نتایج تست ورزش قلب چگونه تفسیر می‌شود؟چگونگی انجام و آمادگی های قبل از تست

تست ورزش قلب یکی از متداول ترین آزمایش‌های قلب است که برای تشخیص بیماری‌‌های قلبی و گرفتگی عروق کرونر مورد استفاده قرار می‌گیرد. تست ورزش قلب معمولاً توسط پزشک متخصص قلب تجویز شده و برای چکاپ سلامتی عضلات و پمپاژ خون در بدن فرد انجام می‌شود.

تست ورزش قلب اغلب با راه رفتن بر روی تردمیل و یا پا زدن بر روی دوچرخه ثابت انجام می‌شود و حین انجام تست، سیگنال‌های الکتریکی قلب، فشار خون و سطح اکسیژن ثبت خواهند شد.

در ادامه این مطلب قصد داریم تا شما را بیشتر با تست ورزش قلب و هدف از انجام آن آشنا کنیم.

تست ورزش قلب چیست؟

تست ورزش قلب یا Cardiac exercise test که به عنوان تست استرس نیز شناخته می‌شود، آزمایشی برای بررسی قدرت و توانایی عضلات قلب حین انجام یک فعالیت ورزشی ساده مانند راه رفتن روی تردمیل یا پا زدن روی دوچرخه ثابت می‌باشد.

در طول زمانی که شما روی تردمیل راه می‌روید و یا روی دوچرخه ثابت پا می‌زنید، سیگنال های الکتریکی قلب از طریق الکترود و سیم‌های متصل به بدن شما بر روی دستگاه EKG به شکل نوار قلب؛ ثبت می‌گردد.

 در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره تست ورزش در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.

هدف از انجام تست ورزش قلب چیست؟

هدف از انجام تست ورزشی قلب، تشخیص بیماری‌های قلبی و عروقی می‌باشد. در واقع اگر پزشک متخصص قلب و عروق شک کند که به بیماری‌های قلب و عروق مبتلا هستید، از شما می‌خواهد که تست ورزش انجام دهید.

پس این تست به منظور بررسی ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری‌های قلبی انجام می‌شود. در واقع تست ورزش انجام می‌شود تا بررسی شود که:

1. قلب شما چقدر خون پمپاژ می‌کند.
2. آیا قلب شما منبع خون کافی دریافت می‌کند.
3. آیا حین تست دچار تنگی نفس، احساس تپش قلب و درد قفسه سینه و … می‌شوید.
4. نحوه عملکرد شما در فعالیت فیزیکی (راه رفتن روی تردمیل و دوچرخه ثابت) در مقایسه با سایر هم سن و سالان و هم جنسان چگونه است.

همچنین تست ورزش انجام می‌شود تا پزشک متخصص بتواند هر یک از موارد زیر را در طول فعالیت فیزیکی سنگین، بررسی کند:

• فشار خون
• ضربان قلب
• نحوه نفس کشیدن
• میزان تلاش برای ادامه دادن به فعالیت

چرا تست ورزش انجام دهیم؟

دلیل انجام تست ورزش این است که قصد داریم به کمک آن، بیماری‌ها و اختلالات زیر را تشخیص دهیم:

• کاردیومیوپاتی
• بیماری عروق کرونر
• نارسایی احتقانی قلب
• بیماری مادرزادی قلب
• بیماری دریچه‌های قلب

جهت دریافت نوبت برای بررسی سلامت قلب خود کلیک کنید.

همچنین تست ورزش قلب یکی از بهترین راه‌ها برای تحقق اهداف زیر می‌باشد:

• شناسایی و ارزیابی بیماری های قلبی
• مشکلات و بیماری‌های دریچه‌های قلب
• ارزیابی وضعیت خونرسانی به عضلات قلب
• ارزیابی ثبات الکتریکی قلب یا همان ریتم قلب (در حالت استراحت و ورزش)

تست ورزش قلب مناسب چه افرادی است؟

تست ورزش قلب برای افرادی مناسب است که علائم و نشانه‌های زیر را تجربه می‌کنند:

• فشار خون بالا
• دیابت و قند خون
• آریتمی یا ریتم نامنظم قلب
• آنژین قلبی یا درد قفسه سینه
• احساس سبکی در سر یا سرگیجه
• احساس تنگی نفس در حالت استراحت

گاهی اوقات ممکن است که هیچ علامتی از بیماری‌های قلبی شناسایی نشده باشد. در اینصورت تست ورزش قلب انجام می‎شود تا وضعیت سلامت قلب بررسی شود و اگر بیماری خاصی وجود داشت، برای درمان آن اقدامات لازم صورت بگیرد.

