جراحی بای پس عروق کرونر یا CABG روشی موثر و نجات‌بخش برای بیمارانی است که دچار گرفتگی عروق کرونر هستند. عروق کرونر که وظیفه اکسیژن رسانی و تغذیه کردن عضله قلب را بر عهده دارند. اگر این عروق در اثر تجمع پلاکت دچار گرفتگی شوند، نه تنها جریان خون در عضلات قلب کاهش می‌یابد، بلکه عملکرد سایر شریانهای قلب نیز دچار اختلال میشود. اگر دچار گرفتگی عروق کرونر شده باشید، معمولاً در قفسه سینه خود احساس درد، تنگی نفس و همچنین ریسک بروز حمله قلبی را تجربه خواهید کرد.
اگر کاندید جراحی عروق کرونر هستید یا می‌خواهید درباره این روش جراحی قلب اطلاعات بیشتری کسب کنید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
جراحی بای پس عروق کرونر چیست؟
جراحی عروق کرونر به روش بای پس یا عمل CABG قلب یکی از روش‌های عمل قلب باز است که در اطراف شریان مسدود شده، با استفاده از رگهای ساق پا یا رگهای مصنوعی، یک مسیر جدید برای جریان خون ایجاد میشود.
به عبارتی، در عمل جراحی بای پس شریانهای کرونر، یک شریان سالم از شریان‌ها پا گرفته شده و جایگزین شریان آسیب دیده خواهد شد. نام های دیگری نیز برای جراحی بای پس عروق کرونر درنظر گرفته می شود که عبارتند از:
- جراحی CABG
- پیوند بای پس عروق کرونر
- جراحی بای پس عروق کرونر
طبق مقاله‌ای که در وبسایت پزشکی Hopkinsmedicine.org منتشر شده است، درباره عمل بای پس عروق کرونر آمده:
Coronary artery bypass graft surgery (CABG) is done to treat a blockage or narrowing of 1 or more of the coronary arteries. It can restore the blood supply to your heart muscle when nonsurgical procedures are not a choice.
برای درمان انسداد یا باریک شدن ۱ یا بیش از یک شریان کرونر، جراحی بای پس عروق کرونر انجام میشود. زمانی که روش‌های غیر تهاجمی (غیر از جراحی) پاسخگوی درمان انسداد نیستند، این جراحی می‌تواند جریان خون را به عضله قلب بازگرداند.
چرا جراحی بای پس عروق کرونر؟
یکی از سوالات رایج بیماران این است که چرا بهتر است عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام دهیم؟ جراحی بای پس عروق کرونر معمولاً زمانی انجام میشود که:
- بیماری آترواسکلروز داشته باشید.
- شریان اصلی قلب شما باریک شده باشد.
- عملکرد بطن چپ با اختلال مواجه شود.
- احساس درد شدیدی در قفسه سینه داشته باشید.
- خونرسانی به عضله قلب شما بسیار کم شده باشد.
- به انواع بیماری‌های عروق کرونر قلب مبتلا باشید.
- شریان عروق کرونر بعد از استنت گذاری تنگ یا مسدود شده باشد.
- گرفتگی و یا انسداد عروق کرونر به حدی باشد که با آنژیوپلاستی درمان نشود.
- بیش از یک شریان قلب گرفته باشد و دهلیز چپ قلب عملکرد خوبی نداشته باشد.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره جراحی بای پس قلب در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
نشانه ها و علائم بیماری‌های عروق کرونر
اگر بیماری عروق کرونر داشته باشید یا شریانهای کرونری شما دچار گرفتگی شده باشند، علائم زیر را تجربه خواهید کرد:
- تنگی نفس
- خستگی شدید
- درد قفسه سینه
- تپش نامنظم قلب
- ریتم غیر طبیعی قلب
- سوءهاضمه و بی اشتهایی
- تورم در دست، پاها و زیر شکم
بای پس شریانهای کرونری چطور انجام میشود؟
جراحی عروق کرونر نوعی عمل قلب باز است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. به همین دلیل پیش از هرگونه اقدام برای عمل، ۱ روز پیش از عمل در بیمارستان بستری می‌شوید. سپس در روز عمل، معمولاً قبل از آنکه به اتاق عمل بروید یک آرام‌بخش به صورت وریدی به شما تزریق خواهد شد. در نهایت عمل جراحی بای پس عروق کرونر در اتاق عمل، مطابق با مراحل زیر پیش خواهد رفت:
۱. بیهوش کردن بیمار
در اولین قدم بیمار با استفاده از دستگاه ونتیلاتور (ماسک اکسیژن)، بیهوش میشود. ماسک اکسیژن توسط پزشک بیهوشی روی صورت بیمار قرار گرفته و داروهای بیهوشی آرام آرام وارد مسیر تنفسی بیمار می‌شوند تا بیمار کاملاً بیهوش شود.
