اگر به پزشک متخصص قلب مراجعه کردید و متوجه شدید که شریانهای قلبی شما مسدود شده و آسیب دیدهاند و به علاوه احساس درد قلبی و ناراحتی در قفسه سینه خود دارید، شما یک کاندید برای جراحی بای پس عروق کرونر خواهید بود!
عمل بای پس عروق کرونر که به عنوان جراحی بای پس عروق کرونر نیز شناخته میشود، یکی از روشهای جراحی قلب باز است که در آن یک رگ سالم از پا برداشته شده و با شریان آسیب دیده و مسدودی که در قلب وجود دارد جایگزین میشود. این عمل جراحی قلب باز به منظور افزایش خونرسانی به عضلات مختلف قلب انجام میشود.
اگر میخواهید بیشتر با عمل جراحی بای پس عروق کرونر، مراحل انجام جراحی و همچنین عوارض و خطرات احتمالی آن آشنا شوید، به شما پیشنهاد میکنیم تا در ادامه همراه ما باشید.
جراحی بای پس عروق کرونر چیست؟
جراحی بای پس عروق کرونر یک شیوه درمان گرفتگیهای شریان قلب است که در آن یک مسیر جدید برای عبور جریان خون ایجاد میشود. در واقع در عمل با پس قلب بعد از آنکه قفسه سینه قلب شما باز میشود، یک شریان سالم از شریانهای پا گرفته شده و جایگزین شریان آسیب دیده خواهد شد.
عمل بای پس قلب یا عمل پیوند عروق کرونر باعث میشود تا جریان خون در مناطقی از قلب که توسط تودههای چربی، رسوب کلسیم، کلسترول و یا لختههای خونی دچار انسداد شدند، بیشتر شود و از آسیبهای احتمالی نظیر سکته قلبی جلوگیری کند.
در صورت داشتن هرگونه ابهام و یا سوالی درباره جراحی بای پس قلب در انتهای همین صفحه (بخش کامنت) سوالتان را مطرح نمایید. دکتر رامین بقایی در اولین فرصت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
هدف از جراحی بای پس قلب چیست؟
هدف اصلی عمل بای پس افزایش جریان خون اکسیژندار به قلب و کاهش علائم بیماری عروق کرونر است. این روش به عنوان روشی مؤثر و پایدار برای بهبود عملکرد قلب در افرادی که از حمله قلبی رنج میبرند یا افرادی که دارای عارضههای عروق کرونری هستند، در جامعه پزشکی شناخته شده است.
طبق گزارش که از سوی منبع معتبر پزشکی Mayoclinic.org منتشر شده است، علت انجام جراحی بای پس عروق کرونر به شرح زیر است:
Coronary artery bypass surgery is done to restore blood flow around a blocked heart artery. The surgery may be done as an emergency treatment for a heart attack, if other immediate treatments aren’t working.
جراحی بای پس عروق کرونر برای بازگرداندن جریان خون در اطراف یک شریان مسدود شده در قلب انجام میشود. اگر سایر درمانهای فوری موثر نباشند، جراحی ممکن است به عنوان یک درمان اورژانسی و فوری برای درمان حمله قلبی انجام شود.
