سوال پیش آمده است که عفونت قلب چطور درمان میشود؟ آیا عفونت قلب نیازی به جراحی دارد؟ یا برای عفونت قلب چی بخوریم تا خوب شویم؟
درمان عفونت قلبی به علت بروز بیماری و همچنین شدت آن بستگی دارد. پزشکان و متخصصان جراحی قلب و عروق، اغلب عفونتهای قلبی چه اندوکاردیت و چه میوکاردیت را به کمک دارو و آنتی بیوتیک درمان میکنند.با توجه به نوع عفونت قلبی شما و همچنین شدت آن، آنتی بیوتیک برای عفونت قلب متفاوت بوده و با این حال شامل موارد زیر خواهد بود:
- داروهای قلب
- آنتی بیوتیکها
- داروهای ضد قارچ
- کوتیکواستروئیدها
- داروهای فشار خون
- کلشی سین یا داروهای ضدالتهابی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- داروهای بیماریهای مزمن مانند لوپوس و یا آرتریت روماتوئید
اگر عفونت قلبی فردی شدید باشد و با آنتی بیوتیک درمان نشود، امکان دارد که به جراحی نیاز پیدا کند. جدیترین عفونتهایی که کل قلب را در بر گرفته باشد و آسیب شدید و جبران ناپذیری به قلب زده باشد؛ بایستی با توجه به نوع آسیب تحت جراحی دریچه قلب و یا پیوند قلب قرار بگیرد.
عوارض عفونت قلب
ناتوانی عضلات قلب و ضعیف شدن آنها موجب میشود تا سایر اندامهای بدن از قبیل ریهها، پاها، کلیهها و حتی مغز را تحت تاثیر قرار گرفته و آسیب ببینند. اندوکاردیت قلب میتواند عوارضی خطرناک را به همراه داشته باشد که برخی عبارتند از:
- سکته قلبی
- نارسایی قلبی
- آسیب کلیوی
- طحال بزرگ شده
- آسیب دریچههای قلب
- آبسه در قلب، مغز، ریهها و سایر اندامها
- لخته شدن خون و افزایش ریسک آمبولی ریه
جهت تعیین وقت برای درمان بیماری عفونت قلبی کلیک کنید.
۳ راه موثر برای پیشگیری از عفونت قلب
اگر به دنبال راه و روشهایی برای جلوگیری از عفونت قلب هستید اما نمیدانید چه کار کنید، بهتر است تا 3 راه پیشگیری زیر را حتماً رعایت کنید:
۱. مراقب سلامت دندانها و لثه خود باشید:
دندانهای خود را مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت دهید و اگر زخمهای باز همراه با خونریزی دارید، حتماً به دکتر بروید تا آن را رفع کند. در غیر اینصورت ممکن است که عفونت قلب دامن گیر شما شود!
۲. علائم و نشانههای اندوکاردیت را بشناسید:
اگر تبی دارید که از بین نمیرود، خستگیهای غیر قابل توضیح دارید، هر نوع عفونت پوستی، بریدگیها یا زخمهای بازی دارید که به درستی بهبود پیدا نمیکنند، بایستی فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید. چرا که هر یک از این موارد، علامتی برای بروز عفونت قلب است که به درمان فوری نیاز خواهند داشت.
۳. از مصرف مواد مخدر به صورت اشتراکی پرهیز کنید:
به هیچ وجه مواد مخدر به خصوص آنهایی که به صورت تزریقی و مشترک هستند استفاده نکنید. چرا که اگر عفونتی بر روی این سوزنها وجود داشته باشد میتواند، ریسک ابتلا به عفونت قلب را افزایش دهد.
از دیگر راه و روشهایی که منجر به جلوگیری از بروز عفونت در قلب میشوند، عبارتند از:
- شستشوی مرتب و منظم دستها
- عدم استفاده از مواد مخدر حتی به صورت تفریحی
- برنامه ریزی منظم برای مراقبت از سلامت دندانها
- پرهیز از تماس با افراد مبتلا به عفونتهای ویروسی
- پرهیز از قرار گیری در معرض مناطق آلوده به کنه و یا فضولات پرندگان
- تزریق واکسنهای توصیه شده برای بیماری کویید 19 (کرونا) و یا آنفولانزا
- مصرف آنتی بیوتیکها برای درمان عفونتهای ویروسی و باکتریهای داخل بدن
چه زمانی برای درمان عفونت قلبی بایستی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم و نشانههای عفونت قلبی را تجربه میکنید، بهتر است تا حتماً و در اولین فرصت به دکتر بروید. چرا که عقب انداختن درمان عفونت در قلب، میتواند دلیلی برای بروز عوارض ناشی از آن همچون سکته قلبی شود! علاوه بر علائم و نشانههای عادی عفونت قلبی، اگر این علائم را تجربه کردید نیز، بهتر است تا فوراً به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید:
- سردرد مزمن
- خستگی مفرط و بیدلیل
- از دست دادن هوشیاری
- تنگی نفس و یا کوتاهی در تنفس
- بریدگی یا عفونت پوستی بهبود نیافته
دکتر رامین بقایی، بهترین جراح قلب در تهران
دکتر رامین بقایی یکی از بهترین جراحان قلب در استان تهران هستند که در رشته جراحی عمومی در دانشگاه تهران و فارغ التحصیل رشته جراحی قلب از دانشگاه ایران هستند. ایشان تخصص و حرفهای بی نظیر در زمینه جراحی تخصصی قلب دارند. دکتر رامین بقایی به مدت 6 سال عضو هیئت جراحان قلب ایران بودند و همچنین به مدت 3 سال، وظیفه ریاست بخش جراحی قلب بیمارستان شهید مدرس تهران را بر عهده داشتند.
دکتر رامین بقایی توانستند با صبر و حوصلهای که در زمینه درمان بیماران خود به خرج دادند، علاوه بر جلب رضایت؛ زندگی دوباره را به آنها هدیه دادند. شما میتوانید برای جراحی تخصصی قلب خودتان همچنین تشخیص دقیق علت درد و ناراحتی قلب خود، با مطب دکتر رامین بقایی تماس بگیرید.
سلام و روز بخیر جناب دکتر
در خصوص عفونت قلب سوال داشتم
یه فردی که تو بچه گی(۸ سالگی) عمل باز قلب برای ترمیم دریچه آئورت به خاطر دولتی بودن مادرزادی انجام داده.در بزرگسالی (۳۳ سالگی) کار دندانپزشکی انجام داده و قبلش هم انتی بیوتیک خرده باشه.بعد از مدتی از این کار دچار درد قلبی و شانه میشه و بعد از مدتی اکو مری تنگی شدید و کلسیفیکاسیون نشون میده.این تنگی که بیشتر شده یعنی ممکنه به خاطر عفونت ناشی از کار دندانپزشکی باشه یا صرفا بخاطر افزایش سن و دوبار حاملگی هست؟
ممکنه کسی عفونت بگیره و خودش خوب شده باشه و متوجه نشه.فقط درد قفسه سینه و بازوی و شانه بعد از مدتی از کار دندانپزشکی شروع شده.
لطفا راهنمایی کنین ممنونم
سلام وقت شما بخیر پیشرفت بیماری زمینه ای بوده است.