درمان بیماری‌های قلبی خود را به دکتر رامین بقایی بسپارید.

انواع تست ورزش قلب

انواع تست‌های ورزش قلبی که ممکن است انجام شوند، عبارتند از:

۱. تست استرس ورزش (Exercise Stress Test)

این تست رایج ترین تست ورزشی قلب است که شامل راه رفتن روی تردمیل و یا دوچرخه سواری ثابت می‌باشد. در طول تست استرس ورزش یک فیزیولوژیست حرفه‌ای، سرعت، شیب و ارتفاع تردمیل را متناسب با توانایی شما و برای به چالش کشیدن عملکرد قلبتان تغییر می‌دهد.

تست استرس قلب که با ورزش کردن همراه است به شکل زیر انجام می‌شود:

• دستگاه‌های تست ورزش قلب برای ارزیابی قلب به بدن بیمار متصل می‌شود.
• فرد بر روی تردمیل و یا دوچرخه ثابت قرار می‌گیرد.
• سرعت تردمیل بیشتر شده و یا از فرد درخواست می‌شود سریع‌تر پا بزند.
• شیب و ارتفاع تردمیل برای افزایش فشار تغییر می‌یابد.
• بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دستگاهی برای بررسی قدرت دم و بازدم در داخل دهان فرد قرار می‌گیرد.
• تردمیل متوقف شده و فشار خون اندازه گیری می‌شود.
• بعد از انجام تست فرد می‌تواند دراز بکشد و کمی استراحت کند.

جهت مشاوره و آگاهی از بهترین روش تست ورزش با مطب دکتر رامین بقایی به شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

اگر در طول تست ورزش قلب علائم زیر را تجربه کنید، ممکن است پزشک تست را متوقف کند:

• سرگیجه
• درد قفسه سینه
• احساس خستگی
• احساس تنگی نفس
• فشار خون بالا یا پایین
• آریتمی قلبی یا ریتم نامنظم قلب

در طول تست استرس ورزشی که برای ارزیابی بیماری‌های عروق کرونر صورت می‌گیرد، سیگنال‌های الکتریکی قلب شما بر روی دستگاه الکتروکاردیوگرام یا EKG ثبت می‌گردد.

اگر در طول تست ورزش قلب تغییراتی غیر عادی در دستگاه الکتروکاردیوگرام و حال عمومی بیمار مشاهده شود، تست ورزش استرس قلب متوقف خواهد شد.

۲. تست اکوکاردیوگرام استرس ورزش (Exercise Stress Echocardiogram)

اکوکاردیوگرام استرس ورزشی، تستی مشابه با تست استرس ورزشی است که به شما معرفی کردیم. تنها با این تفاوت که جزئیات بیشتری را به شما ارائه می‌دهد. در این تست علاوه بر اینکه ورزش می‌کنید و عملکرد قلبتان بررسی می‌شود، قبل و حین انجام ورزش، از دستگاه اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی قلب برای تصویر برداری از قلب استفاده می‌شود.

۳. تست استرس دارویی و بدون ورزش:

تست ورزش قلب همیشه با ورزش کردن و فعالیت همراه نیست! در واقع گاهی برای آنکه شدت تپش و ضربان قلب شما بالا برود به جای ورزش کردن، داروهایی مانند آدنوزین، رگادنوزون و دوبوتامین و … به صورت وریدی به بدن تزریق می‌شود. انتقال این داروها اغلب ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان می‌برد.

داروهای تزریق شده قلب را تحریک کرده و ممکن است تاثیراتی مانند گر گرفتگی و یا تنگی نفس (مشابه با تست ورزش) داشته باشد.

از تست استرس دارویی زمانی استفاده می‌شود که بیمار:

• دچار چاقی و اضافه وزن باشد.
• بیماری‌های شریان محیطی داشته باشد.
• به اختلالات اسکلتی و عضلانی مبتلا باشد.

دلیل اینکه از تست استرس دارویی برای تشخیص بیماری‌های قلب و عروق استفاده می‌شود، عبارتست از:

• نیاز باشد شدت گرفتگی و انسداد عروق کرونر بررسی شود.
• نیاز باشد سلامت قلب فرد، برای ادامه یک زندگی ورزشی حرفه‌ای بررسی شود.
• شرایط آزمایش‌های تهاجمی و کم تهاجمی مانند کاتتریزاسیون قلب برای بیمار فراهم نباشد.
• نیاز باشد میزان موفقیت درمان‌‌های قبلی مانند استنت گذاری یا جراحی بای پس عروق کرونر بررسی شود.