عمل بای پس عروق کرونر کدام بیماریها را درمان میکند؟
به طور کلی وظیفه جراحی بای پس عروق کرونر همانطور که از نامش پیداست، درمان بیماریها و آسیبهای وارده به عروق کرونر قلب میباشد. به عبارتی جراحی پیوند عروق کرونر میتواند در درمان بیماریها و شرایط زیر موثر باشد:
- رفع گرفتگی شریانها در اثر تودههای چربی و یا تجمع کلسترول
- ایسکمی خاموش میوکارد (ایسکمی قلب بدون علامت)
- آنژین صدری یا درد قفسه سینه ناشی از ایسکمی قلب
- آمبولی یا تشکیل لختههای خونی در عروق قلب
- مشکل در عملکرد بطن چپ قلب
- باریک شدن شریان اصلی قلب
- بیماریهای عروق کرونر
- حمله و یا سکته قلبی
چرا جراحی بای پس عروق کرونر ضروری است؟
یکی از مهم ترین دلایلی که سبب میشود تا استفاده از جراحی بای پس عروق کرونر ضروری شود، درمان آسیبهای به وجود آمده از حمله یا سکته قلبی میباشد. اما دلایل دیگری که سبب میشوند تا جراح قلب از عمل بای پس عروق کرونر استفاده کند، عبارتند از:
بهبود علائم و آسیبهای ناشی از گرفتگی عروق کرونر:
اگر علائم و نشانههایی نظیر درد قفسه سینه، ضعف و احساس خستگی و یا تنگی نفس هنگام استراحت و فعالیت فیزیکی را دارید، ممکن است دچار گرفتگی شریانهای کرونر قلب شده باشید. در چنین شرایطی بهتر است تا با مشورت پزشک متخصص جراحی قلب، به دنبال جراحی بای پس عروق کرونر بروید و آسیبهای به وجود آمده را درمان کنید.
کاهش ریسک سکته قلبی و یا درمان آن:
سکته قلبی یکی از اساسی ترین دلایل بروز گرفتگی عروق کرونر بوده و موثرترین راه درمان آسیبهای ناشی از آن، جراحی بای پس عروق کرونر است. پس میتوان گفت که علت استفاده از عمل بای پس عروق کرونر، درمان سکته قلبی است.
همچنین اگر گرفتگی عروق قلبتان توسط بهترین جراحان قلب تشخیص داده شود، میتواند به کمک بای پس عروق کرونر درمان شده و ریسک بروز حملات قلبی را به حداقل برساند.
بیشتر بخوانید: چرا سکته میکنیم؟
بهبود عملکرد قلب:
پیوند عروق کرونر جدید با عروقی که آسیب دیدند و دچار گرفتگی شدند میتواند در بهبود جریان خون در عروق قلب و عضلات آن تاثیر مثبتی داشته باشد. همچنین اگر عروق تازه و جدیدی جایگزین عروق قلبی گرفته شما شود، میتواند در افزایش توان فعالیتی و همچنین کاهش علائم بیماریهای قلبی و عروقی به شدت موثر باشد.
عمل بای پس عروق کرونر موثرترین روش درمان گرفتگی عروق کرونر است که سبب بهبود علائم، خطرات و آسیبهای وارد شده به شریانهای اصلی و فرعی قلب و همچنین بهبود عملکرد قلب و کاهش ریسک حملات قلبی میشود.
سن عمل بای پس عروق کرونر چه سنی است؟
میانگین سنی افرادی که جراحی بای پس عروق کرونر یا CABG انجام میدهند در حدود ۶۶ سال است. همچنین حدود ۷۲ درصد از افرادی که این عمل را انجام میدهند، مرد هستند.
آزمایشهای قبل از جراحی بای پس عروق کرونر
قبل از آنکه زیر تیغ جراحی برای عمل بای پس عروق کرونر بروید، نیاز است تا آزمایشات و تستهای به خصوصی را انجام دهید. تستها و آزمایشاتی که قبل از عمل بای پس عروق کرونر انجام میشوند عبارتند از:
- آنژیوگرافی (Angiography)
- سی تی اسکن قلب (CT Scan)
- اکوکاردیوگرام (Echocardiogram)
- الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram)
- تست استرس یا تست ورزش (Exercise Stress Test)
- تست کاتتریزاسیون قلبی (Cardiac Catheterization)
جهت انجام آزمایشات و معاینات قبل از بای پس عروق کرونر خود همین حالا کلیک کنید.