۲. باز کردن قفسه سینه
بعد از بیهوشی کامل و ثابت کردن وضعیت ریه و قلب، قفسه سینه بیمار به وسیله یک تیغ جراحی باز میشود. باز کردن قفسه سینه از آن جهت انجام میشود تا پزشک بتواند به راحتی به قلب و شریانهای آن دسترسی داشته باشد.
۳. پیوند عروق کرونر
پزشک متخصص برای ترمیم گرفتگی و انسداد عروق کرونر، می‌تواند از شریانهای مصنوعی و یا شریانهای طبیعی ساق پا استفاده کند. به طوری که شریان آسیب دیده کرونر را برداشته و شریان سالم را جایگزین آن خواهد کرد.
۴. بازگرداندن وضعیت قلب و ریه به حالت عادی
بعد از اتمام پیوند زدن عروق کرونر، قلب و ریه که به دستگاه متصل بودند به حالت عادی خود برمی‌گردند. در این مرحله پزشک بررسی می‌کند که آیا خونرسانی به قلب به درستی انجام میشود یا خیر.
۵. بخیه زدن محل جراحی
پس از آنکه وضعیت خونرسانی به خوبی پیش رفت، قفسه سینه و محل جراحی بخیه زده شده و پانسمان‌های لازم انجام خواهد شد.
انواع روش‌های عمل بای پس عروق کرونر
جراحی عروق کرونر می‌تواند با ۳ روش مختلف انجام شود که هر کدام به شرح زیر هستند:
جراحی بای پس عروق کرونر به روش On-Pump
در این روش، عمل شریانهای کرونر با وصل کردن یک دستگاه به قلب و ریه انجام میشود. این دستگاه وظیفه ثابت نگه داشتن وضعیت قلب و ریه در طول عمل را بر عهده دارد. به عبارتی میزان خونرسانی و اکسیژن رسانی را ثابت نگه می‌دارد تا عمل بدون نقص به پایان برسد.
جراحی بای پس عروق کرونر به روش Off-Pump
در این روش، قلب و ریه در وضعیت عادی خود قرار دارند و به هیچ دستگاهی متصل نیستند. این عمل نیاز به دقت، مهارت و تجربه بسیار زیادی دارد تا بدون هیچ نقص و مشکلی به پایان برسد.
جراحی کم تهاجمی عروق کرونر
جراحی کم تهاجمی عروق کرونر به روش آنژیوگرافی انجام میشود. در این روش از جراحی عروق کرونر، یک لوله باریک و منعطف که یک دوربین بر سر آن وجود دارد، از یک سوراخ کوچک روی قفسه سینه وارد بدن میشود و گرفتگی و انسداد شریانهای کرونر را برطرف می‌کند.
مراقبت‌های قبل از عمل جراحی عروق کرونر
از جمله مهم‌ترین مراقبت‌ها قبل از عمل جراحی عروق کرونر عبارتند از:
۱. مشاوره قلبی با پزشک متخصص
قبل از اقدام به جراحی، بهتر است تا با پزشک متخصص جراحی قلب مشاوره داشته باشید. در این جلسه مشاوره پزشک وضعیت سلامتی شما را بررسی کرده و تمامی اقدامات مراقبتی قبل و بعد از جراحی و همچنین چگونگی جراحی قلب را برایتان تشریح خواهد کرد.
