اگر تنگی نفس دارید و بی دلیل احساس خستگی می‌کنید یا متوجه تورم غیر عادی در پاها و مچ پایتان شدید، ممکن است نارسایی قلبی داشته باشید. نارسایی قلبی وضعیتی پزشکی است که در آن قلب بیمار توانایی پمپاژ خون کافی از قلب به سایر اندامها را نداشته باشد. اگر نارسایی قلبی در شما تشخیص داده شده باشد، حتماً به دنبال بهترین و موثرترین روش برای درمان آن می‌گردید. باید به شما بگوییم که درمان نارسایی قلبی نیاز به مراجعه به پزشک متخصص داشته و هر روشی که برای درمان انتخاب میشود، باید تحت نظارت پزشک متخصص قلب و عروق باشد تا آسیبی به سلامتی قلب و عروق وارد نکند!
در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا بیشتر با نارسایی قلبی و همچنین بهترین راهکارها برای درمان و پیشگیری از آن آشنا شوید.
نارسایی قلبی یعنی چه؟
نارسایی قلبی یا نارسایی احتقانی قلب (Heart failure)، وضعیتی است که در قلب شما نمی‌تواند خون را به اندزه کافی به اندام‌های بدن پمپاژ کند. در نارسایی قلبی از آنجایی که قلب در حال کار کردن است اما نمی‌تواند مقدار خونی را که باید پمپاژ کند، معمولاً باعث تجمع خون در برخی اندام‌های دیگر مانند ریهها، پاها و مچ پا شده و موجب تورم آن خواهد شد.
اگر بخواهیم نارسایی قلبی را ساده‌تر بیان کنیم، می‌توانیم قلب را به یک بخش نقل و انتقال بسته‌های پستی تشبیه کنیم. اگر این بخش نتواند در یک زمان مشخص تعداد بسته‌های مشخص را ارسال کند، بسته‌های ارسال نشده در یک قسمت انباشه می‌شوند. از طرفی هم بسته‌های ارسالی کاهش یافته و روند ارسال بسته‌ها مختل میشود.
در گزارشی که از سوی mayoclinic.org منتشر شده است، درباره نارسایی قلبی آمده:
Heart failure occurs when the heart muscle doesn’t pump blood as well as it should. When this happens, blood often backs up and fluid can build up in the lungs, causing shortness of breath.
نارسایی قلبی زمانی رخ می‌دهد که عضله قلب آنطور که باید، خون را پمپاژ نمی‌کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، اغلب باعث خون برگشت شده و می‌تواند باعث تجمع مایع در ریه شود و تنگی نفس را به همراه داشته باشد.
آشنایی با انواع نارسایی قلبی
نارسایی قلبی با توجه به محل بروز آن، در دسته‌بندی‌های گوناگونی قرار می‌گیرد که عبارتند از:
- نارسایی قلبی سمت چپ (Left-Sided Heart Failure):
این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که سمت چپ قلب به درستی کار نکند و دچار نارسایی شده باشد.
- نارسایی قلبی سمت راست (Right-Sided Heart Failure):
این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که سمت راست قلب به درستی کار نکند و دچار نارسایی شود.
- نارسایی قلبی با خروجی بالا (Hight-Output Heart Failure):
نادرترین نوع نارسایی قلبی بوده که در آن قلب وضعیتی طبیعی دارد اما نمی‌تواند نیاز روز افزون بدن به خون را برطرف کند.
- نارسایی سیستولیک قلب (Systolic Heart Failure):
این نارسایی زمانی اتفاق می‌افتد که عضله قلب نتواند به خوبی منقبض شود و خون غنی از اکسیژن را به خوبی پمپاژ کند. شیوع نارسایی از نوع سیستولیک در مردان نسبت به زنان بیشتر بوده و می‌تواند در هر دو بطن قلب ایجاد شود.
