پیش از آنکه به تشخیص بیماری های قلبی بپردازیم توضیحات مختصری در خصوص آن می دهیم.
فهرست محتوا
تشخیص بیماری قلبی چگونه است؟
یکی از بیماری های عظیم و خطرناک که می تواند سلامت قلب شما را به خطر اندازد، بیماری های قلبی می باشد. بیماری قلبی طیف گسترده و متفاوتی دارد. به همین مراتب تشخیص بیماری قلبی امر بسیار مهم و تخصصی می باشد که حتما باید به پزشک متخصص مراجعه بفرمایید. با ما همراه باشید تا در ادامه در این مطلب به انواع تشخیص بیماری قلبی بپردازیم.
تعریف بیماری های قلبی
بیماریهای قلبی شامل بیماری هایی میشوند که دستگاه قلبی، عروقی و گردش خون را مبتلا میکنند. در این مجموعه ، بیماری رگهای تغذیه کننده قلب (کرونر)، ضایعات دریچه های قلبی، بیماری عضله قلب ، نامنظمی ضربان قلب و بیماریهای مادرزادی قلبی جای میگیرند. مشکلاتی چون پرفشاری خون (هیپرتانسیون) اگرچه بیماری اولیه قلبی تلقی نمی شوند ولی باعث بروز یا تشدید ضایعات قلبی خواهند شد.
امروزه بسیاری از بیماری های قلبی عروقی قابل پیشگیری بوده و در صورت بروز بخوبی درمان میشوند.
قلب چیست؟
قلب به صورت یک پمپ عضلانی می باشد که از 4 حفره تشکیل شده است. از جمله دو حفره پایینی(بطن) و دو حفره بالایی.(دهلیز)
یکی از روش های پمپاژ خون از قلب به ریه و دیگر اعضای بدن، انقباض عضله های قلب می باشد. درون بدن انسان یک سیستم الکترونیکی طبیعی وجود دارد که باعث می شود عضله های قلب به انقباض بیفتد.
از گذشته تا به امروزه، انواع گوناگونی از روش های تشخیص بیماری قلبی کشف شده است. لازم به ذکر است که بهتر است بدانید بهترین روش برای کمک و تشخیص بیماری قلبی، متخصصان قلب و عروق می باشند.
تعریف بیماری قلبی
واژه ی بیماری قلبی یا همان بیماری قلبی عروقی می باشد. بیماری قلبی چیست؟ هنگامی که رگ های خونی درون قلب کوچک و یا بسته شوند، بیماری قلبی عروقی گفته می شود. این شرایط می تواند منجر به سکته مغزی، درد قفسه سینه و حمله قلبی شود. تا حدودی می توان گفت که با تشخیص بیماری قلبی می توان آن را سریعتر درمان کرد و زندگی سالم و سلامتی را برای خود رقم زد.
علائم و نشانه های بیماری های قلبی
علائم بسته به نوع بیماری قلبی تفاوت میکند. همچنین مردان و زنان با بیماری مشابه، ممکن است با شکایتهای متفاوت به پزشک مراجعه کنند. به عنوان مثال، بیماری رگ های کرونر در مردان اغلب با درد قفسه سینه و در زنان با احساس فشار در سینه یا تنگی نفس تظاهر میکند. درد در بخش میانی سینه که به شانه و دست چپ یا به گردن و پشت انتشار پیدا کند، قویا مطرح کننده بیماری جدی قلبی است.
گاه دریچه های قلبی دچار تغییرات بیماری زا میشوند. در هر قلب طبیعی چهار دریچه وجود دارد. دو دریچه تریکوسپید و میترال بین دهلیزها و بطنها مستقر شده اند و دو دریچه آئورتی و پولمونری در مسیر خروجی بطن چپ و راست جای گرفته اند. این دریچه ها هریک ممکن است به علل مختلف (عفونتها، بیماریهای التهابی، رسوب کلسیم بعلت کهولت و …) شکل و کارکرد طبیعی خود را از دست دهند که این امر منجر به تنگی یا نارسایی دریچه شود. افراد مبتلا به بیماری دریچه ای قلبی از مشکلاتی همچون ضعف، تنگی نفس، نامنظمی ضربان قلب ، درد سینه یا سرگیجه شکایت دارند.
از دیگر انواع بیماریهای قلبی می توان به بیماری عضله قلب (کاردیومیوپاتی) ، نامنظمی اولیه ریتم قلبی (آریتمی) و عفونتهای قلبی (اندوکاردیت) اشاره کرد. این بیماران به علت ضعف و بیحالی، تپش ناخوشایند قلبی، درد سینه، سرگیجه، تب یا ورم دست و پا به پزشک مراجعه میکنند.
گروه آخر شامل بیماریهای مادرزادی قلبی میشود که اغلب در نوزادان و کودکان بروز میکنند. این دسته بزرگ از بیماریها را در بخش ” جراحی تخصصی بیماریهای مادرزادی قلبی ” توضیح داده ایم.
