تماس با پزشک

خطرناک ترین عمل قلب

جراحی ها | 0 comments

انواع مختلفی از جراحی ها را پزشکان با اهداف متنفاوتی بر روی قلب انجام می‌دهند. با این حال به طور کلی امکان ندارد یکی از این جراحی ها را به عنوان سخت‌ترین یا خطرناک‌ترین جراحی قلب شناسایی کرد. خطرناک بودن عمل قلب ممکن است به شرایط متنوعی وابسته باشد؛ یکی از این شرایط وضعیت بیمار در مواجهه با عوارض یا بیماری باشد.

اگرچه انجام عمل قلب باز یا جراحی درون رگی از جمله پیچیده‌ترین و دشوارترین اقدامات جراحی قلب به حساب می‌آید، اما باید توجه داشت که انجام عمل پیوند قلب بدون شک یکی از ریسکی‌ترین و خطرناک‌ترین جراحی‌های قلب شناخته شده است.

بسته به مشکل و اختلال قلبی انواع مختلفی از عمل‌‌های مربوط به قلب انجام می‌شود. مانند جراحی دریچه‌های قلب (دریچه میترال و دریچه آئورت)، عمل قلب باز و … . اما کدام یک از این عمل‌ها خطرناک ترین عمل قلب است و عوارض بیشتری دارد؟ در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ تمامی سوالات درباره خطرناک ترین عمل قلب را بیابید.

خطرناک ترین عمل قلب کدام است؟

اینفوگرافیک خطرناک ترین عمل قلب

برخی از جراحی های قلبی را می توان به عنوان خطرناک ترین عمل قلب محسوب کرد که عبارتند از:

 در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره خطرناک ترین عمل قلب در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.

عمل قلب باز

عمل قلب باز یکی از انواع جراحی‌های قلب است که به عنوان خطرناک ترین عمل قلب شناخته می‌شود.

در طی جراحی قلب باز، قفسه سینه باز شده و از بخش سالم رگ‌های خونی قسمت‌هایی از بدن برای دور زدن بخشی از شریان کرونر آسیب دیده یا مسدود شده می‌باشد استفاده می‌شود. در جراحی عمل قلب باز با ایجاد یک مسیر جدید برای جریان خون، ماهیچه‌های قلب به خون پر از اکسیژنی که برای فعالیت مناسب نیاز دارد، دست پیدا می‌کند.

انواع عمل‌های بای‌پس عبارتند از بای‌پس تکی، بای‌پس دوگانه، دور زدن سه‌تایی یا چهارتایی به تعداد شریان‌های مورد نیاز انجام می‌شود. این عمل می تواند برای درمان طیف گسترده ای از بیماری قلبی انجام شود، از جمله بیماری عروق کرونر (CAD)، نارسایی قلبی، و نقص مادرزادی قلب.

خطرات عمل قلب باز

خطرات عمل قلب باز با توجه به سن، سلامت عمومی بیمار و پیچیدگی جراحی متفاوت است. به طور کلی، خطرات برای افراد مسن تر، افراد دارای بیماری های مزمن و افرادی که نیاز به جراحی پیچیده دارند بیشتر است. خطرات جراحی قلب باز عبارتند از:

حمله قلبی: حمله قلبی می تواند در حین جراحی یا در دوره نقاهت رخ دهد.

آسیب به اعصاب یا عضلات: آسیب به اعصاب یا عضلات اطراف قلب می تواند منجر به درد، بی حسی یا ضعف شود.

عفونت: عفونت زخم، عفونت خون و عفونت سایر اندام ها از جمله ریه ها و مغز از جمله خطرات جراحی قلب باز است.

خونریزی: خونریزی شایع ترین عارضه جراحی قلب باز است. این می تواند در محل برش، در داخل قلب یا در سایر نقاط بدن رخ دهد.

لخته شدن خون: لخته شدن خون می تواند در داخل قلب یا رگ های خونی ایجاد شود. این می تواند منجر به سکته مغزی، حمله قلبی یا سایر مشکلات شود.