۴. تست استرس هسته‌ای (Nuclear Stress Test):

یکی دیگر از تست‌های تشخیص بیماری‌های قلبی که هیچ ورزشی در آن دخیل نیست اما می‌تواند مانند تست ورزش عمل کند، تست استرس هسته‌ای است. این تست به عنوان اسکن هسته‌ای قلب نیز شناخته می‌شود و با تزریق یک داروی رادیواکتیو، با سطوح ایمن همراه می‌باشد.

تست استرس هسته‌ای به این صورت است که داروی رادیو اکتیویته از طریق بازوی بیمار تزریق شده و به کمک یک رنگ ردیاب، مسیر حرکت آن در عروق و شریان‌‌های قلبی بررسی می‌شود. اگر در این مسیر گرفتگی و انسدادی وجود داشته باشد، بر روی صفحه دستگاه به نمایش در خواهد آمد.

خانم‌های باردار از تست استرس هسته‌ای قلب پرهیز کنید! چرا که داروهای تزریق شده در این تست برای سلامت جنین خطرناک است. همچنین اگر در دوران شیردهی به سر می‌برید، بهتر است تا قبل از تست با پزشک متخصص مشورت کنید.

با اینکه تست ورزش قلب تنها برای بررسی عملکرد قلب و تشخیص ابتلا به بیماری‌های قلبی انجام می‌شود‌، اما روش‌ها و شیوه‌های متنوعی دارد تا بتواند در صورت نیاز؛ جایگزین بشود.

آمادگی‌های قبل از تست ورزش

برای اینکه آماده تست ورزش قلب شوید، بهتر است تا نکات زیر را رعایت کنید:

• از فعالیت فیزیکی شدید پیش از انجام تست پرهیز کنید.
• لباس‌های سبک، گشاد، نخی و راحت بپوشید و استرس نداشته باشید.
• پیش از تست ورزش قلب، از سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر و … پرهیز کنید.
• اگر دیابت دارید، در خصوص قطع داروی قند خون خود حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
• مصرف داروهای بتابلاکر یا داروهای استنشاقی آسم پیش از تست، را تحت نظارت پزشک متوقف کنید.
• به مدت ۲۴ ساعت قبل از تست ورزش، از نوشیدن کافئین (چای، قهوه، نوشیدنی انرژی زا و داروهای حاوی کافئین) خودداری کنید.
• ۳ ساعت پیش از تست ورزش قلب چیزی نخورید. اگر تست ورزش هسته‌ای انجام دهید، ممکن است نتوانید تا ساعاتی بعد از این آزمایش هم چیزی بخورید!

جهت آگاهی از آمادگی‌های قبل از انجام تست ورزش کلیک کنید.

حین تست ورزش قلب چه اتفاقی می‌افتد؟

تست ورزش قلب که در بیمارستان یا مطب پزشکان انجام می‌شود، هیچگونه درد و احساس ناخوشایندی ندارد. تنها ممکن است بعد از اتمام این تست، کمی احساس خستگی کنید که عادی بوده و از اثرات ورزش کردن است.

اما شاید جالب باشد بدانید، در طول تست ورزش چه اتفاقی می‌افتد؟

• در طول تست ورزش بر روی تردمیل یا دوچرخه ثابت قرار می‌گیرید.
• سپس الکترودهای دستگاه EKG یا الکتروکاردیوگرام برای سنجش وضعیت سلامت قلب، روی قفسه سینه قرار می‌گیرند.
• دستبند فشار خون به دور بازوی فرد بسته می‌شود.
• دستگاه پالس اکسیمتر برای سنجش سطح اکسیژن خون، روی انگشت وصل می‌شود.
• فعالیت ورزشی آغاز شده و سرعت و شیب تردمیل و دوچرخه ثابت به مرور بیشتر می‌شود.
• در طول انجام تست از شخص خواسته می‌شود تا درون دستگاه مخصوصی نفس بکشد تا حجم و اکسیژن هوای بازدم اندازه گیری شود.

تست ورزش به پایان می‌رسد و ضربان قلب، فشار خون، سطح اکسیژن که اندازه گیری شده به ثبت رسیده و نوار قلبی هم چاپ خواهد شد.

مراقبت‌های بعد از تست ورزش قلب

بعد از تست ورزش به مراقبت خاصی نیاز ندارید. بلکه می‌توانید با کمی استراحت کردن بر روی تخت و یا نشستن بعد از تست، صبر کنید تا ضربان قلبتان به حالت عادی بازگردد. همچنین توصیه می‌شود تا آرام آرام آب بنوشید و با یک حوله، بدن خودتان را خشک کنید.