آمادگی های قبل از جراحی بای پس عروق کرونر
قبل از آنکه برای عمل بای پس عروق کرونر در بیمارستان بستری شوید، نیاز دارید تا یک سری معاینات کلی و آزمایشات خاصی را انجام دهید. برخی از نکاتی که قبل از آماده شدن برای جراحی بای پس عروق کرونر باید بدانید عبارتند از:
۱. مشاوره قلبی با پزشک متخصص:
قبل از آنکه کاندید جراحی بای پس عروق کرونر شوید، ابتدا باید به سراغ مشاوره قلبی با پزشک متخصص قلب یا متخصص جراحی قلب بروید. در این جلسه مشاوره، پزشک شرایط سلامتی شما را بررسی کرده و مشاورههایی در خصوص عمل جراحی قلب به شما خواهد داد. همچنین نحوه آماده شدن، مراقبتهای بعد از عمل را برایتان تشریح خواهد کرد.
۲. تستهای پزشکی:
برخی از آزمایشاتی که پیش از عمل بای پس عروق کرونر و تحت تجویز پزشک متخصص جراحی قلب باید بدهید، عبارتند از:
- تستهای قلبی نظیر اکوکاردیوگرافی
- تصویر برداری از قفسه سینه
- آزمایش خون
به طور کلی در این مرحله تمامی آزمایشات و تستهایی که برای تعیین سلامت قلب بیمار مورد استفاده قرار میگیرد، انجام خواهند شد.
۳. نحوه مصرف داروها:
ممکن است قبل از عمل بای پس عروق کرونر، نیاز به مصرف داروهایی خاص داشته باشید تا بتوانید برای عمل آماده شوید. همچنین به علت تداخل داروها و جراحی بای پس عروق کرونر با یکدیگر، ممکن است لازم باشد تا مصرف برخی از داروهایتان را تحت نظر پزشک برای مدت کوتاهی قبل و بعد از عمل قطع کنید.
۴. تغییر رژیم غذایی و فعالیتهای بدنی:
پیش از عمل بای پس عروق کرونر بهتر است تا با نظر پزشک متخصص برخی از فعالیتهایی که موجب آسیب دیدن هر چه بیشتر عروق قلب میشوند را متوقف کنید. همچنین باید مصرف غذاهای پرچرب و روغنی و یا لبنیات را تا حد امکان متوقف کنید و مواد غذایی سبک و کم چرب را جایگزین کنید.
عمل بای پس عروق کرونر چگونه انجام میشود؟
عمل بای پس عروق کرونر یک عمل جراحی به نسبت پیچیده است که به شیوه جراحی قلب باز انجام میشود. افرادی که تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونر در بیمارستان قرار میگیرند، مراحل زیر را طی میکنند:
۱. بیهوش کردن بیمار:
در اولین قدم بعد از آنکه بیمار بر روی تخت جراحی بخوابد، داروهای بیهوشی تزریق شده و بیمار بیهوش خواهد شد.
۲. باز کردن قفسه سینه به کمک تیغ جراحی:
بعد از بیهوشی و به کمک تیغ جراحی، قفسه سینه بیمار باز میشود تا جراح قلب بتواند به آسانی به قلب و عروق آن دسترسی داشته باشد.
۳. توقف حرکات قلب:
در این مرحله با استفاده محلولهای خاص و یا دستگاه قلبی ریوی، حرکت قلب به طور موقت از کار میافتد. اما جریان خون و اکسیژن رسانی توسط دستگاه متصل به بدن بیمار ادامه مییابد.
جهت انجام عمل بای پس عروق قلب همین حالا از طریق فرم رزرو وقت نوبت بگیرید.
۴. پیوند عروق کرونر:
در قدم چهارم عروق کرونر سالم از پا، قلب و یا ساعد دست گرفته شده و به عروق آسیب دیده قلب پیوند زده میشود.