- نارسایی دیاستولیک قلب (Diastolic Heart Failure):
این نوع از نارسایی احتقانی قلب زمانی اتفاق می‌افتد که در آن عضله قلب سفت‌تر از حالت عادی خود باشد و به طور نامناسبی، شل شود و پمپاژ خون را دچار مشکل کند.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره نارسایی قلبی در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
نارسایی قلب چه علائمی دارد؟ (نشانه های قلب ضعیف)
اگر نارسایی قلبی داشته باشید احتمال دارد هر یک از علائم و نشانه‌های زیر را تجربه کنید:
- تنگی نفس
- تپش قلب
- سرفه خشک
- درد قفسه سینه
- افزایش وزن بی دلیل
- احساس حالت تهوع
- تورم در مچ پا، پاها و شکم
- شکم ورم کرده یا نفخ کرده
- عدم تمرکز و کاهش هوشیاری
- خس خس و سرفه کردن با مخاط
- احساس نیاز به دفع ادرار در شب
- از دست دادن اشتها و بی میلی به غذا
- بیدار شدن با تنگی نفس به خصوص در شب
- خستگی چه در زمان استراحت و چه در زمان فعالیت
نارسایی قلبی می‌تواند بدون هیچ علامتی وجود داشته باشد و به طرزی ناگهانی بروز پیدا کند و یا حتی علائمی شدید و حاد داشته باشد و از همان ابتدای بروز بیماری، شما را از این وضعیت باخبر کند.
چرا قلبم دچار نارسایی میشود؟
دلایل مختلفی از جمله بیماری‌های قلبی، نقش در بروز نارسایی قلبی دارند. اما اگر بخواهیم دقیق‌تر به دلایل بروز نارسایی قلبی بپردازیم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- حمله قلبی
- آریتمی قلبی
- کاردیومیوپاتی
- فشار خون بالا
- بیماری‌های کلیوی
- چاقی و اضافه وزن
- دیابت یا قند خون
- بیماری‌های عروق کرونر
- بیماری‌های قلبی مادرزادی
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- مصرف مواد مخدر و دخانیات
- واکنش به برخی روش‌های درمان سرطان مانند شیمی درمانی
علل بروز نارسایی قلبی حاد چیست؟
از جمله رایج‌ترین دلایلی که باعث بروز نارسایی احتقانی قلب از نوع حاد می‌شوند عبارتند از:
- لخته شدن خون در ریهها
- مصرف برخی داروهای خاص
- عفونت شدید به خصوص عفونت قلب
- حساسیت دادن و یا عکس‌العمل آلرژیک
- ابتلا به ویروس‌هایی که قلب را هدف قرار می‌دهند.
اگر شما علائم و نشانه‌های نارسایی قلبی را دارید جهت دریافت نوبت می توانید با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱تماس بگیرید یا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام نمایید.
کدام عوامل شانس نارسایی احتقانی قلب را بالا می‌برند؟
عوامل خطر و فاکتورهایی که باعث می‌شوند تا ریسک ابتلا به نارسایی قلبی بالا بروند به شرح زیر هستند:
- مصرف تنباکو، سیگار و مواد مخدری مانند کوکائین
- سابقه ابتلا به بیماری‌های عروق کرونر
- سابقه خانوادگی ابتلا به نارسایی قلبی
- عدم فعالیت و تحرک روزانه
- داشتن سبک زندگی ناسالم
- داشتن سابقه حمله قلبی
- سن بالای ۶۵
عوارض نارسایی قلبی
اگر نارسایی قلبی را درمان نکنید و یا درمان آن را پشت گوش بیندازید، نه تنها علائم و نشانه‌های آن به مرور تشدید می‌شوند، بلکه عوارض زیر را هم به همراه خواهند داشت:
- آسیب دیدن کبد
- ایست ناگهانی قلب
- آسیب دیدن کلیه‌ها
- تجمع مایع در ریهها
- ابتلا به فشار خون ریوی
- سوءتغذیه و کاهش اشتها
- آریتمی قلبی یا ضربان قلب نامنظم
راه‌های تشخیص نارسایی قلبی
اگر با علائمی مانند تنگی نفس و یا درد قفسه سینه به همراه تپش قلب به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید، پزشک ابتدا وضعیت عمومی شما را با استفاده از گوشی قلب بررسی می‌کند و شرح حالی از وضعیتتان می‌گیرد. سپس برای بررسی بیشتر، روش‌های تشخیصی زیر را مورد استفاده قرار داده تا بتواند به درستی نارسایی قلبی شما را تشخیص دهد:
- اکو قلب
- آنژیوگرافی
- آزمایش خون
- ام آر آی قلب
- الکتروکاردیوگرام
- سی تی اسکن قلب
- تست ورزش یا تست استرس
- تصویر برداری با اشعه ایکس
نارسایی قلبی چطور درمان میشود؟
برای درمان نارسایی قلبی، پیش از هر چیزی لازم است تا علت و همچنین شدت بیماری تشخیص داده شود. سپس هر روشی که مناسب باشد، از درمان خانگی گرفته تا درمان دارویی و یا جراحی، برای بهبود وضعیت نارسایی قلب توسط متخصص یا جراح قلب اجرا خواهد شد.