اگر حین آزمایش مشکلی نداشته باشید، بعد از اتمام آن می‌توانید به خانه برگردید. اما اگر در طول تست دچار افزایش یا افت ناگهانی فشار شده باشید، تحت مراقبت بیشتری قرار می‌گیرید.

اگر شما هم به تازگی تست ورزش انجام داده اید جهت آگاهی از مراقبت های بعد از تست ورزش کلیک کنید.

خطرات و عوارض تست ورزش

تست ورزش قلب مانند هر تست و آزمایش دیگری دارای عوارض و خطراتی می‌باشد که ممکن است برای فرد مبتلا ناخوشایند باشد. از جمله عوارض تست ورزش قلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حالت تهوع
• حمله‌ی قلبی
• درد قفسه سینه
• احساس سرگیجه
• ضربان قلب نامنظم
• فشار خون بالا یا پایین

اگر احساس تپش قلبی نامنظم دارید که باعث درد قفسه سینه شما نیز شده، مشکلتان را از پزشک پنهان نکنید و به محض بروز آن؛ حتماً به دکتر خود اطلاع دهید.

چه مواردی با تست ورزش قلب تداخل دارند؟

• سیگار کشیدن و استعمال دخانیات
• ابتلا به بیماری‌های دریچه‌ای قلب
• مصرف وعده‌های غذایی سنگین
• آریتمی یا ریتم نامنظم قلب
• بزرگ شدن قلب

منظور از تداخل این موارد با تست ورزش این است که اگر سیگار بکشید و وعده های غذایی سنگینی مصرف کنید، ممکن است تست ورزش شما با سختی و دشواری همراه شود و علاوه بر نتایج نامطلوب؛ احساس بسیار ناخوشایندی را نیز برایتان به همراه داشته باشد.

تست ورزش چگونه تفسیر می‌شود؟

برای تفسیر تست ورزش قلب، ابتدا پزشک متخصص به بررسی مواردی در نتایج تست می‌پردازد که عبارتند از:

• نوار قلب بیمار
• نوسانات ضربان قلب حین ورزش
• تغییرات فشار خون در طول تست
• علائم و نشانه‌های مشکوک ثبت شده در طول تست ورزش

بعد از بررسی این موارد، پزشک متخصص قلب یا دکتر فوق تخصص جراحی قلب نتیجه‌ای از تست را به بیمار می‌دهد که می‌تواند شامل تفاسیر زیر باشد:

همین حالا از مطب دکتر رامین بقایی نوبت بگیرید و از نتیجه تست ورزش خود آگاه شوید

نتیجه منفی (عادی):

این یعنی تست شما عادی بوده و مورد مشکوکی در آن پیدا نشده است و هیچ شواهدی بر ابتلا به بیماری‌های قلبی وجود ندارد.

نتیجه مثبت (غیر عادی):

اگر چنین نتیجه‌ای از تفسیر تست ورزش قلب به دست بیاید، یعنی شواهد بیانگر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌باشد.

غیر قابل تفسیر (نامشخص):

اگر نتیجه تست شما غیر قابل تفسیر و نامشخص باشد، به این معناست که این تست نتوانسته بیماری‌های قلبی را در شما تشخیص بدهد. این اتفاق ممکن است به دلیل ایراد در تجهیزات و یا عدم تکمیل تست ورزش از سوی بیمار اتفاق افتاده باشد.

اگر نتیجه تست ورزش قلب نامشخص باشد چه اتفاقی می‌افتد؟

درست است که تست ورزش قلب بهترین و کارآمدترین روش برای تشخیص بیماری های قلبی و عروقی است، اما اگر با نتیجه‌ای غیر قابل تفسیر مواجه شود؛ از روش‌های دیگری برای تشخیص بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود.

آزمایشاتی که به شناسایی بیماری‌های قلبی و عروقی شما منجر می‌شوند، عبارتند از:

• آنژیوگرافی
• بیوپسی قلب
• ام آر آی قلب
• الکتروکاردیوگرافی
• سی تی اسکن قلب
• تست استرس هسته‌ای

تست ورزش قلب در خانه

طبق مطالعاتی که توسط انجمن قلب و عروق اروپا انجام شده است، شما می‌توانید تنها در خانه یک تست ساده ورزش از خودتان بگیرید.