برای کاهش خطرات جراحی قلب باز، پزشکان و تیم مراقبت های بهداشتی اقدامات زیادی انجام می دهند. این شامل آماده سازی کامل بیمار قبل از جراحی، استفاده از تکنیک های جراحی مدرن و نظارت دقیق بر بیمار در حین و بعد از جراحی است.

دوران نقاهت در بیمارستان پس از عمل قلب باز

بعد ازعمل جراحی، بیمار باید 1 تا 3 روز را در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) بگذراند. در ICU کارکنان به دقت فعالیت قلب بیمار را زیرنظر می‌گیرند. بیمار دارای یک لوله تنفسی بوده و حداقل به مدت چند ساعت به دستگاه تنفس مصنوعی متصل خواهد بود و همچنین در سینه او لوله‌هایی موقت برای تخلیه خون و مایعات اضافی تعبیه می‌شود.

افرادی که سابقه‌ی بیماری‌های زمینه‌ای ریوی‌اند، مدت زمان بیشتری باید از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده کنند. همچنین از گردن یا زیر ترقوه‌ی بیمار در ناحیه سینه، کاتتر وارد بدن بیمار می‌شود و کنترل فعالیت و فشار قلب بیمار برای دکتر را ممکن می‌کند و می‌تواند بی‌حس کننده موضعی را مستقیماً به محل جراحی تزریق کند. سیم‌های باتری به قلب بیمار متصل شده‌ و به دستگاه ضربان‌ساز بیرون سینه وصل می‌شوند. از طریق یک راه داخل وریدی سرم تزریق می‌شود تا آب بدن بیمار کم نشود همچنین مسکن‌های ضد درد نیز برای بیمار تجویز می‌شود تا درد بیمار کاهش پیدا کند.

برخی بیمارستان‌ها از پمپ ضد درد استفاده می‌کنند تا بیمار مقدار ورود داروهای ضد درد به داخل رگ را کنترل کنند. پمپ ضد درد از طریق فشار دادن یک دکمه در کنار تخت فعال می‌شود. وقتی‌ بیماران کنترل داروهای ضد درد خود را به دست می‌گیرند، درد بهتر کنترل می‌شود. همچنین در این حالت بیماران معمولاً از داروی کمتری استفاده می‌کنند. کنترل درد توسط بیماران باعث می‌شود که افراد سریع‌تر و راحت‌تر بهبود پیدا کنند. لوله تنفسی را بعد از چند ساعت برمیدارند. اکثر بیماران 24 ساعت بعد از عمل بای‌پس می‌توانند بنشینند و یکی دو روز بعد هم شروع به راه رفتن کنند.

وقتی‌که پزشک قانع شد که قلب‌ بیمار به ثبات رسیده، بیمار می‌تواند بخش مراقبت‌های ویژه را ترک کند. در این صورت لوله‌ها و کاتترهای اضافی از بدن بیمار خارج می‌شوند. برخی از بیماران بعد از عمل جراحی دچار ریتم سریع قلبی و یا ریتم نامنظم قلبی می‌شوند. این حالت را می‌توان بوسیله داروها درمان کرد. همچنین ممکن است حرکت قلب کند شود. در این حالت از ضربان‌ساز مصنوعی استفاده می‌شود. اگر بیمار به حد کافی قوی باشد ممکن است بعد از 5 تا 7 روز از بیمارستان مرخص شود.

دوران نقاهت در خانه

معمولاً دوران نقاهت در خانه تا چندین هفته طول می‌کشد تا بیمار به شرایط عادی برگردد. برخی افراد اشتهای خود را از دست می‌دهند و دچار یبوست می‌شوند. ممکن است به آسانی خسته، کسل یا افسرده شوند و یا خوابیدن برای آن‌ها دشوار شود. برخی افراد در محدوده‌ای که رگ‌های خونی برداشته شده‌اند مثل ساق پا دچار ورم می‌شوند. همچنین ممکن است در قسمت شانه‌ها و بالای کمر، دچار درد عضلانی شوند.