هر یک از روش‌های درمان نارسایی قلبی عبارتند از:
۱. درمان نارسایی قلبی با رژیم غذایی:
اگر نارسایی قلبی در مراحل اولیه‌ی خود باشد و در اثر رژیم غذایی نامناسب اتفاق افتاده باشد، پزشک متخصص قلب به شما یک رژیم غذایی مفید برای قلب پیشنهاد خواهد داد. در این سبک تغذیه توصیه میشود تا:
- آب بیشتری بنوشید.
- مصرف فیبر روزانه را افزایش دهید.
- میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید.
- از مصرف مواد غذایی پرچرب پرهیز کنید.
- از مصرف نمک بیش از حد مجاز پرهیز کنید.
- مصرف مواد قندی و نوشیدنی‌های حاوی قند را محدود کنید.
برای دریافت رژیم غذایی مفید برای نارسایی قلبی، بهتر است تا با پزشک متخصص قلب و متخصص تغذیه مشورت داشته باشید.
۲. درمان نارسایی قلبی با ورزش:
عدم تحرک و فعال نبودن می‌تواند باعث بروز نارسایی قلبی در کودکان و بزرگسالان شود. اگر می‌خواهید قلب سالمی داشته باشید و نارسایی قلبی را تا حد زیادی بهبود ببخشید، توصیه میشود تا ورزش کنید. ورزش منظم به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه در روز به شما کمک می‌کند تا زندگی سالم‌تر و قلبی به دور از بیماری داشته باشید. دقت کنید که اگر شدت نارسایی قلبی حاد باشد، بایستی ورزش کردن شما تحت نظر پزشک متخصص قلب باشد و حرکاتی که انجام می‌دهید از سوی متخصص توانبخشی قلب ارائه شده باشد.
۳. درمان دارویی نارسایی قلبی:
نارسایی قلبی می‌تواند تا حد زیادی با مصرف دارو مهار شود. برخی از داروهای رایجی که به درمان نارسایی قلبی کمک می‌کنند عبارتند از:
- داروهای مسدود کننده بتا مانند متوپرولول، بیسوپرولول و یا کاردیلول
- داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین مانند لوزارتان، والزارتان و کاندسارتان
- داروهای دیورتیک یا ادرار آور (مناسب برای دفع مایعات ریه از طریق دفع ادرار)
- داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین مانند آنالاپریل، لیزینوپریل و یا کاپتوپریل
جهت دریافت نوبت برای درمان نارسایی قلبی همین حالا کلیک کنید.
۴. درمان نارسایی قلبی با جراحی:
جراحی قلب برای درمان نارسایی شامل روش‌هایی می‌باشد که به قلب شوک وارد کرده و باعث میشود تا عملکرد قلب به حالت عادی خود بازگردد. متخصصین جراحی قلب، معمولاً برای درمان این عارضه از باتری قلب استفاده می‌کنند. از دیگر روش‌هایی که برای درمان نارسایی قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
جراحی بای پس عروق کرونر:
جراحی بای پس عروق کرونر قلب که یکی از روش‌های جراحی قلب باز به شمار می‌رود، یک راه موثر برای درمان نارسایی قلب در اثر گرفتگی عروق کرونر می‌باشد. در این روش یک رگ خونی سالم از پا، بازو یا حتی قفسه سینه برداشته شده و به قسمتی از قلب که دچار انسداد شده است پیوند زده میشود. این پیوند می‌تواند جریان خون در بدن را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد و نارسایی را درمان کند.