تست ورزش قلب در خانه سخت نبوده و تنها با بالا رفتن از چهار طبقه انجام می‌‎شود. اگر بتوانید در مدت کمتر از ۱ دقیقه و نیم هر چهار طبقه را بالا بروید، قلب سالمی دارید. اما اگر علاوه بر طول کشیدن مدت زمان بالا رفتن، تنگی نفس بگیرید و احساس سر گیجه کنید، ممکن است که قلبتان بیمار و ضعیف باشد.

در اینصورت مراجعه به پزشک متخصص قلب و انجام تست ورزش در بیمارستان ضروری می‌باشد.

نحوه خواندن تست ورزش

معمولاً نتایج تست ورزش به صورت مثبت، منفی و یا نامشخص گزارش می‌شود. اما هر کدام از این نتایج چه معنایی می‌توانند داشته باشند؟

نتایج مثبت تست ورزش

نتایج مثبت تست ورزش قلب می‌تواند نشان دهنده ابتلا به بیماری‌های عروق کرونر باشد. معمولاً تست استرس قلب زمانی انجام می‌‍شود که شما علائم و نشانه‌های زیر را تجربه کرده باشید:

• تغییرات غیر طبیعی در نوار قلب در حین ورزش
• عدم توانایی رسیدن به سطح مشخصی از فعالیت بدنی
• درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه یا ضعف در حین ورزش

نگران درد قفسه سینه و احساس ضعف و ناتوانی خود حین استراحت و ورزش نباشید. نگران هیچ چیز نباشید و به محض احساس درد قلبی، به پزشک متخصص جراحی قلب مراجعه کنید و با انجام تست ورزش بیماری‌های قلبی و عروقی خود را شناسایی کنید.

نتایج منفی تست ورزش قلب

نتایج منفی نشان می دهد که بیمار به احتمال زیاد بیماری عروق کرونر ندارد. نتایج منفی معمولاً شامل موارد زیر است:

• نوار قلب طبیعی در حین ورزش
• عدم بروز علائم بیماری قلبی در حین ورزش
• توانایی رسیدن به سطح مشخصی از فعالیت بدنی

نتایج نامشخص تست ورزش

نتایج نامشخص نشان می دهد که تست ورزش قطعی نبوده و نتوانسته مشکل شما را به خوبی شناسایی کند. این نتایج نامعلوم ممکن است به دلایل مختلفی مانند داروهای مصرفی بیمار، وضعیت جسمانی او یا سایر شرایط پزشکی ایجاد شوند.

تفسیر تست ورزش توسط چه کسی انجام می‌شود؟

تفسیر نتایج تست ورزش توسط پزشک قلب انجام می‌شود. پزشک نتایج تست را با سایر عوامل و بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون، مقایسه کرده تا تشخیص دهد که آیا بیمار به بیماری‌های عروق کرونری یا سایر بیماری های قلبی مبتلا است یا خیر

جهت آگاهی از نتایج تست ورزش با مطب دکتر رامین بقایی به شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

هزینه تست ورزش و اکو قلب

به طور کلی هزینه تست ورزش و اکو قلب گران نبوده و با توجه به مصوبه‌ی هزینه تست ورزش قلب در سال ۱۴۰۲، چیزی در حدود ۴۰۰ هزار تومان الی ۳ میلیون تومان خواهد بود.

هزینه تست ورزش قلب تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار دارد و بخشی از هزینه آن بر عهده بیمه خواهد بود. با این حال هزینه تست ورزش به موارد دیگری همچون دستگاه‌های مورد استفاده برای انجام تست و یا نوع تستی که انجام می‌شود بستگی خواهد داشت.

دکتر رامین بقایی، بهترین پزشک جراحی قلب و عروق

دکتر رامین بقایی یکی از بهترین پزشکان جراحی قلب و عروق در ایران هستند که علاوه بر درمان و جراحی اختلالات قلبی و عروقی در بزرگسالان، به جراحی بیماری‌های مادرزادی قلبی در کودکان و نوزادان نیز مهارت و تسلط ویژه‌ی دارند.

ایشان در سال ۱۳۸۵ از رشته جراحی قلب از دانشگاه ایران فارغ التحصیل شدند و پس از آن آغاز به کار و فعالیت در زمینه جراحی تخصصی قلب و عروق کردند.

دکتر رامین بقایی خدماتی نظیر پیوندقلب، جراحی آئورت، جراحی کم تهاجمی قلب و همچنین جراحی تخصصی قلب کودکان و … را بعد از ویزیت در مطب خودشان، به بیماران عرضه می‌کنند.

برای رزرو نوبت و تعیین وقت معاینه با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید یا فرم تعیین وقت اینترنتی را پر کنید.

سوالات پرتکرار