این عوارض، طبیعی بوده و ممکن است در عرض 4 تا 6 هفته از بین بروند. بهبودی کامل بیمار معمولاً تا چندین ماه طول می‌کشد. این امر تا حدی به بهبود استخوان جناغ بیمار مربوط می‌شود که ممکن است دردناک باشد. بیمار باید حتماً درباره‌ی عوارض ناراحت کننده‌ای که دارد با پزشک خود صحبت کند. پزشک کمک می‌کند تا بیمار هرچه زودتر به شرایط عادی بازگردد و ممکن است پیشنهاد کند. کارهایی مثل بیرون رفتن و پیاده ‌روی، انجام دادن کارهای سبک خانه و بالا رفتن پله‌ها را به تدریج و به مرور زمان انجام دهد و فعالیت‌های سنگین انجام ندهد.

جهت اطلاع و مشاوره مراقبت های لازم بعد از خطرناک ترین عمل قلب با مطب دکتر رامین بقایی تهرانی به شماره۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

عمل پیوند قلب

پیوند قلب یک عمل جراحی است که در آن قلب بیمار با قلب سالم اهداکننده جایگزین می شود. این عمل به عنوان یک گزینه درمانی برای افرادی که به نارسایی قلبی شدید مبتلا هستند و سایر درمان ها برای آنها موثر نبوده است، در نظر گرفته می شود.

در طی عمل پیوند قلب، جراح قلب بیمار را از سینه خارج می کند و قلب اهداکننده را در محل آن قرار می دهد. سپس، رگ های خونی و اعصاب قلب پیوند می شوند. عمل پیوند قلب معمولاً 6 تا 8 ساعت طول می کشد و بیمار باید پس از جراحی چند هفته در بیمارستان بستری شود.

خطرات عمل پیوند قلب

خطرات پیوند قلب با توجه به عوامل مختلفی از جمله سن، سلامت عمومی بیمار، نوع بیماری قلبی و وضعیت قلب اهدایی متفاوت است. اما برخی از خطرات رایج این عمل عبارتند از:

رد پیوند: این خطرناک ترین عارضه پیوند قلب است. در این حالت، سیستم ایمنی بدن، قلب اهدایی را به عنوان یک جسم خارجی شناسایی کرده و به آن حمله می کند. رد پیوند می تواند در هر زمانی پس از جراحی رخ دهد، اما معمولا در چند ماه اول پس از جراحی شایع تر است. داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای کمک به جلوگیری از رد پیوند تجویز می شوند.

عفونت: عفونت یکی دیگر از خطرات رایج پیوند قلب است. عفونت می تواند در هر بخشی از بدن رخ دهد، اما در محل جراحی، ریه ها و دستگاه ادراری شایع تر است.

اختلالات ریتم قلب: اختلالات ریتم قلب (آریتمی) می تواند پس از پیوند قلب رخ دهد. این اختلالات می تواند باعث تپش قلب نامنظم و آریتمی، سرگیجه و غش شود.

تنگی شریان ها: تنگی شریان ها می تواند در عروق خونی متصل به قلب اهدایی رخ دهد. این حالت که به نام واسکولوپاتی آلوگرافت قلبی (CAV) شناخته می شود، می تواند جریان خون به قلب را کاهش دهد و منجر به نارسایی قلبی شود.

توجه! در صورت موفقیت آمیز بودن پیوند قلب، بیمار می تواند به زندگی عادی خود بازگردد. با این حال، بیمار باید تحت مراقبت منظم پزشک قرار گیرد تا خطر رد پیوند کاهش یابد.

جراحی آنوریسم شکمی

آنوریسم شکمی یک بیماری است که در آن شریان آئورت شکمی، شریان اصلی که خون را به اندام های شکمی و پاها می رساند، ضعیف و متورم می شود. اگر آنوریسم پاره شود، می تواند منجر به خونریزی شدید و مرگ شود.

جراحی آنوریسم شکمی یک روش جراحی است که برای ترمیم یا جایگزینی آنوریسم استفاده می شود. دو نوع اصلی جراحی آنوریسم شکمی وجود دارد:

جراحی باز: در این روش، جراح یک برش بزرگ در شکم ایجاد می کند تا به آنوریسم دسترسی پیدا کند. سپس، آنوریسم با یک پیوند مصنوعی جایگزین می شود.