تعمیر یا تعویض دریچه قلب:
اگر دلیل بروز نارسایی قلب، نارسایی یا افتادگی دریچه قلب باشد، از روش‌های ترمیم و تعویض دریچه استفاده میشود و این حفره‌های آسیب دیده درمان خواهند شد. در این روش پزشک، متخصص جراحی قلب از دریچه‌های مصنوعی استفاده کرده و با اتصال فلپ (لت) دریچه یا برداشتن بافت‌های اضافی آن، جراحی را انجام خواهد داد.
کاشت دستگاه ضربان ساز:
ممکن است نارسایی قلبی به جایی برسد که ضربان قلب را مختل کند و آریتمی را به وجود بیاورد. به همین سبب طی یک عمل جراحی کم تهاجمی، دستگاه‌های ضربان ساز (ICD) داخل قلب گذاشته می‌شوند تا ضربان بسیار سریع یا ضربان بسیار کند قلب را مدیریت کنند و یک ضربان طبیعی در قلب را به وجود بیاورند.
پیوند قلب:
در صورتی که نارسایی قلب باعث آسیب دیدگی شدید قلب شده باشد به حدی که قلب توانایی پمپاژ خون را نداشته باشد و هیچ راهی برای ترمیم آن نباشد، از عمل پیوند قلب استفاده خواهد شد.
طول عمر بیماران مبتلا به نارسایی قلبی چقدر است؟
حدود ۵۰٪ از افرادی که به نارسایی قلبی مبتلا هستند، تا ۵ سال بعد از تشخیص این عارضه زنده می‌مانند و مشکلی نخواهند داشت. همچنین تا ۳۰٪از افراد مبتلا به نارسایی قلبی، تا ۱۰ سال بعد بدون هیچ مشکلی زندگی خواهند کرد.
دقت داشته باشید که اگر سبک زندگی سالمی داشته باشید و مرتب ورزش کنید، شانس زنده ماندن شما بیشتر شده و می‌توانید از بیماری نارسایی قلبی جان سالم به در ببرید!
چطور از نارسایی قلبی پیشگیری کنیم؟
با اینکه سن، سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری و یا سبک زندگی ناسالم می‌توانند نارسایی قلبی را تشدید کنند، اما اگر شما به نکات زیر توجه داشته باشید، می‌توانید تا حد زیادی از بروز این بیماری پیشگیری کنید:
- ورزش منظم و روزانه
- پرهیز از نوشیدن الکل
- مدیریت استرس و اضطراب
- باقی ماندن در یک محدوده وزنی سالم
- پرهیز از مصرف مواد مخدر و دخانیات
- توجه به علائم و نشانه‌های بیماری‌های قلبی
- خوردن غذاهای مفید برای قلب مانند میوه و سبزیجات
جهت دریافت نوبت برای پیشگیری نارسایی قلب همین حالا از طریق فرم رزرو نوبت اقدام کنید.
چه زمانی به پزشک متخصص قلب مراجعه کنیم؟
اگر شاهد هر یک از علائم زیر بودید و متوجه شدت گرفتن آن‌ها شدید، بهتر است تا در اولین فرصت به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید:
- تنگی نفس به خصوص در حالت استراحت یا فعالیت سبک
- تورم و التهاب زیر شکم، پاها و مچ پا
- خستگی مداوم و بی دلیل
- افزایش وزن ناگهانی
دکتر رامین بقایی تهرانی، بهترین پزشک متخصص جراحی قلب و عروق
اگر بیماری‌های عروق کرونر دارید یا قلبتان دچار نارسایی شده، دکتر رامین بقایی تهرانی بهترین انتخاب برای درمان شما خواهند بود. دکتر رامین بقایی تهرانی پزشک متخصص جراحی قلب و عروق و فارغ التحصیل رشته جراحی قلب از ایران هستند. ایشان به مدت ۳ سال ریاست بخش قلب در بیمارستان شهید مدرس تهران را بر عهده داشتند و توانستند رضایت بیماران و مراجعان خود را به خوبی جلب کنند.
دکتر رامین بقایی در طول بیش از ۲۰ سال فعالیت حرفه‌ای خود، در هر یک از زمینه‌های زیر مهارت و تبحر بالایی دارند:
- جراحی شریان آئورت
- جراحی دریچه‌های قلبی
- جراحی کم تهاجمی قلب
- جراحی قلب کودکان و نوزادان
- درمان بیماری‌های عروق کرونر
0 نظر