۲. انجام آزمایشات پزشکی
پیش از عمل عروق کرونر نیاز است تا آزمایشاتی که توسط پزشک تجویز می‌شوند از جمله تست‌های قلبی، تصویر برداری از قفسه سینه و یا آزمایش خون را انجام دهید. برخی از مهم‌ترین تست‌ها و آزمایشات قبل از جراحی عروق کرونر عبارتند از:
- آنژیوگرافی (Angiography)
- سی تی اسکن قلب (CT Scan)
- اکوکاردیوگرام (Echocardiogram)
- الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram)
- تست استرس یا تست ورزش (Exercise Stress Test)
- تست کاتتریزاسیون قلبی (Cardiac Catheterization)
۳. مشاوره درباره نحوه مصرف داروها
اگر داروهای رقیق کننده خون، داروی قند یا داروی بیماری‌های کلیوی مصرف می‌کنید، بهتر است تا با پزشک خود در میان بگذارید. دکتر شما را در نحوه مصرف این داروها قبل از عمل راهنمایی خواهد کرد.
جهت انجام آزمایشات و معاینات قبل از جراحی کرونر خود همین حالا کلیک کنید.
۴. تغییر عادات غذایی و سبک زندگی
بهتر است قبل از عمل بای پس عروق کرونر سیگار را ترک کنید، نوشیدن مشروبات الکلی و کافئین را کنار بگذارید و به طور کلی یک رژیم غذایی سالم و مفید برای قلب را جایگزین رژیم غذایی چرب و سنگین کنید.
جراحی عروق کرونر چه از نوع کم تهاجمی و چه از نوع جراحی قلب باز، حساسیت بسیار بالایی دارد. به همین دلیل است که توصیه میشود نه تنها بعد از جراحی قلب، بلکه حتی بعد از آن هم نکاتی را برای مراقبت از سلامتی خود رعایت کنید.
۱۲ نکته برای مراقبت از بیمار بعد از عمل عروق کرونر
بعد از اتمام جراحی، به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در بخش مراقبت‌های ویژه و به مدت ۴ تا ۷ روز هم در بخش قلب بیمارستان بستری خواهید بود. بعد از آنکه در وضعیت قابل قبولی قرار گرفتید، از بیمارستان مرخص می‌شوید. رعایت نکات مراقبتی زیر بعد از مرخص شدن به بهبودی سریع‌تر شما کمک خواهند کرد:
- مصرف میوه و سبزیجات تازه
- کاهش وزن و حفظ تناسب اندام
- دوری از شرایط استرسی و مدیریت اضطراب
- پرهیز از سیگار کشیدن و نوشیدن مشروبات الکلی
- انجام فعالیت‌های ورزشی و کششی سبک مانند پیاده‌روی
- شستشوی مداوم زخم و خشک کردن آن بعد از استحمام
- رعایت یک رژیم غذایی سالم، پر پروتئین، کم چرب و کم نمک
- کنترل و حفظ قند خون در محدوده طبیعی برای بیماران دیابتی
- داشتن خواب کافی برای بهبود وضعیت عمومی بدن (۷ تا ۹ ساعت در روز)
- رعایت بهداشت فردی و عدم دستکاری محل جراحی برای کاهش خطر عفونت
- مصرف داروهای کاهش‌دهنده درد، التهاب و از بین برنده عفونتی که تجویز شده
- مصرف آب، آبمیوه و مایعات کافی برای رقیق شدن ترشحات ریوی و دفع بهتر آن
عوارض و خطرات احتمالی بعد از جراحی عروق کرونر
مانند هر عمل دیگری، جراحی عروق کرونر نیز ممکن است که با عوارض و خطراتی احتمالی همراه باشد که عبارتند از:
- مشکل در تمرکز و از دست دادن موقت حافظه
- حمله قلبی به دلیل تشکیل لخته‌های خونی
- نیاز به دستگاه تنفسی به مدت طولانی
- عفونت ناحیه جراحی در قفسه سینه
- آریتمی یا ریتم نامنظم قلبی
- خونریزی از محل جراحی
- سکته قلبی یا مغزی
- مشکلات کلیوی
- مرگ ناگهانی
چه زمان به پزشک متخصص جراحی قلب مراجعه کنیم؟
بهترین زمان برای مراجعه به متخصص جراحی قلب زمانی است که:
- تب بالا دارید.
- از محل زخم قفسه سینه ترشح دارید.
- ضربان قلب شما بالا رفته و پایین نمی‌آید.
- رنگ پوست محل جراحی تغییر کرده است.
- درد قفسه سینه تشدید شده و یا ناحیه جدیدی درد گرفته است.
جهت انجام عمل بای پس عروق قلب همین حالا از طریق فرم رزرو وقت نوبت بگیرید.
دوران نقاهت بعد از عمل عروق کرونر
یکی از سوالات متداول اغلب بیمارانی که جراحی عروق کرونر انجام دادند، این است که دوره نقاهت بعد از عمل چگونه است؟ روند نقاهت بعد از جراحی تدریجی بوده و ممکن است تا ۲ ماه دوره نقاهت و بهبودی کامل شما طول بکشد.
با این حال بهتر است که در این دوران به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت شما را بررسی کند. همچنین بهتر است که به مدت ۳ تا ۸ هفته بعد از عمل رانندگی نکنید و به خودتان استراحت دهید
چند وقت بعد از جراحی عروق کرونر می‌توانیم رابطه جنسی داشته باشیم؟
شما میتوانید بعد از گذشت ۴ تا ۶ هفته از عمل خودتان، رابطه جنسی داشته باشید. رابطه جنسی به سبب افزایش فشار خون و ضربان قلب، می‌تواند در قبل از ۴ هفته از گذشت عمل برایتان مشکل ساز باشد.
بعد از جراحی عروق کرونر چه داروهایی مصرف کنیم؟
داروهایی که توسط پزشک متخصص جراحی قلب بعد از جراحی عروق کرونر تجویز می‌شوند عبارتند از:
- داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین برای جلوگیری از لخته شدن خون
- داروهای کاهش‌دهنده و کنترل کننده فشار خون مانند هیدروکلروتیازید
- داروهای بتا بلاکر مانند آتنولول برای کاهش فشار خون
- داروهای کاهش‌دهنده چربی خون مانند آترواستاتین
رژیم غذایی بعد از جراحی بای پس عروق کرونر
سوال مهمی که پیش می‌آید این است که بعد از جراحی بای پس عروق کرونر چه بخوریم؟ مواد غذایی مفیدی که بهتر است در دوره نقاهت بعد از عمل بخورید عبارتند از:
- میوه و سبزیجات تازه
- مصرف انواع غلات کامل
- مواد غذایی سرشار از فیبر
- نوشیدن آب و مایعات فراوان
- مصرف غذاهای مایع مانند سوپ
- مصرف مکمل امگا ۳ یا مصرف ماهی
- مصرف غذاهای کم چرب و کم نمک خانگی
اما در مقابل برای برخی افراد سوال میشود که در دوران نقاهت از مصرف چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟ غذاهایی که بعد از عمل عروق کرونر نباید بخورید عبارتند از:
- چای و قهوه
- غذاهای چرب
- نوشیدنی‌های الکلی
- غذاهای شور و پرنمک
- نوشابه‌های گازدار و حاوی قند
- غذاهای آماده، کنسروی و فرآوری شده
دکتر رامین بقایی تهرانی، بهترین جراح عروق کرونر در تهران
دکتر رامین بقایی تهرانی بهترین پزشک متخصص جراحی قلب و عروق در تهران هستند که از سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از بهترین جراحان قلب ایران در حال فعالیت و خدمت رسانی به مردم می‌باشند. ایشان علاوه بر جراحی قلب در بزرگسالان، جراحی قلب کودکان و نوزادانی که دچار بیماری‌های مادرزادی قلب هستند را نیز جراحی کرده و همچنین در زمینه‌ی مشاوره تخصصی قلب به مادران باردار مهارت دارند.
دکتر رامین بقایی تهرانی در حال حاضر در مطب خود واقع در بلوار نلسون ماندلا بیماران و مراجعان خود را معاینه کرده و در صورت نیاز به جراحی تخصصی قلب، آن‌ها را به بیمارستان ارجاع خواهد داد. شما هم میتوانید برای دریافت مشاوره قلب و عروق و درمان بیماری‌های قلبی خودتان به مطب دکتر رامین بقایی مراجعه کنید.
برای رزرو نوبت و تعیین وقت معاینه با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید یا فرم تعیین وقت اینترنتی را پر کنید.
0 نظر