جراحی اندوواسکولار: در این روش، جراح از طریق برش های کوچک در کشاله ران، یک گرافت استنت مصنوعی را به داخل آنوریسم وارد می کند. گرافت استنت از دیواره آئورت پشتیبانی می کند و از پارگی آن جلوگیری می کند.

جهت دریافت نوبت برای معاینه و تشخیص بیماری خود همین حالا کلیک کنید.

خطرات جراحی آنوریسم شکمی

جراحی آنوریسم شکمی ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد که عبارتند از:

آسیب به اعصاب یا رگ های خونی: در طول جراحی آنوریسم شکمی، ممکن است به اعصاب یا رگ های خونی اطراف آنوریسم آسیب وارد شود. این آسیب می تواند منجر به عوارضی مانند ضعف، بی حسی یا درد شود.

پارگی آنوریسم: پارگی آنوریسم یک عارضه جدی است که می تواند منجر به مرگ شود. خطر پارگی آنوریسم پس از جراحی بین 1 تا 3 درصد است.

خونریزی: خونریزی یکی از شایع ترین عوارض جراحی آنوریسم شکمی است. خطر خونریزی در جراحی باز بیشتر از جراحی اندوواسکولار است.

عفونت: عفونت نیز یک عارضه شایع جراحی آنوریسم شکمی است. خطر عفونت در جراحی باز بیشتر از جراحی اندوواسکولار است.

ترومبوز: ترومبوز یا تشکیل لخته خون در رگ های خونی می تواند منجر به درد، تورم و سایر عوارض شود.

عوارض ریوی: جراحی آنوریسم شکمی می تواند منجر به عوارض ریوی مانند آمبولی ریوی یا ذات الریه شود.

جراحی دریچه های قلبی

جراحی دریچه های قلبی یک روش جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچه‌های قلب است. دریچه‌های قلب چهار ساختار هستند که جریان خون را در قلب کنترل می‌کنند. هنگامی که دریچه‌ها به درستی کار نمی‌کنند، می‌توانند منجر به مشکلاتی مانند نارسایی قلبی شوند.

دو نوع جراحی دریچه های قلبی وجود دارد که عبارتند از:

جراحی ترمیم دریچه: در این روش، جراح دریچه آسیب دیده را ترمیم می کند تا دوباره به درستی کار کند.

جراحی تعویض دریچه: در این روش، جراح دریچه آسیب دیده را برداشته و یک دریچه مصنوعی جایگزین آن می کند.

خطرات جراحی دریچه های قلب

برخی از خطرات مرتبط با جراحی دریچه‌های قلبی عبارتند از:

خطرات عمومی جراحی:

  • عفونت
  • لخته‌های خونی
  • و…

خطرات خاص به جراحی دریچه‌های قلبی:

عدم تطابق دریچه: ممکن است دریچه جدید با ساختار بدن فرد همخوانی نداشته باشد، که موجب نقص در عملکرد دریچه و مشکلات قلبی شود.

نقص در نصب دریچه: اگر جراحی نصب دریچه به درستی انجام نشود، مشکلاتی مثل نشتی مایع قلبی به وجود می‌آید.

خطرات مرتبط با استفاده از دستگاه های پمپ قلبی:

استفاده از دستگاه‌های پمپ قلبی ممکن است باعث کاهش خونرسانی به بعضی از بافت‌های بدن شود.

جهت انجام جراحی دریچه قلب با مطب دکتر رامین بقایی به شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

جراحی تعویض ریشه آئورت

جراحی تعویض ریشه آئورت (Aortic root replacement) یک عمل جراحی قلب باز است که برای درمان مشکلات ریشه آئورت انجام می‌شود. ریشه آئورت بخشی از آئورت است که به بطن چپ قلب متصل می‌شود. این جراحی شامل برداشتن ریشه آئورت آسیب دیده و جایگزینی آن با یک ریشه مصنوعی است.