۵. باز گرداندن فعالیت قلب:
بعد از آنکه پیوند زدن عروق کرونر تمام شد، نوبت به بازگرداندن قلب به چرخه حیات میرسد. در این مرحله دستگاه از قلب جدا شده و قلب مجدداً شروع به فعالیت خواهد کرد.
۶. بخیه زدن زخم جراحی:
در آخرین مرحله و بعد از اتمام عمل جراحی، قفسه سینه بیمار بخیه زده شده و زخم جراحی پانسمان خواهد شد.
آیا روش دیگری برای عمل بای پس عروق کرونر وجود دارد؟
بله. به غیر از قرار دادن قلب بر روی دستگاه قلبی ریوی برای نگه داشتن جریان خون، از متدهای درمانی دیگری برای عمل بای پس استفاده میشود که عبارتند از:
جراحی عروق کرونر خارج از پمپ یا با قلب تپنده:
در این شیوه از دستگاه قلبی ریوی استفاده نشده و عمل جراحی همزمان با قلب در حال تپیدن انجام میشود. البته در چنین شرایطی از دستگاههای خاص برای ثابت نگه داشتن ناحیه مورد نظر استفاده میشود تا عمل پیوند عروق کرونر، بدون نقص به پایان برسد.
جراحی کم تهاجمی عروق کرونر:
روش دیگری که به کمک آن میتوان عمل بای پس عروق کرونر را انجام داد، جراحی کم تهاجمی قلب میباشد. در این روش پزشکان متخصص جراحی قلب یک برش کوچک بر روی قفسه سینه میزنند. سپس با وارد کردن لولهای باریک و منعطف و با استفاده از تصویربرداری ویدیویی، عمل بای پس عروق کرونر به کمک روشهای کم تهاجمی قلب به پایان میرساند.
عمل بای پس عروق کرونر چند ساعت طول میکشد؟
این عمل جراحی بین ۳ الی ۶ ساعت زمان میبرد. البته با توجه به تعداد رگهای گرفته و همچنین شدت گرفتگی عروق کرونر، ممکن است مدت زمان عمل جراحی تغییر پیدا کند.
مراقبت های بعد از عمل بای پس عروق کرونر
بعد از گذشت تقریباً ۴ الی ۶ روز از عمل بای پس عروق کرونر، از بیمارستان مرخص خواهید شد. بعد از آنکه به خانه میروید نیاز است تا ۶ نکته مراقبتی زیر را با دقت بسیار بالایی انجام دهید و هرچه سریعتر بهبود یابید:
- کنترل وزن و حفظ تناسب اندام
- پرهیز از مصرف نوشیدنیهای الکلی، سیگار و مواد مخدر
- انجام فعالیتهای ورزشی سبک و تجویز شده توسط پزشک
- رعایت رژیم غذایی سالم، کم چرب و سرشار از میوه و سبزیجات
- مراقبت از زخم جراحی با خشک کردن دقیق آن بعد از استحمام
- مصرف داروهای کاهنده درد و از بین برنده عفونت در موعد مقرر
رابطه جنسی پس از عمل بای پس قلب
رابطه جنسی یک فعالیت فیزیکی است که میتواند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهد. بنابراین، پزشکان توصیه میکنند که بیماران پس از عمل بای پس قلب حداقل ۴ تا ۶ هفته از رابطه جنسی خودداری کنند. پس از گذشت ۴ تا ۶ هفته، بیماران میتوانند به تدریج فعالیتهای فیزیکی خود را از سر بگیرند. با این حال، مهم است که به بدن خود گوش دهید و از انجام فعالیتهایی که باعث احساس خستگی، درد، یا تنگی نفس میشوند، خودداری کنید.
بعد از عمل بای پس عروق کرونر چه داروهایی مصرف کنیم؟
در ابتدای امر دقت داشته باشید که مصرف خود سرانه دارو بعد از عمل بای پس عروق کرونر ممنوع است. پس بهترین راهکار آن است که تحت نظارت پزشک متخصص قلب و عروق داروهایی برای کاهش درد، جلوگیری از ایجاد لخته خون و کاهش فشار خون و … را مصرف کنید.