علت بیماری های قلبی
همانگونه که بیماریهای قلبی انواع گوناگون دارند، علل مسبب آن نیز متفاوت اند. شایعترین بیماری قلب که بیماری عروق کرونر است به علت آسیب مزمن لایه داخلی رگ و تنگی پیشرونده آن حادث میشود. این بیماری که به آترواسکلروز معروف است، نه تنها در رگهای کرونر قلب بلکه در عروق مغز، چشم، احشاء داخلی بویژه کلیه ها و … نیز باعث تنگی و بالطبع کاهش جریان خون عضو مبتلا میشود. نتیجه کمبود تغذیه و مرگ سلولی است که بصورت سکته قلبی یا مغزی بروز میکند. این عارضه جدی و مرگ بار متأسفانه در افراد چاق، دیابتی، سیگاری با فشار خون و چربی خون بالا و نیز در کسانی که استرس زیاد دارند بیشتر رخ میدهد.
روش های تشخیص بیماری های قلبی
بطور معمول پزشکان طی ملاقات با بیمار با پرسش در مورد زمان، کیفیت و چگونگی پیدایش علائم بیماری، روند تشخیص را آغاز میکنند. سپس معاینه بالینی با توجه خاص به قلب و دستگاه گردش خون صورت میگیرد. تا این مرحله، احتمالات تشخیصی به چند مورد مشخص محدود میشود. اکنون با کمک گرفتن از آزمونهای عمومی یا اختصاصی روند تشخیص قطعی بیماری به ایستگاه پایانی میرسد. از آنجاییکه درمان صحیح منوط به تشخیص به موقع است، دانش و مهارت پزشک در بکارگیری روش تشخیصی مناسب در کوتاه ترین زمان ممکن، حائز اهمیت فراوانی است.
آزمایش خون از نظر ارزیابی سلولهای خونی، قند و چربی خون، آنزیمها و الکترولیتها از جمله پرکاربردترین آزمون عمومی است که می تواند بازتابی از وضعیت کلی بدن و قلب را نشان دهد. اما در اغلب موارد این مقدار کافی نیست و باید از آزمونهای اختصاصی که در تشخیص قطعی بیماریهای قلبی کارگشا هستند، استفاده کرد.
عکس قفسه سینه: واژه صحیح علمی آن رادیوگرافی سینه یا Chest X-Ray است. در این روش تصویرنگاری شکل و اندازه حفرات قلبی و عروق بزرگ و وضعیت ریه ها، همچنین استخوانها، دنده ها و بافت نرم قفسه سینه نمودار میشود. در برخی موارد با یک Chest X-Ray ساده تشخیص مسجل میشود. از طرف دیگر مقایسه رادیوگرافی فعلی با رادیوگرافیهای قبلی بیمار، در ارزیابی روند درمان کمک کننده خواهد بود.
الکتروکاردیوگرافی: (ECG) این روش که در اصطلاح عمومی به نوار قلب معروف است، فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکند. با انجام ECG پزشک می تواند اختلال ریتم قلب ، تغییر اندازه حفرات قلبی یا ضخامت جداره آن را تشخیص دهد. یکی از مهمترین موارد کاربرد ECG در تشخیص درد و سکته های قلبی است. گاه به تشخیص پزشک ECG همزمان با دیگر آزمونهای اختصاصی قلبی انجام میشود. از طرف دیگر ممکن است اختلال ریتم بیمار در زمانهای خاصی اتفاق افتد و در ECG ساده قابل تشخیص نباشد. لذا با وسیله خاصی که به بیمار متصل میشود، تغییرات ریتم را در مدت طولانی ( 24 تا 48 ساعت) بررسی میکنند. این روش به پایش هولتر (Holter monitoring) معروف است.
اکوکاردیوگرافی: ابزاری است که با استفاده از امواج ماوراء صوت، تصویر بخشهای مختلف قلب در حال ضربان و عملکرد هریک را به دقت نمایش میدهد. از آنجاییکه این روش در دسترس، سریع و بی خطر است، اغلب به عنوان اولین اقدام در تشخیص بیماری قلبی انتخاب میشود.
تست ورزش: در این روش ضمن انجام فعالیت فیزیکی کنترل شده، تعداد ضربان، فشار خون و تغییرات ریتم قلب بیمار به دقت پایش میشود تا بیماری نهفته قلبی را کشف کنند.
کاتتریسم و آنژیوگرافی قلبی: از آزمونهای اصلی تشخیص بیماری قلبی است که طی آن لوله های باریکی (کاتتر) را از طریق عروق کشاله ران وارد کرده و به سمت قلب هدایت میکنند. از این راه فشار خون در حفرات مختلف قلبی را محاسبه و شکل و عملکرد آنها را ضبط می نمایند. به این ترتیب اکثریت بیماریهای قلبی را تشخیص میدهند.
روشهای تصویرنگاری پیشرفته: که شامل CT Scan و MRI می باشند. در هردو این روشها، تصاویر بسیار دقیق از جزییات ساختمان اجزای قلبی و عروقی بدست می آید. اساس کارکرد CT Scan با اشعه ایکس و در مورد MRI میدان مغناطیسی است.
علائم متفاوت بیماری قلبی
- احساس بوی بد دهان
- کبودی روی لب ها
- ایجاد لک بر روی باسن، زانو …
- ایجاد تغییرات در ظاهر ناخن ها