جراحی تعویض ریشه آئورت معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. در این جراحی، جراح یک برش بزرگ در وسط قفسه سینه ایجاد می‌کند. سپس، قلب از گردش خون خارج می‌شود و با استفاده از یک دستگاه بای پس قلبی ریوی، خون به بدن پمپاژ می‌شود.

در مرحله بعد، جراح ریشه آئورت آسیب دیده را برداشته و آن را با یک ریشه مصنوعی جایگزین می‌کند. ریشه مصنوعی معمولاً از موادی مانند تیتانیوم یا پلیمر ساخته می‌شود. پس از اتمام جراحی، قلب دوباره به گردش خون متصل می‌شود. سپس، جراح برش قفسه سینه را بخیه می‌زند.

جراحی تعویض ریشه آئورت ممکن است برای درمان موارد زیر انجام شود:

  • دیسکسیون آئورت: پارگی در دیواره آئورت
  • آنوریسم ریشه آئورت: اتساع غیرطبیعی ریشه آئورت
  • نارسایی دریچه آئورت: ناتوانی دریچه آئورت در باز و بسته شدن صحیح

خطرات جراحی تعویض ریشه آئورت

  • عفونت
  • خونریزی
  • لخته‌شدن خون
  • ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
  • مشکل یا خرابی دریچه جایگزین شده

جراحی بای پس عروق کرونر

جراحی بای پس عروق کرونر (CABG) یک جراحی قلب باز است که برای درمان بیماری عروق کرونر انجام می‌شود. بیماری عروق کرونر زمانی رخ می‌دهد که شریان‌های قلب (شریان‌های کرونر) باریک یا مسدود می‌شوند. این امر می‌تواند باعث کاهش جریان خون به قلب شود و منجر به درد قفسه سینه، تنگی نفس و سایر مشکلات شود.

در جراحی بای پس عروق کرونر، جراح یک مسیر جدید برای جریان خون به قلب ایجاد می‌کند. این کار با برداشتن یک رگ خونی سالم از قسمت دیگری از بدن، مانند قفسه سینه، ساق پا یا بازو، و پیوند آن به شریان کرونر مسدود شده انجام می‌شود.

جراحی بای پس عروق کرونر معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. جراح یک برش در قفسه سینه بیمار ایجاد می‌کند و قلب را از سینه خارج می‌کند. سپس، جراح شریان خونی سالم را به شریان کرونر مسدود شده پیوند می‌زند. در نهایت، قلب را به سینه بازمی‌گرداند و برش را می‌بندد.

جهت دریافت نوبت برای جراحی بای پس عروق کرونر همین حالا با مطب دکتر رامین بقایی تهرانی به شماره۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

خطرات جراحی بای پس عروق کرونر

  • آریتمی
  • عفونت
  • خونریزی
  • مشکلات ریوی
  • مشکلات کلیوی
  • مشکلات عصبی
  • لخته شدن خون

جراحی پارگی یا دایسکشن آئورت

آئورت بزرگترین رگ خونی در بدن است که خون را از قلب به اندام‌های دیگر می‌رساند. پارگی یا جداشدگی دیواره آئورت می‌تواند منجر به خونریزی شدید و مرگ شود.

جراحی پارگی یا دایسکشن آئورت معمولاً با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. جراح یک برش در قفسه سینه یا شکم ایجاد می‌کند تا به آئورت دسترسی پیدا کند. سپس، جراح پارگی یا جداشدگی دیواره آئورت را ترمیم می‌کند.

روش‌های مختلفی برای ترمیم پارگی یا جداشدگی دیواره آئورت وجود دارد. یکی از روش‌های متداول، استفاده از گرافت مصنوعی برای جایگزینی بخشی از آئورت آسیب‌دیده است. روش دیگر، استفاده از یک اندوپروتز آئورت است که از طریق یک برش کوچک در ران وارد بدن می‌شود. جراحی پارگی یا دایسکشن آئورت یک جراحی پیچیده و پرخطر است. با این حال، این جراحی می‌تواند جان بیمار را نجات دهد.