برخی از داروهایی که بعد از عمل بای پس عروق کرونر بایستی مصرف شوند عبارتند از:
داروهای ضد انعقاد خون:
داروهای ضد انعقاد خون داروهایی هستند که از تشکیل لختههای خون در بدن جلوگیری میکنند. به عناون مثال بعد از بای پس عروق کرونر قرص آسپرین تجویز شده تا از تشکیل لختههای خون و کاهش ریسک سکته قلبی جلوگیری شود.
بتابلاکرها:
بتابلاکرها وظیفه دارند تا فشار خون را در بدن کاهش دهند و آدرنالین اضافهای که در بدن ترشح شده است را تا حد امکان کاهش دهند. ممکن است بعد از مصرف داروهای بتابلاکر با افزایش وزن غیر عادی، مشکلات تنفسی و یا افسردگی مواجه شوید!
در صورت مشاهده هر یک از عوارض احتمالی، برای برطرف کردن آنها با پزشک خود مشورت کنید.
داروهای کاهش دهنده چربی خون:
داروهای کاهش دهنده چربی خون مانند داروهایی از خانواده استاتینزها میتواند به کاهش کلسترول بد کمک کند و کاهش ریسک بروز سکته قلبی منجر شود.
داروهای کنترل کننده فشار خون:
یکی دیگر از عوامل خطرسازی که بعد از عمل بای پس عروق کرونر بایستی توسط داروها کنترل شود، فشار خون میباشد. داروهای محدود کننده ACE هورمونهای افزایش دهنده فشار خون را مدیریت کرده و از گشاد شدن عروق قلب و افزایش خون جلوگیری خواهد کرد.
بعد از عمل بای پس عروق کرونر چه بخوریم؟
در رژیم غذایی مفید برای قلب بعد از پیوند عروق کرونر بایستی یک سری مواد غذایی خاص را در برنامه غذایی خود بگنجانید. این مواد غذایی مفید برای قلب که بعد از جراحی بای پس عروق کرونر باید مصرف شوند، عبارتند از:
- مصرف غذاهای حاوی فیبر
- مصرف میوه و سبزیجات تازه
- پرهیز از نوشیدن چای و قهوه
- پرهیز از مصرف نوشیدنیهای الکلی
- پرهیز از مصرف غذاهای شور و نمکی
- پرهیز از مصرف وعدههای غذایی سنگین
- مصرف امگا ۳ با مکمل یا با مصرف ماهی
- پرهیز از مصرف چربیهای اشباع و چربیهای ترانس
دریافت مشاوره تخصصی جراحی بای پس قلب ازدکتر رامین بقایی
توانبخشی قلب بعد از بای پس عروق کرونر
یکی دیگر از مراقبتهای مهمی که بعد از بای پس عروق کرونر بایستی انجام دهید، توانبخشی قلب است. در توانبخشی یا فیزیوتراپی قلب در جلساتی شرکت میکنید که طی آن ورزشها و فعالیتهای فیزیکی سبکی برای بازگردانی توان قلب را انجام خواهید داد.
توانبخشی قلب علاوه بر آنکه بر بهبود توان جسمی تاثیر دارد، بر بهبود روح و روان و درمان آسیبهای عاطفی بعد از عمل بای پس عروق کرونر نیز تاثیر گذار خواهد بود.
عوارض عمل بای پس عروق کرونر
برخی از عوارض احتمالی که ممکن است بعد از جراحی بای پس عروق کرونر قلب تجربه کنید عبارتند از:
۱. آریتمی قلبی (Heart Arrythmia):
رایج ترین عارضه ناشی از بای پس عروق کرونر آریتمی قلبی یا همان ریتم نامنظم قلب است. این امر در دراز مدت میتواند زمینه ساز سکته قلبی نیز شود. البته در اغلب موارد آریتمی قلب یک عارضه گذرا بوده و خود به خود درمان خواهد شد.
اما اگر وضعیت سلامتتان بهبود پیدا نکرد و شدت ریتم نامنظم در قلبتان زیاد شد، بهتر است تا در اولین فرصت به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
۲. خونریزی:
این عارضه جدی و خطرناک است! اگر بعد از جراحی بای پس عروق کرونر زخم جراحی شما خونریزی کند و شدت آن زیاد باشد، نیاز به مراجعه فوری به مطب جراح قلب خود خواهید داشت.
جهت اطلاع از عوارض عمل بای پس عروق کرونر با مطب دکتر رامین بقایی به شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید.
۳. عفونت:
عفونت زخم جراحی نیز یکی دیگر از عوارضی است که در اثر عدم رعایت بهداشت و یا عدم تعویض به موقع پانسمان ممکن است اتفاق بیفتد. اگر شاهد عفونت زخم خود بودید. اگر این عفونت به موقع درمان نشود میتواند وارد جریان خون شود و در بدن پخش شود! پس به محض مشاهده علائم عفونت بعد از عمل بای پس عروق کرونر، به پزشک متخصص جراحی قلب مراجعه کنید.
از دیگر عوارضی که ممکن است به دنبال جراحی بای پس عروق کرونر تجربه کنید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سکته قلبی
- سکته مغزی
- مشکلات کلیوی
- گیجی و فراموشی موقت
- نیاز به دستگاه تنفس به مدت طولانی
دوران نقاهت عمل جراحی بای پس عروق کرونر چقدر است؟
معمولاً ۶ تا ۱۲ هفته زمان لازم است تا بعد از جراحی بای پس عروق کرونر بهبود پیدا کنید. با این حال با توجه به عواملی نظیر نوع عمل جراحی، وضعیت سلامتی بیمار و همچنین میزان تحرکات فیزیکی، ممکن است طول دوران نقاهت کمتر و یا بیشتر شود.
چه زمانی به پزشک متخصص مراجعه کنیم؟
به محض مشاهده هر یک از علائم و نشانههای زیر، بهتر است تا فوراً به پزشک متخصص قلب یا اورژانس مراجعه کنید:
- تب و لرز
- افتادگی صورت
- درد شدید قلب
- گفتار نامفهوم یا هذیان گفتن
- تپش قلب شدید و ناخوشایند
- احساس ضعف در طرفی از بدن
- غش کردن و از حال رفتن ناگهانی
- احساس سرگیجه و سبک بودن سر
- تنگی نفس و سختی در نفس کشیدن
بهترین جراح بای پس قلب
دکتر رامین بقایی تهرانی بهترین پزشک متخصص جراحی قلب و عروق در تهران هستند که از سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از بهترین جراحان قلب ایران در حال فعالیت و خدمت رسانی به مردم میباشند. ایشان علاوه بر جراحی قلب در بزرگسالان قلب کودکان و نوزادانی که دچار بیماریهای مادرزادی قلب هستند را نیز جراحی کرده و همچنین در زمینهی مشاوره تخصصی قلب به مادران باردار مهارت دارند.
دکتر رامین بقایی در حال حاضر در مطب خود واقع در بلوار نلسون ماندلا بیماران و مراجعان خود را معاینه کرده و در صورت نیاز به جراحی تخصصی قلب، آنها را به بیمارستان ارجاع خواهد داد.
شما هم میتوانید برای دریافت مشاوره قلب و عروق و درمان بیماریهای قلبی خودتان به مطب دکتر رامین بقایی مراجعه کنید.
برای رزرو نوبت و تعیین وقت معاینه با شماره ۸۸۶۷۰۳۵۰-۰۲۱ تماس بگیرید یا فرم تعیین وقت اینترنتی را پر کنید.
0 نظر