خطرات جراحی پارگی یا دایسکشن آئورت

  • مرگ
  • عفونت
  • خونریزی
  • عوارض قلبی
  • عوارض عصبی
  • عوارض کلیوی
  • عوارض تنفسی

دستگاه قلب – ریه

دستگاه قلب – ریه یا دستگاه بای‌پس قلبی ‌ریوی که وظیفه قلب و ریه‌ها را به عهده می‌گیرد، جراح را قادر می‌کند تا قلب بیمار را متوقف کرده و عمل بای‌پس سرخرگ‌ها، بازسازی یا تعویض دریچه‌های قلبی یا پیوند قلب را انجام دهد. چون قلب متوقف شده و خونی دریافت نمی‌کند، سرد شده و به اکسیژن کمتری نیاز دارد و به بافت آن هم آسیبی وارد نمی‌شود.

در ابتدای عمل، دمای قلب بیمار به کمک تکنیک‌ها پایین می‌آید تا اینکه به تدریج فعالیت آن کم و در نهایت متوقف شود. در این لحظه دستگاه قلب – ریه به کار می‌افتد و خون دارای اکسیژن کم که از بدن به دهلیز راست جریان دارد را قبل از ورود به قلب منحرف کرده و آنرا وارد یک واحد اکسیژن‌رسانی می‌کند. در اکسیژن‌رسان، اکسیژن در خون ایجاد حباب کرده و گلبول‌های قرمز، اکسیژن را بر می‌دارند. سپس حباب‌های هوا از خون دفع شده و دوباره خون به سمت آئورت باز می‌گردد و سپس خون اکسیژن‌دار در تمام بدن بیمار به گردش در می‌آید.

این دستگاه می‌تواند ساعت‌ها کار کند. همچنین متخصص، میزان خونرسانی آن را کنترل می‌کند. بعد از عمل که جراح مجدد با شوک الکتریکی قلب بیمار را به کار می‌اندازد، دستگاه خاموش شده و قلب و ریه‌های بیمار دوباره پمپاژ خون و اکسیژن‌رسانی به بدن را انجام می‌دهند.

بهترین جراح قلب برای خطرناک ترین عمل قلب

دکتر رامین بقایی تهرانی، فوق تخصص جراحی قلب و عروق، یکی از برجسته‌ترین جراحان قلب در ایران است. ایشان دارای بیش از 20 سال سابقه جراحی قلب و عروق بزرگسالان و کودکان هستند و در زمینه‌های مختلفی از جمله جراحی بای‌پس قلبی، جراحی دریچه قلب، پیوند قلب، جراحی آئورت و جراحی قلب کودکان، تخصص دارند.

ایشان در طول دوران حرفه‌ای خود، خطرناک ترین عمل های قلب را با موفقیت انجام داده اند و مورد اعتماد بسیاری از بیماران و خانواده‌های آنها هستند. اگر به دنبال بهترین جراح قلب برای خطرناک ترین عمل قلب هستید، دکتر رامین بقایی تهرانی از بهترین گزینه های پیش روی شما است.

برای رزرو نوبت و تعیین وقت معاینه با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید یا فرم تعیین وقت اینترنتی را پر کنید.

سوالات پرتکرار

عواملی که خطر عمل قلب را افزایش می دهند سن بالای 70 سال، بیماری های زمینه ای مانند دیابت، بیماری کلیوی، بیماری ریوی، سرطان یا سکته مغزی، چاقی، مصرف سیگار و سابقه خانوادگی بیماری های قلبی می باشد.
بله، تا حد زیادی می توان از عوارض عمل قلب جلوگیری کرد. با پیروی از دستورالعمل های پزشک خود، می توانید خطر ابتلا به عوارض را کاهش دهید.
زمان مناسب برای عمل قلب به نوع بیماری قلبی شما و شدت آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است بتوان با دارو یا سایر روش های درمانی غیرجراحی، بیماری قلبی را درمان کرد. اما در برخی دیگر از موارد، عمل قلب تنها گزینه درمانی است.
پاسخ: بیمه های درمانی معمولاً هزینه عمل قلب را پوشش می دهند. اما ممکن است بسته به نوع بیمه شما، محدودیت هایی در پوشش هزینه عمل وجود داشته باشد.

0 نظر

ثبت نظر

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *